PDA

Bekijk Volledige Versie : Turkije: AKP gaat meerderheid verliezen, pro-Koerden lijken parlement te halen



mark61
07-06-15, 21:41
door Sterre van der Hee en Frank Huiskamp
Buitenland

Het lijkt er sterk op dat de islamitisch-conservatieve AKP van president Recep Tayyip Erdogan van Turkije de absolute meerderheid in het parlement gaat verliezen, een fikse nederlaag voor de partij. De pro-Koerdische partij HDP lijkt tegelijkertijd de kiesdrempel van 10 procent te gaan passeren.

Na telling van bijna 90 procent van de stemmen komt de AKP op iets meer dan 40 procent van de stemmen, wat zou neerkomen op 254 van de 550 zetels. De HDP haalt vooralsnog ruim 12 procent, wat zou betekenen dat de partij voor het eerst in de geschiedenis in het parlement zou komen. De CHP, de tweede partij, en MHP, de derde partij, halen respectievelijk ruim 25 en bijna 17 procent van de stemmen. Ongeveer 85 procent van de Turken heeft gestemd.

http://www.nrc.nl/wp-content/uploads/2015/06/080615BUI_turkijeuitslag-1.jpg

http://www.nrc.nl/wp-content/uploads/2015/06/turkije_uitslag2015-1.jpg

AKP wil grondwet wijzigen

De AKP wil de grondwet moderniseren en daarbij de president meer bevoegdheden geven, zoals in Frankrijk en de Verenigde Staten. En dus wilde de AKP een absolute meerderheid behalen. Afgelopen jaar mochten Turken al voor het eerst rechtstreeks hun president kiezen. Dat werd ex-premier en AKP-oprichter Recep Tayyip Erdogan. Oppositiepartijen zijn fel tegen zo’n presidentieel systeem. Ze vinden dat Turkije onder Erdogan al steeds meer trekken van een dictatuur krijgt en op Rusland onder Vladimir Poetin gaat lijken.

Een president hoort neutraal te zijn en boven de partijen te staan, maar dat doet Erdogan niet. Hij regeert actief mee en voert nu campagne voor de AKP en een presidentieel systeem. Als de AKP 367 van de 550 zetels haalt kan de partij de grondwet wijzigen. Met 330 zetels kan de partij een referendum over een nieuwe grondwet uitschrijven. De regeringspartij van Erdogan is sinds 2002 aan de macht. Bij de vorige verkiezingen in 2011 kreeg AKP zo’n 49 procent van de stemmen.

Zowel de CHP als de pro-Koerdische HDP hebben de uitslag een afwijzing genoemd van het presidentiële systeem dat Erdogan voor ogen heeft.

Coalitie of minderheidsregering

Mocht de uitslag van vandaag daadwerkelijk zo uitvallen, dan zou de AKP een coalitiepartner moeten vinden of een minderheidsregering moeten vormen. Dat is het scenario dat een functionaris van de partij vanavond voorspelt. Er zouden dan snel weer verkiezingen kunnen komen. De MHP heeft volgens persbureau Reuters al gezegd dat het nog “te vroeg” is om aan deelname aan een coalitie te denken. De MHP wordt gezien als de meest logische bondgenoot van de AKP voor een regering.

De HDP gaat in ieder geval niet in een coalitie met de AKP zitten. De leider van de partij, Selahattin Demirtas, heeft dat tijdens een persconferentie uitgesloten, schrijft Reuters.

Turkije: AKP gaat meerderheid verliezen, pro-Koerden lijken parlement te halen - nrc.nl (http://www.nrc.nl/nieuws/2015/06/07/verkiezingen-turkije-meerderheid-voor-akp-hdp-lijkt-kiesdrempel-te-passeren/)