Marsipulami
24-02-16, 16:34
Knack sprak met verloofde Abdeslam: 'Zich overgeven? Ik denk dat hij nog liever sterft'
23/02/16 om 13:21
Bron: Knack
'Toen ik aan de politie verklaarde dat ik de verloofde van Salah was, keken ze me raar aan. Wellicht hadden ze een vrouw met een boerka verwacht.' Drie maanden na de aanslagen in Parijs spreekt de vriendin van de voortvluchtige terrorist Salah Abdeslam voor het eerst - en voor het laatst. 'Ik maak officieel een einde aan onze verloving. Ik wil verder met mijn leven.'
'Ik wil je graag ontmoeten. Ik zit met een pak vragen. Hopelijk kun je wat tijd voor me vrijmaken.' Zo vastberaden als ze aan de telefoon had geklonken, zo bedeesd zat Wardah (24; ze eiste een schuilnaam) tegenover mij, tijdens ons eerste gesprek, halverwege februari, in de keuken van mijn centrum De Weg Naar in Molenbeek. Het eerste wat me opviel, toen ik haar zag, was d'r haar: lang, zwart en glimmend als zijde. Dan haar kleren: trendy en gitzwart, van nek tot teen. Ten slotte de kleur van haar ogen: een zeldzaam bruin, maar zonder glans. Ook al had ze steun van vrienden, familie en kennissen, ze voelde zich alleen, zei ze. Goed twee uur praatten we, afwisselend in het Frans en het Nederlands, zoals het ons uitkwam. Ze ging geen vraag uit de weg. Als ze niet wilde antwoorden, zweeg ze en sloeg ze haar ogen neer. Achteraf was ze opgelucht. Via WhatsApp liet ze een dag later weten dat ze zich had ingeschreven om rijlessen te volgen. 'Dat is toch een goed begin? Ik voelde me beter vandaag, en iedereen merkte het thuis. Mijn moeder was blij: sinds de aanslagen in Parijs had ze me niet meer zien glimlachen.'
Drie maanden zonder lachen. Het valt nog mee, als je weet in welke situatie ze is beland. Acht jaar lang had ze een relatie met Salah Abdeslam. Sinds 2010 was ze zijn verloofde. En plots, van de ene dag op de andere, werd ze het lief van de meest gezochte terrorist ter wereld. Drie maanden is hij al voortvluchtig. Als ik haar vandaag bel, luisteren zonder enige twijfel alle veiligheidsdiensten mee, van Londen tot Rabat, van Brussel tot Raqqa. Dat ze haar verhaal nu in Knack kwijt wil, heeft een reden: ze wil de pagina omdraaien, voor één keer haar verhaal doen en dan voorgoed verdwijnen, terug de anonimiteit in, om een nieuwe toekomst op te bouwen.
Waarom wilt u spreken?
WARDAH: Ik ga niet akkoord met wat er allemaal over mij gezegd is in de media. Ik heb nooit met de pers gepraat, ook al bleef men aan mijn deurbel hangen. Nu ben ik bereid om eenmalig te praten, maar dan wel anoniem.
De meeste mensen in Molenbeek weten wel wie u bent, en dat u een relatie had met Salah Abdeslam. Word je nu anders bekeken dan vóór die dertiende november?
WARDAH: Uiteraard bekijken ze me anders. Bij sommige mensen merk ik een gevoel van medelijden, anderen geven een afkeurende blik, en bij nog anderen lees ik op hun gezicht die ene vraag: 'Hoe dom kon je zijn?' Maar het moeilijkste is de blik van mijn moeder... Hoe hard ik ook mijn best doe om te doen alsof ik niet ongelukkig ben, ze doorziet het wel.
U bent in Brussel geboren. Hoe zag jullie gezin eruit?
WARDAH: Mijn ouders zijn in de jaren zeventig van Marokko naar hier gekomen. Mijn vader heeft lang in de bouw gewerkt en is nu in de zestig. Na verschillende hartaanvallen is hij gestopt met werken. Ik heb vijf broers en twee zussen. Ik ben de derde jongste van het gezin.
Hebt u een gelukkige jeugd gehad?
WARDAH: Tot mijn vijftiende wel, ja. Toen is een van mijn broers gestorven. Hij is verdronken in het meer van recreatiepark De Ster in Sint-Niklaas. Tijdens het zwemmen kreeg hij een epilepsieaanval. We vermoeden dat hij zijn medicatie vergat te nemen. Zijn vrienden hebben al het mogelijke gedaan om hem te redden, maar het mocht niet baten. De schok was enorm.
Kende u Salah Abdeslam toen al?
WARDAH: Niet echt, nee. We ontmoetten elkaar niet veel later.
Zou er een verband kunnen zijn tussen de dood van uw broer en uw contact met Salah Abdeslam?
WARDAH: Misschien wel. Ik was in die periode doodongelukkig: ik had mijn favoriete broer verloren. De klap kwam hard aan. Niet alleen voor mij, maar voor mijn hele familie. Mijn broer was ook heel geliefd in de buurt waar we wonen. Hij was zo'n vriendelijke jongen. Ik viel in een zwart gat na zijn overlijden.
Bood Abdeslam u een uitweg? Hielp het contact met hem om het verlies van uw broer te verwerken?
WARDAH: Mogelijk.
Was hij religieus?
WARDAH: Mijn broer wel, maar Salah niet.
Waarom valt een meisje van 15, 16 jaar op een jongen als Salah Abdeslam?
WARDAH: Hij was toen helemaal niet wie hij nu is. Hij woonde bij ons in de wijk. Hij was achttien, vriendelijk en lief.
Hoe is jullie relatie begonnen?
WARDAH: We kenden elkaar van ziens, zoals dat gaat als je in dezelfde wijk woont, maar we hadden nog nooit met elkaar gepraat toen hij op een dag op me afstapte. 'Ik ben een stille aanbidder', zei hij. Ik stond perplex, ik had het helemaal niet verwacht. Het heeft nog een paar weken geduurd voordat we echt met elkaar begonnen te praten. En toen sloeg de vonk over. Ik was zestien. Ik volgde mijn gevoel.
U bent perfect drietalig. In welke taal communiceerden jullie?
WARDAH: We spraken Frans met elkaar.
Hoe is het om als Marokkaans meisje verliefd te worden op een jongen uit de buurt? Moest alles in het geheim gebeuren?
WARDAH: Natuurlijk. Maar het heimelijke heeft niet lang geduurd: ik heb mijn moeder vrij snel verteld over onze relatie. Ik had niet de gewoonte om iets voor haar te verbergen. Mijn moeder is vrij open.
Hoe reageerde ze?
WARDAH: Ze was eerst nogal geschokt. Omdat ze het niet verwacht had: niet dat ik een relatie had, en ook niet dat ik er zo snel mee naar buiten zou komen. Zelf had ze zoiets nooit besproken met haar familie. Ze vond me ook te jong, zei ze. Bovendien kende ze de familie van Salah. Ze kwam er niet zo goed mee overeen.
Ze stond niet achter jullie relatie?
WARDAH: Eigenlijk niet, nee.
Had ze gelijk, achteraf bekeken?
WARDAH: Ja.
Hoe ging het met jullie op school?
WARDAH: Zwaar. Na het lager onderwijs volgde ik in een Nederlandstalige school in Molenbeek aso moderne talen. Ik had er veel vrienden, maar na de dood van mijn broer heb ik het opgegeven. Ik kon niet meer, het viel me allemaal te zwaar, er ging geen dag voorbij zonder dat ik aan hem dacht. Hij is op 12 juni overleden en een week later in Marokko begraven. Ik was erbij - gelukkig. De examens die daarop volgden, heb ik nog met succes afgelegd, maar in september ben ik niet meer teruggekeerd. Ik ben toen op deeltijds onderwijs overgestapt. Dat was een grote ontgoocheling voor mijn moeder.
Hoe hebt u zijn dood proberen te verwerken?
WARDAH: Dat was erg moeilijk. Iedereen was er kapot van. Mijn hele leven lang was het altijd gezellig druk geweest bij ons thuis. Na zijn dood leek het er te spoken, zo kalm was het geworden. Mijn ouders hebben al zijn kleren weggedaan, om niet de hele tijd met zijn overlijden geconfronteerd te worden. Dat was voor mij een heel moeilijk moment.
Welke rol heeft Salah Abdeslam gespeeld bij de verwerking?
WARDAH: Ik was toen heel agressief, maar zijn liefde heeft mij gekalmeerd. Niet dat ik fysiek agressief was, ik werd gewoon heel snel boos en ergerde me aan alles. Tot ik Salah leerde kennen. Zijn lieve woorden bedaarden me wat.
Hoe verliep jullie relatie?
WARDAH: Salah was negentien en leefde gewoon zijn leven, zoals de meeste jongeren hier in Molenbeek. Bijna elke avond trok hij op met zijn maten.
Wie waren zijn vrienden?
WARDAH: Abdelhamid Abaaoud was er toen al bij. De anderen ken ik niet.
Abdelhamid Abaaoud was zijn beste vriend?
WARDAH: Een van zijn beste vrienden.
Nam Abdeslam nog tijd voor u?
WARDAH: Toen nog wel, ja, maar een jaar later niet meer. Of toch veel minder. Hij wilde zich gewoon amuseren. Hij werkte toen als elektromechanicus bij de MIVB. Ik verwijt het aan Abdelhamid dat Salah minder aandacht voor me had. Ik denk dat hij een slechte invloed op hem had. Het leek alsof Abdelhamid voor niemand respect had.
Was Abaaoud toen al gelovig? Liet hij al een baard staan?
WARDAH: Nee. Hij woonde aan metrostation Graaf van Vlaanderen in Molenbeek. Zijn vader had een winkel daar in de buurt. Soms hielp hij hem, maar vaak zat hij daar gewoon op zijn stoel, voor de winkel, naar de mensen te staren.
Hebt u ooit met hem gepraat?
WARDAH: Nooit.
Waarom denkt u dat Abaaoud een slechte invloed had op uw vriend?
WARDAH: Zulke dingen voel je gewoon aan. Toen ik Salah leerde kennen, was hij niet geïnteresseerd in feestjes en drank. Met Abdelhamid veranderde dat. Ach, hij was jong, hij liet zich meeslepen: ze gingen samen naar dezelfde feestjes. En ja, er werd gedronken. Er groeide steeds meer afstand tussen ons. Nu eens zorgde hij daarvoor, dan weer ik. Zo ging het af en aan. Tot ik het beu was.
Wat is er toen gebeurd?
WARDAH: Ik had het gehad. Het was 2010, ik was achttien. Ik werkte als administratief bediende en had twee dagen per week les op een school in Laken. Ik had wel wat vrienden, maar veel uitgaan kon ik niet. Salah was nogal snel jaloers... Op een dag kwamen zijn ouders bij ons thuis om een eventuele verloving te bespreken. Onze families waren daar eerst niet zo happig op: ze vonden ons te jong, zeiden dat we beter nog een jaartje of twee konden wachten. Maar een maand of drie, vier later gingen ze plots wel akkoord. Toen hebben we een verlovingsfeest gegeven bij ons thuis.
Hoe kijkt u daarop terug? Vindt u dat u naïef bent geweest?
WARDAH: Misschien wel. Maar we waren wel gelukkig - die indruk had ik toch (toont een oude foto, nvdr.).
Weet u nog waarom u voor hem hebt gekozen?
WARDAH: Nu niet meer, nee.
Hoe was hij toen? Koppig? Zelfverzekerd? IJdel?
WARDAH: Hij had iets stoers. En hij genoot veel respect onder de jongens in de wijk. Ik weet niet waarom, ik weet niet hoe dat werkt. We spraken niet met elkaar als we op straat waren, met anderen erbij. Als hij zijn vrienden zag, negeerde hij me.
Waarom deed hij dat?
WARDAH: Om me af te schermen. Hij wilde me van zijn vrienden weghouden. Hij wilde niet dat ze met me zouden praten. Daarom deed hij alsof ik er niet was wanneer ik ze toevallig passeerde.
Hoe voelde u zich daarbij?
WARDAH: Ik wist dat hij het deed om me te beschermen, en zo had ik door dat hij me toch graag had. Hij was niet zo'n romantisch type dat aan komt zetten met bloemen of chocolade. Hij behandelde me gewoon met veel respect, en hij nam me in bescherming.
Wat was het verschil tussen de periode voor en na de verloving?
WARDAH: Onze verloving zorgde ervoor dat iedereen wist dat wij samen waren.
Jullie waren nog niet getrouwd toen op 13 november de aanslagen in Parijs werden gepleegd. Waarom niet?
WARDAH: Zolang Salah geen job had, vonden we het geen goed idee om te trouwen. We wilden eerst wat zekerheid.
Stel dat jullie wel getrouwd waren geweest, zou hij dan betrokken zijn geweest bij de aanslagen?
WARDAH: Ik weet het echt niet. Hij heeft zijn weg gekozen. (stilte) Ik voel niets meer.
Wat deden jullie tijdens de verloving?
WARDAH: Ik ging soms bij hen op bezoek, maar hij had het vaak druk. Eerst werkte hij nog bij de MIVB, maar daar werd hij ontslagen wegens criminele feiten. Hij heeft toen een maand in de gevangenis gezeten.
Was dat de invloed van Abaaoud die opspeelde?
WARDAH: Ik kan alleen maar zeggen dat Salah tot dan - het was in 2011 - nooit in aanraking was gekomen met het gerecht. Hij had een blanco strafblad. Wat er die dag precies gebeurd is, weet ik écht niet: hij wilde er niet over praten. Hij is veroordeeld, en na een maand werd hij vrijgelaten. Maar Abdelhamid heeft zes maanden vastgezeten.
Hoe waren de reacties in jullie omgeving?
WARDAH: Mijn familie reageerde heel negatief, maar ze wist dat ik hem niet zou laten vallen. Zijn ouders reageerden eerder... normaal. Ik heb hem natuurlijk gevraagd naar het hoe en het waarom, maar een uitleg heb ik niet gekregen. Ik denk niet dat hij geld nodig had.
Je merkt wel vaker dat jongeren die zich vroeger met kleine criminaliteit inlieten vatbaarder zijn voor radicalisering en zich finaal aansluiten bij de IS. Hebt u daar een verklaring voor?
WARDAH: Ik denk dat ze de macht in handen willen hebben. Ze willen macht hebben over degenen die vroeger macht hadden over hen.
.../...
23/02/16 om 13:21
Bron: Knack
'Toen ik aan de politie verklaarde dat ik de verloofde van Salah was, keken ze me raar aan. Wellicht hadden ze een vrouw met een boerka verwacht.' Drie maanden na de aanslagen in Parijs spreekt de vriendin van de voortvluchtige terrorist Salah Abdeslam voor het eerst - en voor het laatst. 'Ik maak officieel een einde aan onze verloving. Ik wil verder met mijn leven.'
'Ik wil je graag ontmoeten. Ik zit met een pak vragen. Hopelijk kun je wat tijd voor me vrijmaken.' Zo vastberaden als ze aan de telefoon had geklonken, zo bedeesd zat Wardah (24; ze eiste een schuilnaam) tegenover mij, tijdens ons eerste gesprek, halverwege februari, in de keuken van mijn centrum De Weg Naar in Molenbeek. Het eerste wat me opviel, toen ik haar zag, was d'r haar: lang, zwart en glimmend als zijde. Dan haar kleren: trendy en gitzwart, van nek tot teen. Ten slotte de kleur van haar ogen: een zeldzaam bruin, maar zonder glans. Ook al had ze steun van vrienden, familie en kennissen, ze voelde zich alleen, zei ze. Goed twee uur praatten we, afwisselend in het Frans en het Nederlands, zoals het ons uitkwam. Ze ging geen vraag uit de weg. Als ze niet wilde antwoorden, zweeg ze en sloeg ze haar ogen neer. Achteraf was ze opgelucht. Via WhatsApp liet ze een dag later weten dat ze zich had ingeschreven om rijlessen te volgen. 'Dat is toch een goed begin? Ik voelde me beter vandaag, en iedereen merkte het thuis. Mijn moeder was blij: sinds de aanslagen in Parijs had ze me niet meer zien glimlachen.'
Drie maanden zonder lachen. Het valt nog mee, als je weet in welke situatie ze is beland. Acht jaar lang had ze een relatie met Salah Abdeslam. Sinds 2010 was ze zijn verloofde. En plots, van de ene dag op de andere, werd ze het lief van de meest gezochte terrorist ter wereld. Drie maanden is hij al voortvluchtig. Als ik haar vandaag bel, luisteren zonder enige twijfel alle veiligheidsdiensten mee, van Londen tot Rabat, van Brussel tot Raqqa. Dat ze haar verhaal nu in Knack kwijt wil, heeft een reden: ze wil de pagina omdraaien, voor één keer haar verhaal doen en dan voorgoed verdwijnen, terug de anonimiteit in, om een nieuwe toekomst op te bouwen.
Waarom wilt u spreken?
WARDAH: Ik ga niet akkoord met wat er allemaal over mij gezegd is in de media. Ik heb nooit met de pers gepraat, ook al bleef men aan mijn deurbel hangen. Nu ben ik bereid om eenmalig te praten, maar dan wel anoniem.
De meeste mensen in Molenbeek weten wel wie u bent, en dat u een relatie had met Salah Abdeslam. Word je nu anders bekeken dan vóór die dertiende november?
WARDAH: Uiteraard bekijken ze me anders. Bij sommige mensen merk ik een gevoel van medelijden, anderen geven een afkeurende blik, en bij nog anderen lees ik op hun gezicht die ene vraag: 'Hoe dom kon je zijn?' Maar het moeilijkste is de blik van mijn moeder... Hoe hard ik ook mijn best doe om te doen alsof ik niet ongelukkig ben, ze doorziet het wel.
U bent in Brussel geboren. Hoe zag jullie gezin eruit?
WARDAH: Mijn ouders zijn in de jaren zeventig van Marokko naar hier gekomen. Mijn vader heeft lang in de bouw gewerkt en is nu in de zestig. Na verschillende hartaanvallen is hij gestopt met werken. Ik heb vijf broers en twee zussen. Ik ben de derde jongste van het gezin.
Hebt u een gelukkige jeugd gehad?
WARDAH: Tot mijn vijftiende wel, ja. Toen is een van mijn broers gestorven. Hij is verdronken in het meer van recreatiepark De Ster in Sint-Niklaas. Tijdens het zwemmen kreeg hij een epilepsieaanval. We vermoeden dat hij zijn medicatie vergat te nemen. Zijn vrienden hebben al het mogelijke gedaan om hem te redden, maar het mocht niet baten. De schok was enorm.
Kende u Salah Abdeslam toen al?
WARDAH: Niet echt, nee. We ontmoetten elkaar niet veel later.
Zou er een verband kunnen zijn tussen de dood van uw broer en uw contact met Salah Abdeslam?
WARDAH: Misschien wel. Ik was in die periode doodongelukkig: ik had mijn favoriete broer verloren. De klap kwam hard aan. Niet alleen voor mij, maar voor mijn hele familie. Mijn broer was ook heel geliefd in de buurt waar we wonen. Hij was zo'n vriendelijke jongen. Ik viel in een zwart gat na zijn overlijden.
Bood Abdeslam u een uitweg? Hielp het contact met hem om het verlies van uw broer te verwerken?
WARDAH: Mogelijk.
Was hij religieus?
WARDAH: Mijn broer wel, maar Salah niet.
Waarom valt een meisje van 15, 16 jaar op een jongen als Salah Abdeslam?
WARDAH: Hij was toen helemaal niet wie hij nu is. Hij woonde bij ons in de wijk. Hij was achttien, vriendelijk en lief.
Hoe is jullie relatie begonnen?
WARDAH: We kenden elkaar van ziens, zoals dat gaat als je in dezelfde wijk woont, maar we hadden nog nooit met elkaar gepraat toen hij op een dag op me afstapte. 'Ik ben een stille aanbidder', zei hij. Ik stond perplex, ik had het helemaal niet verwacht. Het heeft nog een paar weken geduurd voordat we echt met elkaar begonnen te praten. En toen sloeg de vonk over. Ik was zestien. Ik volgde mijn gevoel.
U bent perfect drietalig. In welke taal communiceerden jullie?
WARDAH: We spraken Frans met elkaar.
Hoe is het om als Marokkaans meisje verliefd te worden op een jongen uit de buurt? Moest alles in het geheim gebeuren?
WARDAH: Natuurlijk. Maar het heimelijke heeft niet lang geduurd: ik heb mijn moeder vrij snel verteld over onze relatie. Ik had niet de gewoonte om iets voor haar te verbergen. Mijn moeder is vrij open.
Hoe reageerde ze?
WARDAH: Ze was eerst nogal geschokt. Omdat ze het niet verwacht had: niet dat ik een relatie had, en ook niet dat ik er zo snel mee naar buiten zou komen. Zelf had ze zoiets nooit besproken met haar familie. Ze vond me ook te jong, zei ze. Bovendien kende ze de familie van Salah. Ze kwam er niet zo goed mee overeen.
Ze stond niet achter jullie relatie?
WARDAH: Eigenlijk niet, nee.
Had ze gelijk, achteraf bekeken?
WARDAH: Ja.
Hoe ging het met jullie op school?
WARDAH: Zwaar. Na het lager onderwijs volgde ik in een Nederlandstalige school in Molenbeek aso moderne talen. Ik had er veel vrienden, maar na de dood van mijn broer heb ik het opgegeven. Ik kon niet meer, het viel me allemaal te zwaar, er ging geen dag voorbij zonder dat ik aan hem dacht. Hij is op 12 juni overleden en een week later in Marokko begraven. Ik was erbij - gelukkig. De examens die daarop volgden, heb ik nog met succes afgelegd, maar in september ben ik niet meer teruggekeerd. Ik ben toen op deeltijds onderwijs overgestapt. Dat was een grote ontgoocheling voor mijn moeder.
Hoe hebt u zijn dood proberen te verwerken?
WARDAH: Dat was erg moeilijk. Iedereen was er kapot van. Mijn hele leven lang was het altijd gezellig druk geweest bij ons thuis. Na zijn dood leek het er te spoken, zo kalm was het geworden. Mijn ouders hebben al zijn kleren weggedaan, om niet de hele tijd met zijn overlijden geconfronteerd te worden. Dat was voor mij een heel moeilijk moment.
Welke rol heeft Salah Abdeslam gespeeld bij de verwerking?
WARDAH: Ik was toen heel agressief, maar zijn liefde heeft mij gekalmeerd. Niet dat ik fysiek agressief was, ik werd gewoon heel snel boos en ergerde me aan alles. Tot ik Salah leerde kennen. Zijn lieve woorden bedaarden me wat.
Hoe verliep jullie relatie?
WARDAH: Salah was negentien en leefde gewoon zijn leven, zoals de meeste jongeren hier in Molenbeek. Bijna elke avond trok hij op met zijn maten.
Wie waren zijn vrienden?
WARDAH: Abdelhamid Abaaoud was er toen al bij. De anderen ken ik niet.
Abdelhamid Abaaoud was zijn beste vriend?
WARDAH: Een van zijn beste vrienden.
Nam Abdeslam nog tijd voor u?
WARDAH: Toen nog wel, ja, maar een jaar later niet meer. Of toch veel minder. Hij wilde zich gewoon amuseren. Hij werkte toen als elektromechanicus bij de MIVB. Ik verwijt het aan Abdelhamid dat Salah minder aandacht voor me had. Ik denk dat hij een slechte invloed op hem had. Het leek alsof Abdelhamid voor niemand respect had.
Was Abaaoud toen al gelovig? Liet hij al een baard staan?
WARDAH: Nee. Hij woonde aan metrostation Graaf van Vlaanderen in Molenbeek. Zijn vader had een winkel daar in de buurt. Soms hielp hij hem, maar vaak zat hij daar gewoon op zijn stoel, voor de winkel, naar de mensen te staren.
Hebt u ooit met hem gepraat?
WARDAH: Nooit.
Waarom denkt u dat Abaaoud een slechte invloed had op uw vriend?
WARDAH: Zulke dingen voel je gewoon aan. Toen ik Salah leerde kennen, was hij niet geïnteresseerd in feestjes en drank. Met Abdelhamid veranderde dat. Ach, hij was jong, hij liet zich meeslepen: ze gingen samen naar dezelfde feestjes. En ja, er werd gedronken. Er groeide steeds meer afstand tussen ons. Nu eens zorgde hij daarvoor, dan weer ik. Zo ging het af en aan. Tot ik het beu was.
Wat is er toen gebeurd?
WARDAH: Ik had het gehad. Het was 2010, ik was achttien. Ik werkte als administratief bediende en had twee dagen per week les op een school in Laken. Ik had wel wat vrienden, maar veel uitgaan kon ik niet. Salah was nogal snel jaloers... Op een dag kwamen zijn ouders bij ons thuis om een eventuele verloving te bespreken. Onze families waren daar eerst niet zo happig op: ze vonden ons te jong, zeiden dat we beter nog een jaartje of twee konden wachten. Maar een maand of drie, vier later gingen ze plots wel akkoord. Toen hebben we een verlovingsfeest gegeven bij ons thuis.
Hoe kijkt u daarop terug? Vindt u dat u naïef bent geweest?
WARDAH: Misschien wel. Maar we waren wel gelukkig - die indruk had ik toch (toont een oude foto, nvdr.).
Weet u nog waarom u voor hem hebt gekozen?
WARDAH: Nu niet meer, nee.
Hoe was hij toen? Koppig? Zelfverzekerd? IJdel?
WARDAH: Hij had iets stoers. En hij genoot veel respect onder de jongens in de wijk. Ik weet niet waarom, ik weet niet hoe dat werkt. We spraken niet met elkaar als we op straat waren, met anderen erbij. Als hij zijn vrienden zag, negeerde hij me.
Waarom deed hij dat?
WARDAH: Om me af te schermen. Hij wilde me van zijn vrienden weghouden. Hij wilde niet dat ze met me zouden praten. Daarom deed hij alsof ik er niet was wanneer ik ze toevallig passeerde.
Hoe voelde u zich daarbij?
WARDAH: Ik wist dat hij het deed om me te beschermen, en zo had ik door dat hij me toch graag had. Hij was niet zo'n romantisch type dat aan komt zetten met bloemen of chocolade. Hij behandelde me gewoon met veel respect, en hij nam me in bescherming.
Wat was het verschil tussen de periode voor en na de verloving?
WARDAH: Onze verloving zorgde ervoor dat iedereen wist dat wij samen waren.
Jullie waren nog niet getrouwd toen op 13 november de aanslagen in Parijs werden gepleegd. Waarom niet?
WARDAH: Zolang Salah geen job had, vonden we het geen goed idee om te trouwen. We wilden eerst wat zekerheid.
Stel dat jullie wel getrouwd waren geweest, zou hij dan betrokken zijn geweest bij de aanslagen?
WARDAH: Ik weet het echt niet. Hij heeft zijn weg gekozen. (stilte) Ik voel niets meer.
Wat deden jullie tijdens de verloving?
WARDAH: Ik ging soms bij hen op bezoek, maar hij had het vaak druk. Eerst werkte hij nog bij de MIVB, maar daar werd hij ontslagen wegens criminele feiten. Hij heeft toen een maand in de gevangenis gezeten.
Was dat de invloed van Abaaoud die opspeelde?
WARDAH: Ik kan alleen maar zeggen dat Salah tot dan - het was in 2011 - nooit in aanraking was gekomen met het gerecht. Hij had een blanco strafblad. Wat er die dag precies gebeurd is, weet ik écht niet: hij wilde er niet over praten. Hij is veroordeeld, en na een maand werd hij vrijgelaten. Maar Abdelhamid heeft zes maanden vastgezeten.
Hoe waren de reacties in jullie omgeving?
WARDAH: Mijn familie reageerde heel negatief, maar ze wist dat ik hem niet zou laten vallen. Zijn ouders reageerden eerder... normaal. Ik heb hem natuurlijk gevraagd naar het hoe en het waarom, maar een uitleg heb ik niet gekregen. Ik denk niet dat hij geld nodig had.
Je merkt wel vaker dat jongeren die zich vroeger met kleine criminaliteit inlieten vatbaarder zijn voor radicalisering en zich finaal aansluiten bij de IS. Hebt u daar een verklaring voor?
WARDAH: Ik denk dat ze de macht in handen willen hebben. Ze willen macht hebben over degenen die vroeger macht hadden over hen.
.../...