Marsipulami
19-03-16, 13:19
Islam is de grootste religie van het land
19 maart 2016 | Ruben Mooijman
Zo’n 400.000 Belgische moslims beleven actief hun geloof, terwijl naar schatting nog maar 200.000 katholieken naar de kerk gaan. Daarmee is de islam de grootste actieve religie van het land geworden. Maar die trend wordt politiek noch maatschappelijk erkend.
Officiële cijfers over het aantal mensen dat een bepaalde godsdienst aanhangt, zijn in België niet beschikbaar. Maar wetenschappers hebben zich wel over het vraagstuk gebogen. Vergelijking van bestaand onderzoek laat een duidelijke trend zien: het aantal praktiserende moslims stijgt, en het aantal praktiserende katholieken daalt.
In België leven 728.000 moslims. Dat berekende Jan Hertogen, oud-medewerker van het Sociologisch Onderzoeksinstituut van de KU Leuven. Tweejaarlijks maakt hij de telling voor het Centre Interdisciplinaire d’Etudes de l’Islam dans le Monde Contemporain (Cismodoc) van de UCL in Louvain-la-Neuve.
Het aantal actieve katholieken is berekend door Marc Hooghe, politicoloog aan de KU Leuven. In 2011 verrichtte hij studiewerk in opdracht van de Belgische Bisschoppenconferentie. Daaruit bleek dat veel mensen zich katholiek noemen, maar dat er maar weinig actief met het geloof bezig zijn. Hij kwam uit op ruim 315.000 actieve kerkbezoekers. Aangezien hij een dalende trend vaststelde, kan aangenomen worden dat het aantal sindsdien nog afgenomen is. Een extrapolatie zou het cijfer op minder dan 200.000 brengen.
Bij de cijfers moet wel een kanttekening gemaakt worden. Hertogen gaat uit van het aantal mensen dat zich moslim noemt. Uit Duits onderzoek blijkt dat dat voor Marokkanen zo’n 83 procent is. Hertogen heeft niet onderzocht in hoeverre zij hun godsdienst actief beleven, en regelmatig de moskee bezoeken. Maar als vuistregel kan volgens hem worden gehanteerd dat de helft van de moslims praktiserend is. Dat hoeft niet te betekenen dat ze wekelijks de moskee bezoeken, maar wel dat ze bidden, deelnemen aan de ramadan of op bedevaart gaan. Maar zelfs als de helft van degenen die zich moslim noemen praktiserend is, dan zijn dat er nog meer dan het aantal katholieke kerkgangers.
Financiering
De trend wordt maatschappelijk onvoldoende erkend, vindt Hertogen. Vooral de financiering van de islam blijft achter. ‘Het geld dat vrijkomt door de daling van de kosten voor de katholieke eredienst, bijvoorbeeld door het dalende aantal priesters en de mortaliteit van de gepensioneerde priesters, had kunnen worden verschoven naar de islam. Maar dat gebeurt niet. Doordat de politiek weigert die malaise te doorbreken, dreigen we het vertrouwen van deze groep medeburgers te verliezen’, zegt Hertogen.
Opmerkelijk is dat geografisch gezien de moslims en de katholieken elkaars spiegelbeeld vormen. Het kerkbezoek is het laagst in de grote steden en het hoogst op het platteland. De islam daarentegen wordt juist het meest beoefend in de grote steden en veel minder op het platteland. Dat heeft er uiteraard mee te maken dat de populatie met een migratieachtergrond in de steden geconcentreerd is.
Van alle inwoners van België is volgens de berekeningen van Hertogen 7 procent moslim. In Brussel is dat 23,6 procent, in Vlaanderen 5,1 procent en in Wallonië 4,9 procent. In Vlaanderen haalt de provincie Antwerpen het hoogste cijfer met 7,5 procent. Dat betekent dat op elke dertien inwoners er één moslim is. Het laagste percentage is voor de provincie West-Vlaanderen: 2,1 procent van de bevolking is er moslim. Dat komt neer op één op de vijftig inwoners.
Onder de gemeenten heeft Sint-Joost-ten-Node het hoogste aandeel moslims: 45 procent. In Vlaanderen voert Beringen de lijst aan met 20,9 procent. Dat is een erfenis van het mijnverleden. De Limburgse steenkoolmijnen boden destijds veel werk aan Turkse arbeidsmigranten. Ook in Heusden-Zolder benadert het aandeel moslims 20 procent. Dat is meer dan in de stad Antwerpen, waar het aandeel op 18,8 procent uitkomt. Ook industriële gemeenten als Genk en Vilvoorde tellen een relatief hoog aandeel moslims. De gemeente met het laagste aandeel is Horebeke: 0,1 procent, ofwel één op de duizend.
Hertogen heeft de berekening uitgevoerd voor de jaren 2011, 2013 en 2015, zodat ook de evolutie zichtbaar wordt. In die periode is het aantal moslims met ruim 96.000 toegenomen. Vijf jaar geleden bedroeg het aandeel op Belgisch niveau 6,3 procent.
Hertogen stelt vast dat iets minder dan de helft van de Belgische moslimpopulatie een Marokkaanse achtergrond heeft, en iets meer dan een kwart een Turkse. In Vlaanderen is de verhouding licht anders: 39 procent van de moslims heeft een Marokkaanse achtergrond, 33 procent een Turkse.
19 maart 2016 | Ruben Mooijman
Zo’n 400.000 Belgische moslims beleven actief hun geloof, terwijl naar schatting nog maar 200.000 katholieken naar de kerk gaan. Daarmee is de islam de grootste actieve religie van het land geworden. Maar die trend wordt politiek noch maatschappelijk erkend.
Officiële cijfers over het aantal mensen dat een bepaalde godsdienst aanhangt, zijn in België niet beschikbaar. Maar wetenschappers hebben zich wel over het vraagstuk gebogen. Vergelijking van bestaand onderzoek laat een duidelijke trend zien: het aantal praktiserende moslims stijgt, en het aantal praktiserende katholieken daalt.
In België leven 728.000 moslims. Dat berekende Jan Hertogen, oud-medewerker van het Sociologisch Onderzoeksinstituut van de KU Leuven. Tweejaarlijks maakt hij de telling voor het Centre Interdisciplinaire d’Etudes de l’Islam dans le Monde Contemporain (Cismodoc) van de UCL in Louvain-la-Neuve.
Het aantal actieve katholieken is berekend door Marc Hooghe, politicoloog aan de KU Leuven. In 2011 verrichtte hij studiewerk in opdracht van de Belgische Bisschoppenconferentie. Daaruit bleek dat veel mensen zich katholiek noemen, maar dat er maar weinig actief met het geloof bezig zijn. Hij kwam uit op ruim 315.000 actieve kerkbezoekers. Aangezien hij een dalende trend vaststelde, kan aangenomen worden dat het aantal sindsdien nog afgenomen is. Een extrapolatie zou het cijfer op minder dan 200.000 brengen.
Bij de cijfers moet wel een kanttekening gemaakt worden. Hertogen gaat uit van het aantal mensen dat zich moslim noemt. Uit Duits onderzoek blijkt dat dat voor Marokkanen zo’n 83 procent is. Hertogen heeft niet onderzocht in hoeverre zij hun godsdienst actief beleven, en regelmatig de moskee bezoeken. Maar als vuistregel kan volgens hem worden gehanteerd dat de helft van de moslims praktiserend is. Dat hoeft niet te betekenen dat ze wekelijks de moskee bezoeken, maar wel dat ze bidden, deelnemen aan de ramadan of op bedevaart gaan. Maar zelfs als de helft van degenen die zich moslim noemen praktiserend is, dan zijn dat er nog meer dan het aantal katholieke kerkgangers.
Financiering
De trend wordt maatschappelijk onvoldoende erkend, vindt Hertogen. Vooral de financiering van de islam blijft achter. ‘Het geld dat vrijkomt door de daling van de kosten voor de katholieke eredienst, bijvoorbeeld door het dalende aantal priesters en de mortaliteit van de gepensioneerde priesters, had kunnen worden verschoven naar de islam. Maar dat gebeurt niet. Doordat de politiek weigert die malaise te doorbreken, dreigen we het vertrouwen van deze groep medeburgers te verliezen’, zegt Hertogen.
Opmerkelijk is dat geografisch gezien de moslims en de katholieken elkaars spiegelbeeld vormen. Het kerkbezoek is het laagst in de grote steden en het hoogst op het platteland. De islam daarentegen wordt juist het meest beoefend in de grote steden en veel minder op het platteland. Dat heeft er uiteraard mee te maken dat de populatie met een migratieachtergrond in de steden geconcentreerd is.
Van alle inwoners van België is volgens de berekeningen van Hertogen 7 procent moslim. In Brussel is dat 23,6 procent, in Vlaanderen 5,1 procent en in Wallonië 4,9 procent. In Vlaanderen haalt de provincie Antwerpen het hoogste cijfer met 7,5 procent. Dat betekent dat op elke dertien inwoners er één moslim is. Het laagste percentage is voor de provincie West-Vlaanderen: 2,1 procent van de bevolking is er moslim. Dat komt neer op één op de vijftig inwoners.
Onder de gemeenten heeft Sint-Joost-ten-Node het hoogste aandeel moslims: 45 procent. In Vlaanderen voert Beringen de lijst aan met 20,9 procent. Dat is een erfenis van het mijnverleden. De Limburgse steenkoolmijnen boden destijds veel werk aan Turkse arbeidsmigranten. Ook in Heusden-Zolder benadert het aandeel moslims 20 procent. Dat is meer dan in de stad Antwerpen, waar het aandeel op 18,8 procent uitkomt. Ook industriële gemeenten als Genk en Vilvoorde tellen een relatief hoog aandeel moslims. De gemeente met het laagste aandeel is Horebeke: 0,1 procent, ofwel één op de duizend.
Hertogen heeft de berekening uitgevoerd voor de jaren 2011, 2013 en 2015, zodat ook de evolutie zichtbaar wordt. In die periode is het aantal moslims met ruim 96.000 toegenomen. Vijf jaar geleden bedroeg het aandeel op Belgisch niveau 6,3 procent.
Hertogen stelt vast dat iets minder dan de helft van de Belgische moslimpopulatie een Marokkaanse achtergrond heeft, en iets meer dan een kwart een Turkse. In Vlaanderen is de verhouding licht anders: 39 procent van de moslims heeft een Marokkaanse achtergrond, 33 procent een Turkse.