PDA

Bekijk Volledige Versie : De dino's zijn nog steeds niet uitgestorven.



knuppeltje
29-11-17, 08:59
Amerikaanse en Chinese wetenschappers zijn erin geslaagd kippenembryo's de 'oerveren' van een dinosaurus te geven, door bij de vogels enkele oude, in onbruik geraakte genetische programma's in te schakelen. De experimenten, overigens afgebroken voordat de kippen levend uit het ei konden komen, laten zien dat de eigenschap 'dinosaurusveren' bij vogels nog vlak onder de oppervlakte zit.

Door: Maarten Keulemans 28 november 2017, 10:07

Bij een tweede experiment brachten de wetenschappers enkele van de vergeten genen in bij stukjes opgekweekte alligatorhuid. Ook die kregen knobbeltjes die doen denken aan prehistorische veren. Maar de doornachtige uitsteeksels die het team bij de kippen zag, zijn pas het echte werk, schrijft het team onder leiding van Cheng-Ming Chuong van de Universiteit van Zuid-Californië in vakblad Molecular Biology and Evolution: 'gelijkwaardig aan de haar-achtige bekleedsels die in de fossielen van gevederde dinosaurussen worden gevonden'.

Van schubben naar veren

Veren moeten ergens tussen de 250 en de 120 miljoen jaar geleden bij sommige reptielen en dinosauriërs stapsgewijs zijn ontstaan uit schubben. Naar men aanneemt hielden de uitsteeksels de dieren warm en dienden ze als versiering om een partner te lokken - de toepassing als hulpmiddel bij het vliegen kwam pas veel later. Onduidelijk is echter welke veranderingen de dino's precies in hun genetisch receptenboek ondergingen, en in welke volgorde.

In een wonderlijke reeks experimenten krijgen Chuong en zijn collega's daarop nu greep. Vijf genetische 'modules' die schubben omzetten in veren brachten ze aan het licht. Toen ze die genen bij kippenembryo's een tandje harder zetten, kregen de dieren in plaats van veren allerlei rare oervormen die je eerder verwacht in Jurassic Park: krullende draadjes, doornachtige uitsteeksels en overlappende 'dakpannetjes'. Bij genetisch gemanipuleerde alligatorschubben zagen ze onder de microscoop eveneens de aanzetten van oerveren ontstaan.

Experimenten bij kippen

'Enorm interessant, en gezien de verwantschappen over en weer niet eens verrassend', vindt dino-expert Anne Schulp (Naturalis), niet betrokken bij de studie. 'Veren zijn, zo is het idee, schubben op steroïden. Al laat dat onverlet dat ik pluizige krokodillen tot op heden toch vooral uit de speelgoedbeestendoos kende.'

Het is overigens niet voor het eerst dat genetici bepaalde dinotrekjes weer wakker kussen bij de kip. Zo kweekte een ander Amerikaans team kippenembryo's met de spitse snuit van een Velociraptor: een kip met een dinogezicht. Chileense onderzoekers kweekten vorig jaar kippenembryo's met meer dinoachtige pootbotjes, en tien jaar geleden ontdekten Duitse en Amerikaanse onderzoekers dat kippen door een erfelijke oprisping soms opeens weer beginnende tanden krijgen. Een eigenschap die aan het einde van het dinotijdperk 66 miljoen jaar geleden bij vogels verloren ging.

In hoeverre de uitsteeksels die Chuong opwekte ook echt bij dinosaurussen voorkwamen, is niet helemaal duidelijk. 'Afdrukken van veren vinden we eigenlijk alleen onder heel unieke omstandigheden', vertelt Schulp. Dankzij spectaculaire fossielen uit onder meer China hebben paleontologen inmiddels wel een aardig beeld van de evolutie van veren en veerachtige uitsteeksels.

Al in de begindagen van de dinosauriërs liep er een hagedis rond, de zogeheten Longisquama, met lange sierveren op zijn rug. Vliegen kwam pas veel later, als bijproduct, schetst Schulp. 'Als je rondloopt met een grote bos veren op je arm, blijk je misschien aardig te kunnen bijsturen als je uit een boom springt. Of je ontdekt dat je bij het rennen verder kunt springen.'

De vroegste, echt beroemde vogel is Archaeopteryx, een dinosaurusje met tanden, een dinostaart én gevederde vleugels, die rond de 150 miljoen jaar geleden het luchtruim koos. 'In de evolutie van de mens is het brein de grote prestatie', aldus Chuong tegen de BBC. 'Bij vogels zijn het de veren.' (Volkskrant.nl)


Shit, begint het leuk te worden en dan kappen ze zo'n experiment af. :maf3: