Marsipulami
03-04-19, 06:38
Michel excuseert zich bij kinderen van de kolonie
Vandaag om 05:00 door Bart Brinckman
Premier Michel verontschuldigt zich morgen voor de manier waarop ons land honderden metissen heeft behandeld. ‘De ultieme erkenning van een onrecht.’
'Alles gaat voorbij, behalve het verleden’, weet socioloog Luc Huyse. Tijdens een plechtigheid in de Kamer spreekt premier Charles Michel donderdag verontschuldigingen uit voor de schrijnende manier waarop de Belgische overheid honderden metissen heeft behandeld. Het gaat om kinderen die eind jaren 40 en in de jaren 50 in Congo, Rwanda of Burundi werden geboren uit een relatie tussen een Belgische koloniaal en een inheemse vrouw. Aan de vooravond van de onafhankelijkheid nam de staat die kinderen systematisch bij de moeder weg en stuurde ze naar België om in weeshuizen of bij adoptieouders te worden opgevoed.
De verhalen zijn zonder meer schrijnend. De kinderen kregen niet automatisch de Belgische nationaliteit – dikwijls bleven ze stateloos – en werden op slag gescheiden van hun moeder en hun eventuele broers en zussen. Een overgrote meerderheid van de vaders weigerde de kinderen te erkennen. Nog steeds gaan metissen op zoek naar mogelijke verwanten in Afrika. Maar ook moeders hebben heel hun leven gezocht naar de kinderen die hen waren afgenomen.
Derderangs-Belg
Georges Kamanayo, een voormalige cameraman van de VRT, was een van hen. Hij kijkt uit naar de plechtigheid van morgen. ‘We hebben ons heel lang een derderangs-Belg gevoeld. In de kolonie werden we apart gezet, weg van de blanke kinderen. Het was pure segregatie. In België heeft men ons proberen te verzuipen, kwestie dat we niet zouden opvallen. In 1974 maakte ik met Panorama daarover een eerste reportage. Toenmalig VRT-baas Paul Vandenbosch vond het ongehoord dat ik, een gekleurde man, mee presenteerde.’
‘In België reageren we altijd wat trager, andere landen zijn ons voor geweest’, besluit Kamanayo. Hij interpreteert de geste van *Michel als de ‘ultieme erkenning van een onrecht’. Ze komt een jaar na de unanieme stemming, in de *Kamer, van een resolutie waarin de feiten worden erkend en de federale regering wordt gevraagd om enkele maatregelen te nemen. Daarbij gaat het om het herkrijgen van de Belgische nationaliteit, het oplossen van problemen rond burgerlijke stand en het verlenen van hulp in de zoektocht naar de biologische ouders.
Unicum
Dergelijke verontschuldigingen van de eerste minister blijven een unicum. Vorige maand vroeg een VN-expertengroep de premier om excuses aan te bieden voor de wreedheden tijdens het koloniale bewind in Congo, maar daar ging Michel niet op in.
Twee jaar geleden al bood de katholieke kerk haar excuses aan voor de manier waarop katholieke ordes met de metissen waren omgegaan. Even voordien kwamen er ook verontschuldigingen vanuit het Vlaams Parlement naar aanleiding van de gedwongen adopties tussen 1960 en 1980. Ook het parlement van de Franse Gemeenschap nam maatregelen om *metissen toegang te verlenen tot hun persoonlijke adoptie*dossier.
De goedgekeurde resolutie bevat tevens een wetenschappelijke opdracht. Het Studiecentrum voor Oorlog en Maatschappij (CegeSoma) werkt aan een studie die het fenomeen (verhinderen van gemengde huwelijken, gedwongen wegvoering en plaatsing van metiskinderen) in kaart brengt. Ze moet ook duidelijk maken hoeveel metissen uiteindelijk naar België werden gebracht. Kamanayo heeft alvast weet van driehonderd kinderen.
Vandaag om 05:00 door Bart Brinckman
Premier Michel verontschuldigt zich morgen voor de manier waarop ons land honderden metissen heeft behandeld. ‘De ultieme erkenning van een onrecht.’
'Alles gaat voorbij, behalve het verleden’, weet socioloog Luc Huyse. Tijdens een plechtigheid in de Kamer spreekt premier Charles Michel donderdag verontschuldigingen uit voor de schrijnende manier waarop de Belgische overheid honderden metissen heeft behandeld. Het gaat om kinderen die eind jaren 40 en in de jaren 50 in Congo, Rwanda of Burundi werden geboren uit een relatie tussen een Belgische koloniaal en een inheemse vrouw. Aan de vooravond van de onafhankelijkheid nam de staat die kinderen systematisch bij de moeder weg en stuurde ze naar België om in weeshuizen of bij adoptieouders te worden opgevoed.
De verhalen zijn zonder meer schrijnend. De kinderen kregen niet automatisch de Belgische nationaliteit – dikwijls bleven ze stateloos – en werden op slag gescheiden van hun moeder en hun eventuele broers en zussen. Een overgrote meerderheid van de vaders weigerde de kinderen te erkennen. Nog steeds gaan metissen op zoek naar mogelijke verwanten in Afrika. Maar ook moeders hebben heel hun leven gezocht naar de kinderen die hen waren afgenomen.
Derderangs-Belg
Georges Kamanayo, een voormalige cameraman van de VRT, was een van hen. Hij kijkt uit naar de plechtigheid van morgen. ‘We hebben ons heel lang een derderangs-Belg gevoeld. In de kolonie werden we apart gezet, weg van de blanke kinderen. Het was pure segregatie. In België heeft men ons proberen te verzuipen, kwestie dat we niet zouden opvallen. In 1974 maakte ik met Panorama daarover een eerste reportage. Toenmalig VRT-baas Paul Vandenbosch vond het ongehoord dat ik, een gekleurde man, mee presenteerde.’
‘In België reageren we altijd wat trager, andere landen zijn ons voor geweest’, besluit Kamanayo. Hij interpreteert de geste van *Michel als de ‘ultieme erkenning van een onrecht’. Ze komt een jaar na de unanieme stemming, in de *Kamer, van een resolutie waarin de feiten worden erkend en de federale regering wordt gevraagd om enkele maatregelen te nemen. Daarbij gaat het om het herkrijgen van de Belgische nationaliteit, het oplossen van problemen rond burgerlijke stand en het verlenen van hulp in de zoektocht naar de biologische ouders.
Unicum
Dergelijke verontschuldigingen van de eerste minister blijven een unicum. Vorige maand vroeg een VN-expertengroep de premier om excuses aan te bieden voor de wreedheden tijdens het koloniale bewind in Congo, maar daar ging Michel niet op in.
Twee jaar geleden al bood de katholieke kerk haar excuses aan voor de manier waarop katholieke ordes met de metissen waren omgegaan. Even voordien kwamen er ook verontschuldigingen vanuit het Vlaams Parlement naar aanleiding van de gedwongen adopties tussen 1960 en 1980. Ook het parlement van de Franse Gemeenschap nam maatregelen om *metissen toegang te verlenen tot hun persoonlijke adoptie*dossier.
De goedgekeurde resolutie bevat tevens een wetenschappelijke opdracht. Het Studiecentrum voor Oorlog en Maatschappij (CegeSoma) werkt aan een studie die het fenomeen (verhinderen van gemengde huwelijken, gedwongen wegvoering en plaatsing van metiskinderen) in kaart brengt. Ze moet ook duidelijk maken hoeveel metissen uiteindelijk naar België werden gebracht. Kamanayo heeft alvast weet van driehonderd kinderen.