Brexit

[Rob Gosseling]

Brits parlement kan no-deal-brexit amper nog stoppen

Bron : Trouw (https://www.trouw.nl/cs-b5dc8dc0) - 13 augustus 2019

https://i.postimg.cc/VLSwc3Dp/Screenshot-20190830-112047-Chrome.jpg

Een invloedrijke Britse politieke denktank ziet nauwelijks een andere route: het Verenigd Koninkrijk is op 1 november pardoes geen lid meer van de EU, zonder akkoord.

Het woord ‘onvermijdelijk’ staat er nog net niet, maar daar komt het wel op neer. Als Boris Johnson blijft weigeren de brexit-datum opnieuw uit te stellen, dan zal het Verenigd Koninkrijk op 1 november de Europese Unie pardoes hebben verlaten, zonder akkoord. Het Britse parlement, dat eigenlijk tegen dit scenario is, kan er amper meer iets tegen doen. Er is gewoon te weinig tijd. Over een kleine drie weken komt het Britse Lagerhuis terug van vakantie en dan resten nog twee maanden tot brexit-dag op 31 oktober.

Het invloedrijke Britse ‘Institute for Government’, een politieke denktank, beschrijft in een rapport de mogelijkheden die het Britse parlement, het Lagerhuis, nog resten om een harde brexit te voorkomen. “Ook al is er in het parlement een meerderheid tegen een no-deal-scenario, er zijn maar heel weinig mogelijkheden om er iets tegen te doen en de tijd dringt”, stelt het rapport.

Merkwaardige positie

Het parlement zit in een merkwaardige positie. De meerderheid, zo bleek al drie keer, is zowel tegen een uittreding zonder verdrag met de EU, als tegen het akkoord dat de vorige premier Theresa May, met de EU sloot. Twee keer werd een Brits vertrek uit de EU uitgesteld. Dat gebeurde voor het laatst in april, toen de datum verschoof naar de laatste dag van oktober van dit jaar. Intussen trad May af en nam Boris Johnson haar plaats in. Ook Johnson zegt het liefst met een akkoord de EU uit te gaan, maar hij ziet niets in het akkoord dat zijn voorganger sloot. Tegelijk blijft hij erbij dat de uittreding 31 oktober een feit zal zijn.

Volgens het Institute for Goverment zijn die twee standpunten praktisch niet met elkaar te verenigen. Ook al zou Johnson erin slagen om nog in augustus met de EU – die tot nu toe niet beweegt – een nieuwe overeenkomst te sluiten, dan nog zou het Britse parlement meer tijd nodig hebben dan de 22 effectieve zittingsdagen die er tussen nu en 31 oktober nog resten op de parlementaire agenda.

Ter vergelijking: voor het aannemen van het Verdrag van Lissabon, in 2008, waren 26 dagen nodig: er zijn verschillende vergaderingen nodig voor verschillende delen van zo’n akkoord.

Op eigen gezag

Boris Johnson kan daarentegen wel op 31 oktober op eigen gezag de EU verlaten. Daar had May nog parlementaire toestemming voor nodig, maar die mogelijkheid is bij het laatste uitstel verdwenen. “Voor Johnson geldt geen wettelijk bindend vereiste om het parlement te raadplegen of te informeren, laat staan om toestemming te vragen”, stelt het Institute for Government. Die verandering maakt dat de tactieken die de oppositie afgelopen voorjaar nog inzette om uitstel te bedingen, dit keer niet zullen helpen. Het is daarbij ook nog eens onduidelijk of het de oppositie de komende tijd überhaupt zal lukken om eigen moties in te dienen, omdat de regering de agenda bepaalt.

Ook de hoop van menig Labour-parlementariër, dat Boris Johnson nog tijdig via een motie van wantrouwen kan worden afgezet, lijkt ijdel. Zelfs wanneer daar een meerderheid voor te vinden is, is het niet zeker dat de regering dan meteen aftreedt. Wel zou in dat geval voor het Lagerhuis meer ruimte ontstaan om zelf de agenda te bepalen. Toch blijft de oppositie zoeken naar mogelijkheden. Volgens de Britse krant The Times zet de oppositie haar kaarten op een tweetrapsraket. Die bestaat eruit dat eerst Johnson via een motie van wantrouwen aan gezag verliest, waarna het Lagerhuis hem vervolgens kan dwingen tot uitstel van brexit tot na het moment dat er nieuwe verkiezingen zijn gehouden.

.

[Rob Gosseling]

Britse regering wil parlement schorsen in aanloop naar brexit, koningin Elizabeth gaat akkoord

Bron : Trouw (https://www.trouw.nl/cs-babd9f0a) - 28 augustus 2019

https://i.postimg.cc/br0hLzD4/Screenshot-20190904-184109-Chrome.jpg

De Britse regering heeft woensdag een nieuwe truc uit de hoge hoed getoverd in haar streven om het blokkeren van een no-deal-brexit te voorkomen.

Momenteel is het Britse parlement nog met reces. Het zomerverlof van de parlementariërs loopt op 2 september af, maar nu zouden Johnson en consorten het parlement enkele dagen na hun werkhervatting, op 10 september, wederom met vakantie willen sturen tot half oktober. Op 14 oktober zou Johnson dan de Queen’s Speech, het equivalent van de Nederlandse troonrede, houden waarin de regeringsplannen voor het komend jaar uiteen worden gezet.

Critici buitenspel

Als het parlement daadwerkelijk tot half oktober wordt geschorst, betekent dit dat parlementsleden tot die tijd niet kunnen werken aan wetten die voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal uit de Europese Unie stapt op 31 oktober. Vanuit de oppositie klinkt dan ook felle kritiek op het plan. Critici menen dat parlementariërs op deze manier buitenspel worden gezet en geen rol van betekenis kunnen spelen in het democratische proces in de aanloop naar de brexit.

De reacties vanuit de oppositie zijn woensdagochtend dan ook niet mals. Zo liet de liberaal-democraat Tom Brake op Twitter weten dat deze ‘oorlogsverklaring met een ijzeren vuist zal worden beantwoord.’ De conservatieve Remain-aanhanger Dominic Grieve spreekt van een ‘schandalige handeling’ en waarschuwt dat het tot een motie van wantrouwen tegen Johnson kan leiden.

De regering zelf ontkent dat de schorsing van het parlement iets van doen heeft met de brexit. Een bron op Downing Street 10 zei tegen de BBC dat ‘het tijd is dat een nieuwe regering en een nieuwe premier een plan opstellen voor het land nadat we de EU verlaten.’ Ook de conservatief James Cleverly zegt dat er niets aan de hand is. Volgens hem gaat de regering simpelweg ‘een troonrede houden, zoals alle nieuwe regeringen doen.’

.

[Rob Gosseling]

Johnson deelt de eerste klap uit in zijn brexitgevecht

Bron : Trouw (https://www.trouw.nl/cs-b22a0b41) - 28 augustus 2019

https://i.postimg.cc/JzXzBWPV/Screenshot-20190904-185646-Chrome.jpg

Premier Boris Johnson stuurde woensdag het Britse parlement langer met reces. De verontwaardiging is groot.

‘Een gevaarlijk pad’ en ‘een overval op onze democratie.’ Zomaar wat reacties van Britse parlementariërs op het plan van Boris Johnson om het reces van het Lagerhuis te verlengen. Weer een ongekende stap in de brexit-soap, waarmee de strijd tussen Johnson en het parlement in alle hevigheid is losgebarsten.

De premier kondigde woensdag tot ieders verbazing aan dat hij koningin Elizabeth wil vragen de Queen’s speech op 14 oktober voor te dragen, de Britse versie van de Troonrede waarin zij de regeringsplannen voor komend jaar uiteenzet. Voorafgaand aan die rede wordt het parlement opgeschort. Na het zomerreces, dat op 3 september eindigt, zal het Britse Lagerhuis ook van 12 september tot 14 oktober geen zitting nemen.

Daarmee maakt Johnson het de Britse parlementariërs bijzonder moeilijk om hem komende weken in de wielen te rijden. Het is bekend dat een meerderheid van het parlement tegen een no-dealbrexit is en dat de oppositie achter de schermen plannen smeedt om het economisch riskantste scenario te voorkomen. De tijd om dat voor elkaar te krijgen is nu flink ingekort. Johnson wil de no-dealoptie juist in leven houden; hij wil hoe dan ook op 31 oktober – de nieuwe deadline – de Europese Unie verlaten. Met of zonder deal. En met dit besluit hoopt hij het tapijt onder de hele oppositie uit te trekken.

Hoewel de Britse premier voor de camera ontkent dat dit een poging is om het parlement de mogelijkheid te ontnemen om no-deal tegen te houden, is er een andere conclusie bijna niet te trekken. Hij had best kunnen wachten tot na 31 oktober met de Queen’s speech. Daarnaast is het reces in aanloop naar de troonrede met 23 dagen veel langer dan anders, maar Johnson wuift de kritiek weg: “Er blijft tijd over in het parlement om over de brexit te debatteren.”

Nu Johnson zijn meest gevreesde troefkaart speelt, is het woord aan de oppositie. Die zal heel snel moeten schakelen om Johnson nog tegen te houden. Gebleken is dat het niet zo makkelijk is om Labour, de Schotse nationalisten en de Liberaal Democraten op één lijn te krijgen. Daarnaast hebben ze de steun nodig van enkele dissidente Conservatieven, die ook geen goed woord over hebben voor de in hun ogen ‘ondemocratische’ stap van Johnson.

De meest voor de hand liggende maatregel is een motie van wantrouwen. Die zou dinsdag al kunnen worden ingediend. Alleen vindt Labour-leider Corbyn dat hij vervolgens premier moet worden van een interim-regering, iets waar de Tory-dissidenten en de LibDems faliekant op tegen zijn. Johnson hoopt van de on*enigheid te profiteren en gokt erop dat de oppositie niet tijdig een eensgezind front weet te vormen. Ook zal Johnson hopen dat de enorme woede over zijn besluit zal wegebben.

Maar de oppositie slijpt de messen al. Labour-parlementariër Clive Lewis zei dat hij bereid is zich samen met collega’s vast te ketenen aan de parlementsbankjes. “De politie zal ons moeten verwijderen”, schreef hij op Twitter. En zelfs de anders neutrale Kamervoorzitter John Bercow sprak van ‘grondwettelijke schande’. Een petitie van boze Britten om de opschorting van het parlement tegen te houden, werd in enkele uren een half miljoen keer online getekend.

Johnson bracht ook koningin Elizabeth in een uiterst ongemakkelijke positie. Zij moest, vanaf buitenverblijf Balmoral in Schotland waar ze haar vakantie doorbrengt, toestemming verlenen aan de omstreden stap van de premier. Die gaf ze, zoals ze in haar 67 jaar op de troon altijd het advies van de premiers opvolgde. Bovendien heeft ze zich nooit ingelaten met politieke beslissingen. Dat ze nu onderdeel werd van een politieke manoeuvre, die *zoveel heftige reacties oproept, zou zomaar reden kunnen zijn geweest haar ongenoegen te uiten.

Het spel is definitief op de wagen. Johnsons zet is uiterst riskant. Het lijkt onwaarschijnlijk dat hij zelf weet wat zijn gepoker zal opleveren.

.