PDA

Bekijk Volledige Versie : Terreurinflatie



Donna
28-10-02, 20:16
11/9 bron van inspiratie voor nieuwe aanslagen
Van onze buitenlandredacteur Arnout Brouwers
(volkskrant)

AMSTERDAM - De 'methode' van 11/9 lijkt haar uitwerking niet te missen op nieuwe aanslagen in Bali, Moskou en Washington. De televisie speelt een centrale rol in het hedendaagse terrorisme, een 'wapen' dat in geen huiskamer ontbreekt. 'Terreurinflatie' dreigt.

Is er een verband tussen de aanstichters van de aanslag op Bali, de terreur in Washington, en de gijzeling in Moskou? Een direct verband is er niet, maar de daders lijken elk op hun eigen manier lessen te hebben getrokken uit '11 september' en de wijze waarop onschuldige burgers als doelwit worden gebruikt.

De free-lance terrorist:

De aanslag op Bali lijkt in de kern een kopie van 11/9. Op het eerste gezicht zat het doel verpakt in de uitvoering: het doden van zoveel mogelijk westerlingen. Er wordt nog gespeurd naar de daders, maar terrorisme-experts zijn bang dat dit een voorbeeld is van anti-westerse aanslagen door eenlingen of geïsoleerde groepen, geïnspireerd door het 'succes' van Bin Laden.

De sluipschutter. Wat bewoog John Allen Muhammed, de verdachte sluipmoordenaar in Washington, ertoe wekenlang de hoofdstad van Amerika te terroriseren? Wellicht een mengeling van persoonlijke problemen en wrok. Muhammed had de voogdij over zijn kinderen verloren, maar liet zich ook bewonderend uit over de terroristen van 11/9. Hoe kwam hij ertoe die wrok te vertalen in terreur ? Waarom is hij niet blijven steken in gewelddadige overvallen van buurtwinkels? Heeft 11/9 als voorbeeld gediend?

De ouderwetse rebel. Movsar Barajev en zijn 'Islamitische Factie' staan bekend als een van de meest militante bendes van Tsjetsjenië. Makelaars in ontvoeringen en onthoofdingen.Hij heeft wel - heel ouderwets - een concreet doel: Russische terugtrekking uit Tsjetsjenië. Bovendien staat zijn actie in een lange inheemse traditie van gijzelingen.

Hoewel banden tussen Tsjetsjeense krijgsheren en Al Qa'ida goed gedocumenteerd zijn, is onduidelijk of Barajev ook bevriend is met de organisatie. Hoe dan ook, Barajev heeft geleerd van 11/9. Net zoals in Amerika is gebeurd, heeft hij het strijdtoneel verplaatst naar het hart van de vijand (Moskou) en heeft hij gekozen voor het gemakkelijkste doelwit (burgers).

Op zijn beurt is ook president Poetin opgezadeld met de erfenis van 11/9: bij de vorige massa-gijzeling van Tsjetsjenen greep Boris Jeltsin hard (en zonder succes) in. Wat Poetin daarvan zou kunnen weerhouden is het besef dat het opblazen van zevenhonderd burgers tegenwoordig een serieuze optie is.

Kortom, de 'methode' van 11/9 lijkt haar uitwerking niet te missen op nieuwe aanslagen. Een centrale rol in het hedendaagse terrorisme speelt de televisie, een 'wapen' dat in geen huiskamer ontbreekt.

Terroristen profiteren van de grote impact van real time televisie. Het geeft grote aanslagen een mondiale uitstraling . Zo draagt het moderne informatietijdperk bij aan de restauratie van een van de oudste vormen van geweld. Zelfs mensen die zich op grote afstand bevinden gaan zich onveiliger voelen. En elke geslaagde actie is voor nieuwe rekruten het bewijs dat terreur de meest effectieve vorm van niet-statelijke oorlogvoering is: goedkoop, relatief eenvoudig, en met een hoog rendement.

De recente aanslagen bevestigen hoezeer terrorisme gedijt in een 'wereld zonder afstanden'. Maar tegelijk is de drempel voor 'succesvolle' acties verhoogd. Het gevaar van 'terreurinflatie' dreigt. De markt dreigt overspoeld te raken: wie herinnert zich de recente aanslag in Koeweit, of die in de Filipijnen? Of die andere 2100 kleinere aanslagen, die zich volgens Amerikaanse cijfers tussen 1995 en 2000 vooral in de niet-westerse wereld voordeden? Alleen wie de zaken groots (Bali, Moskou) of slim (sluipschutter) aanpakt, kan rekenen op de angst van het grote publiek.