PDA

Bekijk Volledige Versie : Jongeren En Etnisch Geweld



Marsipulami
17-11-02, 14:18
JONGEREN EN ETNISCH GEWELD

--------------------------------------------------------------------------------

Vrijdag 4 februari stierf de zeventienjarige Mesut Yilmaz aan een messteek in het hart. Een vechtpartij tussen jongeren uit twee naburige gemeentes - Ham en Beringen - liep dramatisch af. Plaats van het drama was zaal Vinea, een parochiezaal in Laakdal. Was hier sprake van een interetnisch conflict? De gebeurtenis leidde alleszins tot etnische spanningen.

Als verdriet woede wordt ...

Het noodlottige gevecht begon als een klassieke duw- en dreigpartij tussen jongeren uit twee verschillende gemeentes. De scheidingslijnen waren niet etnisch. Bij beide groepjes waren een Belgische jongen en Turkse jongeren betrokken. Maar één Belgische jongen had een mes en het andere groepje was dertig man sterk ¼ Met een onverwacht dramatische afloop als gevolg. Het hoeft geen betoog dat het verdriet van familie en vrienden onbeschrijflijk is. Ahmet Arkan, voorzitter van de Turkse Unie van België bezocht de ouders en had verschillende contacten met de jongeren. Ahmet: "Een jongen probeerde die avond tevergeefs de bloedstraal uit Mesuts hart tegen te houden met zijn zakdoek. Die zakdoek draagt hij nu steeds bij hem." Dinsdag 8 februari verzamelden zowat 200 Beringse jongeren zich voor Mesuts gebedsdienst in een voetbalclublokaal. Ahmet: "De jongeren waren verdrietig, maar ook woedend. Voor hen is Mesut een slachtoffer. Maar de media hadden een dader van hem gemaakt. De kranten spraken van bendeleider, Turkse ouders die hun jongeren niet meer in de hand hebben en de noodzaak van een opvoedingstehuis in Beringen."

Eervol protest

"Er hing dynamiet in de lucht", aldus Ahmet Arkan. Ahmet en verschillende andere vertegenwoordigers van de Turkse Unie hebben de jongeren toegesproken. Hun boodschap was de volgende: wij begrijpen jullie woede, maar blinde wraak heeft geen zin. Jullie protest moet gehoord worden door de Belgische pers, gezagsdragers en ordehandhavers. Maar laat dit waardig gebeuren, uit eerbied voor Mesut. "Onze boodschap is overgekomen. Na de gebedsdienst hebben de jongeren een stille optocht gemaakt naar het gemeentehuis waar ze de burgemeester een brief overhandigd hebben. Na afloop bedankte de politie en schepen ons voor de sereniteit." Een delegatie van de jongeren werd ontvangen op het Turnhouts parket, met als concreet resultaat dat het onderzoek naar de doodslag opnieuw van nul vertrekt, los van de hypotheses uit de pers. Op vraag van de Laakdalse burgemeester Patrik Vankrunkelsven, trokken enkele jongeren naar het gemeentehuis daar om hun visie en verhaal te geven.

Aantrekkelijke uitgangsbuurt

Reeds in de jaren zeventig trokken Limburgse jongeren van Italiaanse komaf naar fuiven en dansgelegenheden in Laakdal omdat ze in Limburgse dancings niet binnen mochten. Het Laakdalse uitgangsleven heeft nog steeds de naam van 'open' te zijn. Toegegeven, dit plaatje is te rooskleurig. Ook hier weigeren dancings al eens 'donkere jongens'. Een half jaar geleden was er nog heibel voor de Vinea, omdat enkele Turkse jongeren niet binnen mochten op een Chrisostemosfuif. Volgens burgemeester Vankrunkelsven is de aanwezigheid van allochtone jongeren op fuiven op zich nooit een probleem geweest. "Ik ben ervan overtuigd dat autochtone en allochtone jongeren samen kunnen fuiven. Daarom vind ik het ook belangrijk dat we in de toekomst proberen zulke incidenten te voorkomen. Anders ontstaat er een sfeer van angst en irritatie aan alle kanten. Dit is ten nadele van alle jongeren. Fuiven en uitgaan is dan geen zorgeloze ontspanning meer." Had het conflict en de dramatische afloop kunnen voorkomen worden? Hoe dan wel? Deze vragen stelde Patrik aan de jongeren. Hieronder geven we delen van het gesprek tussen burgemeester en jongeren weer. Ze geven ons inziens een beeld van mogelijke (etnische) spanningen op fuiven, maar ook van mogelijke oplossingen.

Uitgaan in groep

Die avond vonden 30 Turkse jongeren hun weg naar de parochiezaal in Veerle. Een Vlaamse fuifganger zei daar achteraf over: "We wisten dat er iets op til was als we ze met zo'n grote groep zagen aankomen." Maar dat bleek een misvatting te zijn. De jongeren zijn bij toeval in Veerle aanbeland. "We kwamen allemaal van het hennafeest (vergelijkbaar met een vrijgezellenfuif) van Mesuts broer, die de dag erop zou trouwen. Met een groepje vrienden en familie wilden we nog verder uitgaan." Ook de burgemeester verwonderde zich over de grote groep. Eén van de jongens antwoordt daarop: "We gaan niet naar fuiven om te vechten, we gaan om plezier te maken. In groep uitgaan is voor ons niet vreemd. We verzamelen vaak voor we uitgaan." Een dertiger vult aan: "Ik ga af en toe met de jongeren mee om een oogje in het zeil te houden. Bij ons is dat zo: de jongeren hebben respect voor ouderen. De jongeren zijn heviger en vechten vlugger. Ik spreek hen aan om kalm te blijven, en dat lukt. Als de andere partij ten minste niet blijft doorgaan." Nog een jongere zegt: "Maar als het er op aankomt, in slechte dagen zijn we zo (slaat de handen in elkaar). Dan verdedigen we elkaar. Of we bellen vrienden om ons te komen helpen."

Al vaak meegemaakt

"Waarom hebben de portiers niet ingegrepen", vragen de jongeren, "de dader was al lang met een mes aan het zwaaien. We hebben de portiers verschillende keren gevraagd om het mes af te pakken." Voor de jongeren is dit een teken aan de wand dat de portiers eigenlijk racistisch zijn ingesteld. Ze geven er immers niet om als een Vlaamse jongere staat te zwaaien met een mes naar Turkse jongeren. De portiers van hun kant hebben een ander verhaal. De groep Turkse jongeren was zo groot dat de securitymensen nauwelijks tot bij de "vechthaard" konden komen. Bovendien was het zo'n chaos dat het onmogelijk was uit te maken wie nu wie bedreigde en wie slachtoffer en wie dader was. Aldus de portiers. Als de ordediensten en ambulances bij het incident aankomen, speelt zich een scenario af dat de jongeren al vaak hebben meegemaakt. Zij worden als eerste verdacht. "Ik ben ook gestoken in mijn zij", vertelt één van de jongens, "ik ben één van de slachtoffers, vandaag pas terug uit het ziekenhuis. Maar de politie komt dadelijk op mij af met revolver en al. Ik had verzorging nodig, in plaats van een verhoor." De andere jongens gaan daar verder op in: "De dader werd verhoord en dadelijk vrijgelaten. Wij begrepen dat niet. Hoe kan dat nu? We zijn hem met een groep jongeren achterna gegaan." En verder: "De eerste die verzorging kreeg en met de ambulance werd weggevoerd was de dader." Een Vlaamse ooggetuige draait het verhaal van de jongeren om: "We zagen de politie en hulpdiensten arriveren. De politie deed haar best maar kon de zaak niet de baas. Het was schrijnend om te zien hoe de ambulanciers hun werk moesten doen. De woedende allochtone jongeren lieten de mensen hun job niet doen en vielen ze lastig tot in het voertuig."

Delicaat

Welk verhaal is het juiste ? Het antwoord is in de eerste plaats aan het gerecht die de zaak verder uitspit. Maar de verschillende verhalen spreken elkaar in wezen niet tegen. Ze worden alleen verteld vanuit een ander perspectief. Daarbij valt op dat iedere partij (Vlaamse ooggetuigen, ordediensten en allochtone jongeren) de andere partij verdenkt van slechte bedoelingen te hebben. De verdere afwikkeling van het incident wordt door de jongeren met argusogen gevolgd. De schrik dat het recht niet zal zegevieren, zit er bij de jongens diep in. Zij hebben het gevoel dat het gerecht en de media daders van hen maakt, terwijl ze eigenlijk de slachtoffers zijn. Een jongere verduidelijkt: "Als wij ergens in een gevecht tussen zitten, worden we dadelijk opgepakt en administratief aangehouden. Voor een klap houden ze ons enkele uren vast. Maar de Belgische man die Mesut heeft doodgestoken is niet eens aangehouden."

Oplossingen

"Hoe moet het verder ?", vraagt de burgemeester, "hoe kunnen we in de toekomst problemen voorkomen ?" De jongeren zien veel heil in Turkse en Vlaamse portiers die in duo werken. "Als een Vlaamse portier op Turkse jongeren stapt spreekt hij al wat harder omdat hij denkt dat Turken toch niet naar hem zullen luisteren. Wij denken dan dadelijk dat de man racist is." En dan wil de samenwerking niet meer zo vlotten. Als bij schermutselingen Turkse portiers de Turkse jongeren aanspreekt en Vlaamse portiers de Vlaamse jongeren, dan is er al geen sprake meer van vermeende racistische bedoelingen. "Wij hebben eerbied voor ouderen en gezag", vult een jongere aan, "Turkse portiers weten dat ook. Jongeren luisteren naar hen." "Moet ik dan voor elke fuif een Turkse of Marokkaanse portier voorzien?", vraagt de burgemeester zich af. Het volgend antwoord is duidelijk: "Een gemengd portiersteam is geen positieve discriminatie. De stewards van Anderlecht zijn multicultureel, daar zijn ook Marokkaanse en Turkse stewards bij. Het heeft gewoon te maken met je multicultureel doelpubliek. Je kan het vergelijken met een brandpolis: voor de brandveiligheid moet je risico's inschatten en voorzien. Net zoals je de grootte van een groep kan inschatten op een fuif, kan je de multiculturaliteit gaan inschatten."

Bron: http://www.limburg.be/pric/artikel/mrt00822.htm