Israel luistert Nederlandse tapkamers af

[mrz]

'Israel luistert Nederlandse tapkamers af'

Planet Multimedia 15:12 25 nov

De Israelische inlichtingendienst luistert de Comverse-tapkamers van de Nederlandse politie- en inlichtingendiensten af. De Nederlandse overheid heeft de tapsystemen voor een vriendenprijsje kunnen kopen in ruil voor Israelische toegang tot de getapte data. De betrouwbaarheid van de systemen laat te wensen over.

Dat stelt EO radioprogramma De Ochtenden op basis van een aantal interviews met bronnen in en rondom Nederlandse inlichtingen- en politiediensten. Eerder al bleek dat, ondanks de wettelijke plicht daartoe, getapte telefoongesprekken niet gewist worden. Sterker nog, niet gewist kunnen worden.
Alle uitzendingen over aftappen zijn te beluisteren op de website van de EO.

Hebreeuwse toetsenborden

Volgens de bronnen kon de Nederlandse overheid voor een 'vriendenprijs' tapkamerapparatuur aanschaffen bij het Israelische Comverse, nu Verint, in ruil voor toegang tot de installaties. Comverse kan van buitenaf inbellen op de Nederlandse tapkamerapparatuur om onderhoud te plegen en tegelijkertijd gericht naar specifieke data te zoeken en deze, desgewenst, wissen. Op deze processen is geen Nederlandse controle. Ook onderhoudsmonteurs die ter plaatse hun werk doen, worden niet gecontroleerd.

Hoewel EO's De Ochtenden geen concrete bewijzen kunnen vinden van naar Israel lekkende informatie staat de betrouwbaarheid van de systemen zeker ter discussie. Dit is des te kwalijker aangezien Nederland tot de wereldtop behoort wat aantal taps betreft: in Nederland wordt meer getapt dan in Amerika en dat lijkt alleen nog maar toe te nemen.

'Medewerkers van Comverse sluiten tijdens onderhoudsbeurten Hebreeuwse toetsenborden aan op de tapkasten en er schieten alleen maar Hebreeuwse tekens over het scherm', vertelt tapexpert Martien Kuylman aan Planet Multimedia, die optreedt als getuige-deskundige in een rechtzaak tegen de Koerd Huseyin Baybasin tegen wie levenslang is geeist:

'Er is van de Nederlandse overheid niemand die dat controleert, laat staan snapt wat er op het beeldscherm staat. Het lijkt me sterk dat ze afgetapte telefoongesprekken via een datalijn naar Israel transporteren. Dat zou opvallen omdat een dergelijke transmissie enorme hoeveelheden data op zou leveren. Het hoort echter geen probleem te zijn getapte data op te slaan tijdens een onderhoudsbeurt en deze vervolgens mee naar buiten te nemen. Niemand kijkt dit na, zo lang er maar voor getekend wordt mag een monteur meenemen wat hij wil.'

Kuylman schat dat tussen de 20 en 30 procent van de met Comverse-apparatuur afgetapte telefoongesprekken onbetrouwbaar is. Door falende software en harware worden getapte gegevens niet of niet goed opgeslagen. 'Voor een rechter die een moordzaak moet beoordelen, is dat onaanvaardbaar. Onbetrouwbare informatie is geen onomstotelijk bewijs'. De tapexpert toonde de rechter aan gerede twijfels te hebben bij getapte telefoongesprekken.

Betrouwbaarheid tapsystemen

Taco Stein, Officier van Justitie van het Landelijk Parket, zegt geen reden te hebben om aan de betrouwbaarheid van tapkamers te twijfelen. Hij verrichte een onderzoek naar de betrouwbaarheid van de Comverse-systemen.

Volgens Kuylman zijn de resultaten van het onderzoek echter nooit ter toetsting aan een externe derde voorgelegd. Comverse-systemen zijn nooit door een externe derde ter toetsing voorgelegd. Het Israelische bedrijf levert systemen met propriety-software, zelf ontwikkelde software. Het is niet duidelijk wat er zich in een tapkast afspeelt.

De Nederlandse overheid vernieuwt momenteel zijn tapsystemen en brengt het aantal terug van 36 naar 4. Twee kasten zijn reeds besteld, bij Comverse. De andere twee systemen moeten nog besteld worden. Om kritieken te weerstaan zegt de overheid nu toegang te hebben tot de broncode van de tapsoftware, maar niemand controleert deze, aldus Kuylman.

Comverse is niet de enige leverancier van tapapparatuur. Nederland kent ook een aantal Nederlandse leveranciers, waaronder IDD in Delft en Digivox in Rotterdam. In tegenstelling tot de Israelische systemen zijn de soft- en hardwarematige blauwdrukken van Nederlandse systemen wel bekend en extern toetsbaar, meldt de EO in zijn radio-uitzending. daarnaast ligt de foutmarge met 5 procent enkele malen lager dan bij Comverse-apparatuur.

Buitenlandse overheden komen volgens Kuylman regelmatig naar Nederland om het onderwerp aftappen te bespreken. Op het gebied van telefoontaps heeft dat ertoe geleid dat andere landen zeker niet het Nederlandse systeem wilden. De technische standaarden voldoen niet. In de praktijk leidt dit tot, bijvoorbeeld, gegevensverlies. Tijdstippen van gepleegde telefoongesprekken worden niet geregistreerd, of de telefoonnummers van de beller of gebelde niet.

Volgens demissionair minister Donner van Justitie worden er jaarlijks 300.000 verzoeken om gebruikersgegevens de deur uitgedaan. Over een paar jaar zal dat aantal toegenomen zijn tot 900.000. Dat blijkt uit een brief van minister Donner aan de Tweede Kamer, waarover verderop in de tekst meer.

Strubbelingen rondom internettappen

Internetaftappen staat nog in de kinderschoenen, met de bijbehorende problemen. Zo is bijvoorbeeld niet duidelijk hoeveel simultane taps een provider verplicht is te hebben. Ook is niet duidelijk of 'internet exchanges' en colocation-bedrijven aftapbaar moeten zijn en hoe. Ook voor internettappen wordt aan overheidszijde gebruik gemaakt van Comverse-apparatuur.

Providers zijn sinds april 2001 reeds bij wet verplicht tapbereid te zijn, de kosten daarvoor vonden zij echter te hoog en weinigen voldeden aan deze wettelijke plicht. Er moest een brief van de overheid aan te pas komen, met het vooruitzicht op een sanctionerende boete van 50.000 gulden per dag, om een 'mobiel tapteam' op te richten. Providers hebben nu gezamenlijk enkele tapkasten die op verzoek naar de betreffende provider toe wordt gereden.

Voordat er bij politieonderzoeken überhaupt sprake is van aftappen, worden er jaarlijks honderdduizenden verzoeken om klantgegevens verstuurd naar telecombedrijven. Overheidsdiensten vragen naam-, adres- en woonplaatsgegevens van klanten op die in het politievizier zitten, maar nog niet noodzakelijkerwijs onderwerp van formeel onderzoek zijn. Justitie wil meer gegevens dan providers afstaan. Hiertoe zijn de partijen al sinds 2001 in overleg.

Het overleg met de overheid op het gebied van het uitwisselen van klantgegevens ligt echter stil. Minister Donner weigert al een jaar een convenant te tekenen met de Nederlandse internetproviders, verenigd in het NLIP.

NLIP-directeur Hans Leemans zegt: "Het convenant moest regelen: 1) structurele financiering van de meldpunten, 2) vrijwaring aansprakelijkheid medewerkers van de meldpunten, 3) bescherming medewerkers meldpunten bij bedreigingen en 4) vrijwillige verstrekking klantgegevens bij kinderporno. Punt 4 hbben de ISP's al zelf opgelost door eenzijdig een regeling te bepalen, zoals is verwoord in de brief aan Donner. Punt 2 is voor het OM niet haalbaar. Omdat er dus 2 van de 4 zaken niet geregeld kunnen worden, is de haalbaarheid van het convenant minimaal".

Justitie weigert providers dus te vrijwaren van aansprakelijkheid voor het verstrekken van klantgegevens. Tijdens het reguliere recherchewerk, zo wenst de overheid althans, zouden providers klantgegevens af moeten staan. Ze moeten daar de aansprakelijkheid zelf voor dragen, dat terwijl er nog geen gerechtelijk vooronderzoek gaande is. Bij een gerechtelijk vooronderzoek zijn providers wel verplicht klantgegevens af te staan op verzoek.

Ook cafevrienden getapt

Als het aan minister Donner ligt zal er alleen maar meer getapt gaan worden, zowel op internet als op de telefoon. Onlangs stelde hij voor in een brief aan de Tweede Kamer om niet alleen verdachten officieel aftapbaar te maken, maar ook hun 'sociale omgeving', vrienden uit de kroeg en van het voetbalveld. Wat nu nog als bijvangst geregistreerd wordt en gewist moet worden, bijvoorbeeld een telefoongesprek van een familielid op het toestel van de verdachte, zou ook bewaard moeten gaan worden. Jelle van Buuren schreef hier uitgebreid over op Security.nl.

Aanverwante artikelen:


Opentap.org ten einde (7 november 2002)

Rustig slapen, aftappen 'op orde' (7 november 2002)

Aftappen providers nog theorie (25 oktober 2002)

Providers delen tapapparatuur (9 augustus 2002)

Brandbrief V&W over internettappen (27 maart 2002)

'Escalatie aftappen providers onvermijdelijk' (8 maart 2002)

NLIP verhult tapspecificaties(6 maart 2002)

Aftappen justitie lukt niet(1 maart 2002)

(EB)


http://www.planet.nl/pmm/0,1674,101_1499_1285993,00.html

[ferrari]

Geplaatst door mrz
'Israel luistert Nederlandse tapkamers af'

Planet Multimedia 15:12 25 nov

De Israelische inlichtingendienst luistert de Comverse-tapkamers van de Nederlandse politie- en inlichtingendiensten af.
...
Dat stelt EO radioprogramma De Ochtenden op basis van een aantal interviews met bronnen in en rondom Nederlandse inlichtingen- en politiediensten.
....
Hoewel EO's De Ochtenden geen concrete bewijzen kunnen vinden van naar Israel lekkende informatie staat de betrouwbaarheid van de systemen zeker ter discussie.
In 2Vandaag ging het daar ook over (ook EO).
Daar werd alleen maar duidelijk dat de software door een Israelisch bedrijf is geleverd en dat het daarom mogelijk zou kunnen zijn dat zij erop kunnen inbellen. Maar volgens de directeur van de diensten die ermee werken zijn er allerlei veiligheidsmaatregelen genomen.
Dus zo stellig als het heir staat is het allemaal niet.

[mrz]

Hmm het is misschien wat oud nieuws ja.

[mrz]

Remkes: 'Kans op lek bij tapkamers niet nul'

DEN HAAG (ANP) - De kans dat er afgetapte telefoongesprekken weglekken uit de tapkamers van de Nederlandse politie is 'klein, niet helemaal nul'. Dat zei minister Remkes van Binnenlandse Zaken dinsdag tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer.

De bewindsman zei berichten hierover van Radio 1 'met enige verbazing' te hebben vernomen. Hij heeft geen signalen ontvangen. ,,Er is altijd een zeer beperkt, met een dikke streep onder beperkt, risico. Er is een beperkt menselijk veiligheidsrisico door de monteurs, maar die hebben de zwaarste screening van de Binnenlandse Veiligheids Dienst ondergaan en zijn ook nooit zonder toezicht aanwezig'', aldus Remkes.

Het voor de techniek verantwoordelijk bedrijf stamt uit Israël en is volgens Remkes op basis van de prijs-kwaliteitverhouding in de offerte uitgekozen.

GroenLinks vroeg zich af hoe Remkes weet dat de risico's zo minimaal zijn, omdat een bedrijf als enige de gebruikte software kent. De Kamer wil meer helderheid over de kwestie. Remkes wil echter alleen achter gesloten deuren met de fractievoorzitters over de zaak spreken.

http://www.trouw.nl/ANP/LAATSTE_NIEUWS/ANP-261102-227-anp.html

[mrz]

het bericht dat Nederlandse tapkamers lek zijn en dat geheime informatie bij de Israëlische geheime dienst terecht kan komen.


Vragen van het lid Dittrich (D66) aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over het bericht dat Nederlandse tapkamers lek zijn en dat geheime informatie bij de Israëlische geheime dienst terecht kan komen.

*N

De heer Dittrich (D66): Voorzitter. Gisteren had het radioprogramma De Ochtenden van de EO een item over het afluisteren van telefoongesprekken. Mijn vraag gaat dus over het tappen van telefoongesprekken en niet over het tappen van drank. In Nederland hebben de politie, de Militaire inlichtingendienst en de Binnenlandse veiligheidsdienst, tegenwoordig de AIVD geheten, de bevoegdheid om af te luisteren. Wat blijkt? De in Nederland gebruikte tapkamers worden geleverd door één bedrijf. Dit bedrijf verzorgt ook het onderhoud van de tapkamers en wil niet dat het technisch onderhoud wordt gedaan door anderen dan monteurs van dat bedrijf. Niemand in Nederland weet dus hoe de techniek van die tapkamers in elkaar zit.

In de radio-uitzending kwamen verschillende zegslieden aan het woord die beweerden dat de onderhoudsmonteurs van het Israëlische bedrijf deze geheime gegevens kunnen aftappen en dat ook doen.

De tapkamers zijn lek en geheugens van de tapkamers zouden door de Israëlische monteurs worden leeggehaald en doorgespeeld naar de Israëlische veiligheidsdienst, de Mossad. Als dat waar is, betekent het dat de Nederlandse staatsgeheimen in buitenlandse handen kunnen komen, net zoals criminele gegevens die alleen maar voor een klein groepje politie- en justitiefunctionarissen beschikbaar mogen zijn.

D66 vindt dat een kwalijke zaak, als het waar is. Wij willen dan ook dat dit opgehelderd wordt en stellen daarom een aantal vragen:

- Bestaat er een risico dat in Nederland afgeluisterde telefoongesprekken in handen vallen van een ander land, in dit geval Israël?

- Waarom zijn alle tapkamers afkomstig van één en hetzelfde bedrijf dat ook het onderhoud verricht, zonder dat iemand anders dat mag doen?

- Is de minister ermee bekend dat er andere bedrijven zijn, waaronder Nederlandse, die minder dure en betere tapkamers kunnen leveren?

- Is het waar dat de tapkamers lek zijn?

- Waarom heeft de regering nooit opdracht gegeven om een technisch onderzoek te laten instellen? Is de regering bereid dat alsnog te laten doen door een onafhankelijke derde?

- Klopt het dat eind vorig jaar in de Verenigde Staten een spionageschandaal is uitgebroken rond de Amerikaanse tak van het Israëlische bedrijf dat in Nederland werkt, dat er 14 werknemers op verdenking van spionage zijn aangehouden en dat de Amerikaanse regering de Nederlandse heeft gewaarschuwd? Wat zijn de stappen die de Nederlandse regering naar aanleiding van die waarschuwingen heeft ondernomen om dit op te helderen?

*N

Minister Remkes: Mijnheer de voorzitter. In de eerste plaats wijs ik er vooraf op -- ik heb de berichten ook met enige verbazing gelezen -- dat bij het ontstaan van dit soort berichten commerciële belangen nooit helemaal uit te sluiten zijn. Verder wijs ik er vooraf op, dat de minister van Justitie in juni van dit jaar over hetzelfde onderwerp al schriftelijke vragen heeft beantwoord. In de derde plaats merk ik op dat het gaat om in sommige opzichten technisch gecompliceerde informatie. Vooral omdat er enige aanleiding is om over dit onderwerp in de openbaarheid enigszins terughoudend op te treden, ben ik graag bereid, in het geval er nog vragen onbeantwoord blijven, om de Kamercommissie voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten volledig te informeren.

Vervolgens enige opmerkingen over de keuze voor het Israëlische bedrijf Comverse. Die keuze is tot stand gekomen in het kader van een offertetraject, waarbij diverse leveranciers zijn uitgenodigd om een aanbod te doen. Daarbij heeft ook een audit van Het Expertise Centrum plaatsgevonden. De conclusie van dit centrum was, dat het offerteproces overeenkomstig de regels is uitgevoerd. De keuze voor Comverse kan worden gezien als het resultaat van een zorgvuldig offerteproces. Het beoordeelde traject voldoet aan de reguliere eisen die aan een overheidscontract mogen worden gesteld, aldus Het Expertise Centrum. Het centrum heeft daarbij ook expliciet meegewogen dat de kans op totale afhankelijkheid van één leverancier niet in die mate aanwezig is, dat van de voorgenomen aanschaf afgezien zou moeten worden. Er is dus gekeken naar zowel prijs als kwaliteit.

Naar aanleiding van de vraag hoe het zit met de betrouwbaarheid van de tapgegevens die met de betreffende apparatuur worden opgenomen, kan ik zeggen dat ik geen indicatie heb, dat de tapkamerapparatuur in het algemeen of die van Comverse in het bijzonder een negatieve invloed heeft op de betrouwbaarheid van de tapgegevens.

Het wegsluizen van informatie uit tapkamers zou in theorie op twee manieren kunnen plaatsvinden: via inbelverbindingen op de apparatuur zelf en via spionage door onderhoudsmedewerkers in de tapkamers. De korpsen zelf hebben volledige controle over de inbelvoorzieningen voor beheer op afstand.

De korpsen maken overigens voor zover mij bekend geen gebruik van deze mogelijkheid. Waar dat in het verleden wel het geval is geweest, zijn bij nader onderzoek geen onregelmatigheden aangetroffen.

Er is een beperkt menselijk veiligheidsrisico aanwezig. Het gaat onder andere om servicemonteurs van Comverse die in de tapkamers onderhoudswerkzaamheden uitvoeren. Dit risico is inherent aan het betrekken van derden bij de technische invulling van het operationele interceptieproces. Met het oog hierop hebben de onderhoudsmonteurs van Comverse de zwaarste beveiligingscreening van de BVD moeten ondergaan en zijn zij nooit zonder toezicht van de opdrachtgever in de tapkamers aanwezig. De AIVD heeft steeds maximale aandacht voor de veiligheid en integriteit van het tapsysteem, ongeacht de achtergrond van de leverancier. Ik verzeker u dat het op afstand illegaal tappen van telefoons technisch onmogelijk is. De AIVD is zeer alert op het mogelijk op andere manieren weglekken van informatie, bijvoorbeeld via onderhoud. Het NBV heeft een aantal adviezen uitgebracht over beveiligingsaspecten van tapkamers. Deze adviezen zijn aan de dienstleiding van de AIVD en de KLPD voorgelegd. Ik zal mede aan de hand van hun reactie beoordelen of nader technisch onderzoek gewenst is, vanuit de open mind waar de heer Dittrich op doelt.

Gevraagd is of het mogelijk is het getapte signaal te manipuleren. De politie heeft bij de inrichting van de tapkamers en het systeem diverse organisatorische en technische maatregelen genomen die het toevoegen van signaal aan die kant van het apparaat onmogelijk maken. Als zou worden gemanipuleerd, zou dat moeten plaatsvinden op het niveau van het netwerk tussen de telefooncentrales of de internetproviders en de tapkamers.

De heer Dittrich vroeg ook hoe het zit met de berichtgeving vanuit de Verenigde Staten. Daarover is navraag gedaan bij de bevoegde instanties. Er is ons verzekerd dat er geen reden is voor verdachtmakingen aan het adres van deze firma.

De heer Dittrich (D66): De minister heeft een aantal vragen van mij niet volledig beantwoord en ik kan mij niet helemaal vinden in een aantal antwoorden. Ik stelde een vraag over prijs-kwaliteitverhouding. De minister zei dat commerciële belangen een achtergrond kunnen vormen voor berichtgeving hierover. Vervolgens legde hij uit dat er een prijs-kwaliteitonderzoek is gedaan. Volgens bronnen die in het radioprogramma te horen waren, is niet conform de EU-aanbestedingsregels nagegaan of ook andere bedrijven -- waaronder bijvoorbeeld KPN -- in aanmerking komen voor het leveren van zo'n tapkamer. Er is dus niet conform de Europese regels -- misschien wel volgens het Nederlands contractrecht -- aanbesteed. Ik hoor hierop graag een reactie van de minister.

De minister zei dat er wel degelijk navraag is gedaan bij de mensen die in de tapkamers werken over hoe het er allemaal voorstaat. Op vragen van de heer De Wit begin dit jaar antwoordde de minister van Justitie dat er geen officieel onderzoek is gedaan en ook geen technisch onderzoek.

Niemand weet precies hoe het aftappen technisch gaat omdat het Israëlische bedrijf niet wil dat daarover gegevens worden verstrekt. Als een tapkamer defect is, moet men wachten op Israëlische monteurs die dan allerlei dingen gaan doen in zo'n tapkamer. De minister zegt dat er iemand bij is die daar toezicht op houdt, maar wij weten niet wat er met die gegevens gebeurt. De minister zegt verder dat hij bereid is om eventueel de Commissie voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten hierover vertrouwelijk te informeren. Daar gaat D66 niet mee akkoord. In die commissie zitten de voorzitters van de vier grootste fracties en er wordt achter gesloten deuren vergaderd. Wij willen dat dit in de openbaarheid plaatsvindt.


Verder de betrouwbaarheid van de tapgegevens. Uit allerlei bronnen blijkt dat de gegevens wel degelijk kunnen weglekken. Zoiets kunt u nooit weerspreken, omdat er nooit een technisch onderzoek is gedaan door een onafhankelijke derde. Ik vraag u dus met klem om een dergelijke opdracht te verstrekken.

Tot slot valt mij op dat veel mensen van de BVD en van andere officiële diensten werken bij het Israëlische bedrijf in Nederland. Kennelijk zijn zij daarnaar overgegaan. Vindt de minister dat niet vreemd en hoe staat het met de geheimhoudingsplicht die oud-BVD-medewerkers hebben, die nu ineens voor zo'n commercieel bedrijf werken?
......



volledige transcriptie:
http://www.security.nl/misc/vragenuurtje-comverse-verint-telefoontaps-israel.htm