Aicha19
18-12-02, 14:14
Bericht
Islamisten Marokko kijken naar Westen en sharia
Van onze verslaggever Henk Müller
RABAT - Ze zijn modern, efficiënt, goed georganiseerd, en als frisse nieuwkomers hebben ze het politieke toneel in Marokko betreden. De islamisten van de partij PDJ lijken sprekend op hun Turkse geestverwanten. Maar regeren willen ze niet. 'We willen niet de grootste worden. Nu nog niet.''
printversie
meer over dit onderwerp
nieuwsbrieven
De ober van de stationsrestauratie in Rabat ontvangt Rachid Medouar met alle egards. Kopje koffie, glaasje water, sapje?
De in een perfect maatpak gestoken parlementariër van de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (PDJ) en vice-voorzitter van het parlement, kijkt op zijn fraaie horloge, strijkt eens door zijn kort geknipte baard, neemt zijn sinaasappelsap in ontvangst en kondigt aan over drie kwartier een andere afspraak te hebben. Medouar is exemplarisch voor de nieuwe generatie islamistische politici van de PDJ, de snelst groeiende politieke partij van Marokko.
Zakelijk, baardje, maatpak, punctueel en goed, heel goed georganiseerd. Medouar is 27 september met grote meerderheid gekozen door de kiezers in de oude kasba van Casablanca. De imam van de moskee had de gelovigen opgeroepen op hem en zijn partij te stemmen en nu zit Medouar in het parlement. Haast iedere dag treint hij tussen zijn thuisbasis Casablanca en Rabat, het politieke centrum van het land.
Zijn islamistische collega's in Turkije van de gelijknamige partij hebben met verpletterende meerderheid de parlementsverkiezingen gewonnen, maar de PDJ deed het ook niet slecht. Vrijwel uit het niets werden ze de derde partij van het land. Maar ze deden slechts in 56 van de 91 kiesdistricten mee. Hadden ze overal meegedaan, dan was de PDJ wellicht de grootste partij geworden.
Medouar: 'Onze binnenkomst was douce. De partij doet het goed. Maar we willen niet de grootste worden. Nu nog niet. In Marokko is alle politiek een kwestie van evenwicht.'
Een vergelijking tussen zijn eigen partij met de Turkse islamistische zusterpartij vindt hij zo gek nog niet. Zijn Turkse collega's willen zich op het Westen richten, zijn partij ook. Zij geloven in het Westen, de PDJ ook: 'Wij geloven in een dialoog met andere beschavingen, met het Westen.' Dialoog zal zeker nodig zijn, omdat dat Westen volgens hem 'niet helemaal goed begrijpt' wat de sharia, de islamitische wet, inhoudt.
Rechtvaardigheid voor alle mensen op de islamitische wijze, dat is volgens Medouar de kern van de sharia. Zijn partij wil de morele orde herstellen en de islamitische levenswijze is daarvoor de oplossing. 'Het is een totaalvisie waarop alles gericht moet zijn, onderwijs, rechtspraak en maatschappelijke waarden.'
Zijn partij werkt daar hard aan en de morele boodschap slaat aan. Marokko moet worden drooggelegd, geleidelijk aan dient het islamitisch strafrecht te worden ingevoerd en de islamitische moraal moet richtinggevend zijn voor politiek, economie en cultuur. In Casablanca, de economische en financiële hoofdstad van het land, heeft zijn partij de helft van de raadszetels al in handen. De PDJ zal naar verwachting tijdens de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar de meerderheid in de raad krijgen.
'We zijn nog niet klaar om het land te regeren. Maar we worden de grootste. Niet bij de volgende verkiezingen, maar die daarna.' Medouar staat op, hoogste tijd. Van betalen wil de ober niet weten: 'Het was een eer, excellentie.' De parlementariër sputtert wat, houdt niet aan en spoedt zich dan naar de volgende afspraak.
De PDJ mag hebben gewonnen, maar slechts iets meer dan de helft van de Marokkaanse bevolking nam de moeite om te stemmen. Het aanzien van politiek en politici in Marokko is buitengewoon laag. Alom heerst het beeld van partijen die niet het landsbelang dienen, maar zich vooral inzetten voor zetels, baantjes en inkomsten. Meer dan 90 procent van de bedrijven in Marokko, groot en klein, klaagt over de alomtegenwoordige corruptie die hun het werken lastig maakt en als een gezwel doorwoekert.
De PDJ heeft als nieuwkomer nog het voordeel van de twijfel, constateert Fouad Abdelmoumni, voorzitter van een mensenrechtenorganisatie. De partij heeft nog de roep redelijk vrij van corruptie te zijn. Voor zolang het duurt. 'Marokkanen zijn de politiek zat. Het systeem lijdt aan aderverkalking, iedere dynamiek is weg.' De islamisten van de PDJ moeten voor nieuw leven zorgen en hebben besloten binnen het politieke systeem hun weg te zoeken, maar de grootste fundamentalistische beweging, die van sjeik Yassine, mijdt het politieke systeem.
De traditionele politiek mag dan op sterven na dood zijn, de civil society in Marokko bloeit als nooit te voren. Wie niet zijn heil in de islam zoekt, wordt lid van een van de ontelbare Associations (verenigingen) die Marokko telt. Zij zetten zich onder meer in voor mensenrechten, vrouwenrechten, rechten van kinderen en rechten van gevangenen.
Abdelmoumni, die jarenlang als links activist in eenzame opsluiting in de gevangenis zat, is econoom en geeft in zijn vrije tijd leiding aan de Marokkaanse Associatie voor de Mensenrechten. 'De staat weet door een uitgekiend verdeel-en-heers, door een spel van geven en nemen de macht te houden', zegt hij. 'Aan de top van de piramide staat de koning: opperbevelhebber, leider der gelovigen en onschendbaar. Rond die top speelt de machtsstrijd zich af. Alles wordt ingezet om de macht te houden. Groeit de onvrede en vluchten mensen in de islam, dan laat je een islamistische partij meedoen aan de verkiezingen. Die wint, maar mag weer niet te veel winnen. Zo speel je het spel.'
Keer op keer verklaren de opiniemakers in Marokko in gezaghebbende kranten en weekbladen de politiek dood. Alleen de islam leeft. Maar er is ook kritiek op deze opiniemakers - vaak voormalige linkse radicalen - die zich nu vooral manifesteren in de talloze verenigingen die de civil society kent. Ze leven in hun eigen elitaire wereld, willen niets weten van islamisten en hebben zelf ook geen visie op waar het met Marokko heen moet, luidt de kritiek.
Abdelmoumni vindt die niet terecht. 'Veel visie is er niet. Maar vergeet niet dat alle liberale, progressieve ideeën die in Europa in de jaren zestig opbloeiden, in Marokko in naam van de islam met geweld zijn gesmoord door een absolute monarchie.'
Daarnaast zetten de Associations zich in voor groepen waar de staat zich niet om bekommert, zoals de islamisten dat op hun beurt ook doen. Het gebrek aan perspectief voor Marokkanen baart Abdelmoumni zorgen. Volgens onderzoekscijfers wil 98 procent van de bevolking weg. 'De fundamentalistische islam', zegt Abdelmoumni, 'is niet de oplossing voor Marokko. De islamisten, zowel die van de PDJ als van van sjeik Yassine, ontberen een politiek of economisch programma. Het zijn moralisten. Als Marokko ontploft, dan zul je zien dat je niets hebt aan islamisten
Islamisten Marokko kijken naar Westen en sharia
Van onze verslaggever Henk Müller
RABAT - Ze zijn modern, efficiënt, goed georganiseerd, en als frisse nieuwkomers hebben ze het politieke toneel in Marokko betreden. De islamisten van de partij PDJ lijken sprekend op hun Turkse geestverwanten. Maar regeren willen ze niet. 'We willen niet de grootste worden. Nu nog niet.''
printversie
meer over dit onderwerp
nieuwsbrieven
De ober van de stationsrestauratie in Rabat ontvangt Rachid Medouar met alle egards. Kopje koffie, glaasje water, sapje?
De in een perfect maatpak gestoken parlementariër van de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (PDJ) en vice-voorzitter van het parlement, kijkt op zijn fraaie horloge, strijkt eens door zijn kort geknipte baard, neemt zijn sinaasappelsap in ontvangst en kondigt aan over drie kwartier een andere afspraak te hebben. Medouar is exemplarisch voor de nieuwe generatie islamistische politici van de PDJ, de snelst groeiende politieke partij van Marokko.
Zakelijk, baardje, maatpak, punctueel en goed, heel goed georganiseerd. Medouar is 27 september met grote meerderheid gekozen door de kiezers in de oude kasba van Casablanca. De imam van de moskee had de gelovigen opgeroepen op hem en zijn partij te stemmen en nu zit Medouar in het parlement. Haast iedere dag treint hij tussen zijn thuisbasis Casablanca en Rabat, het politieke centrum van het land.
Zijn islamistische collega's in Turkije van de gelijknamige partij hebben met verpletterende meerderheid de parlementsverkiezingen gewonnen, maar de PDJ deed het ook niet slecht. Vrijwel uit het niets werden ze de derde partij van het land. Maar ze deden slechts in 56 van de 91 kiesdistricten mee. Hadden ze overal meegedaan, dan was de PDJ wellicht de grootste partij geworden.
Medouar: 'Onze binnenkomst was douce. De partij doet het goed. Maar we willen niet de grootste worden. Nu nog niet. In Marokko is alle politiek een kwestie van evenwicht.'
Een vergelijking tussen zijn eigen partij met de Turkse islamistische zusterpartij vindt hij zo gek nog niet. Zijn Turkse collega's willen zich op het Westen richten, zijn partij ook. Zij geloven in het Westen, de PDJ ook: 'Wij geloven in een dialoog met andere beschavingen, met het Westen.' Dialoog zal zeker nodig zijn, omdat dat Westen volgens hem 'niet helemaal goed begrijpt' wat de sharia, de islamitische wet, inhoudt.
Rechtvaardigheid voor alle mensen op de islamitische wijze, dat is volgens Medouar de kern van de sharia. Zijn partij wil de morele orde herstellen en de islamitische levenswijze is daarvoor de oplossing. 'Het is een totaalvisie waarop alles gericht moet zijn, onderwijs, rechtspraak en maatschappelijke waarden.'
Zijn partij werkt daar hard aan en de morele boodschap slaat aan. Marokko moet worden drooggelegd, geleidelijk aan dient het islamitisch strafrecht te worden ingevoerd en de islamitische moraal moet richtinggevend zijn voor politiek, economie en cultuur. In Casablanca, de economische en financiële hoofdstad van het land, heeft zijn partij de helft van de raadszetels al in handen. De PDJ zal naar verwachting tijdens de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar de meerderheid in de raad krijgen.
'We zijn nog niet klaar om het land te regeren. Maar we worden de grootste. Niet bij de volgende verkiezingen, maar die daarna.' Medouar staat op, hoogste tijd. Van betalen wil de ober niet weten: 'Het was een eer, excellentie.' De parlementariër sputtert wat, houdt niet aan en spoedt zich dan naar de volgende afspraak.
De PDJ mag hebben gewonnen, maar slechts iets meer dan de helft van de Marokkaanse bevolking nam de moeite om te stemmen. Het aanzien van politiek en politici in Marokko is buitengewoon laag. Alom heerst het beeld van partijen die niet het landsbelang dienen, maar zich vooral inzetten voor zetels, baantjes en inkomsten. Meer dan 90 procent van de bedrijven in Marokko, groot en klein, klaagt over de alomtegenwoordige corruptie die hun het werken lastig maakt en als een gezwel doorwoekert.
De PDJ heeft als nieuwkomer nog het voordeel van de twijfel, constateert Fouad Abdelmoumni, voorzitter van een mensenrechtenorganisatie. De partij heeft nog de roep redelijk vrij van corruptie te zijn. Voor zolang het duurt. 'Marokkanen zijn de politiek zat. Het systeem lijdt aan aderverkalking, iedere dynamiek is weg.' De islamisten van de PDJ moeten voor nieuw leven zorgen en hebben besloten binnen het politieke systeem hun weg te zoeken, maar de grootste fundamentalistische beweging, die van sjeik Yassine, mijdt het politieke systeem.
De traditionele politiek mag dan op sterven na dood zijn, de civil society in Marokko bloeit als nooit te voren. Wie niet zijn heil in de islam zoekt, wordt lid van een van de ontelbare Associations (verenigingen) die Marokko telt. Zij zetten zich onder meer in voor mensenrechten, vrouwenrechten, rechten van kinderen en rechten van gevangenen.
Abdelmoumni, die jarenlang als links activist in eenzame opsluiting in de gevangenis zat, is econoom en geeft in zijn vrije tijd leiding aan de Marokkaanse Associatie voor de Mensenrechten. 'De staat weet door een uitgekiend verdeel-en-heers, door een spel van geven en nemen de macht te houden', zegt hij. 'Aan de top van de piramide staat de koning: opperbevelhebber, leider der gelovigen en onschendbaar. Rond die top speelt de machtsstrijd zich af. Alles wordt ingezet om de macht te houden. Groeit de onvrede en vluchten mensen in de islam, dan laat je een islamistische partij meedoen aan de verkiezingen. Die wint, maar mag weer niet te veel winnen. Zo speel je het spel.'
Keer op keer verklaren de opiniemakers in Marokko in gezaghebbende kranten en weekbladen de politiek dood. Alleen de islam leeft. Maar er is ook kritiek op deze opiniemakers - vaak voormalige linkse radicalen - die zich nu vooral manifesteren in de talloze verenigingen die de civil society kent. Ze leven in hun eigen elitaire wereld, willen niets weten van islamisten en hebben zelf ook geen visie op waar het met Marokko heen moet, luidt de kritiek.
Abdelmoumni vindt die niet terecht. 'Veel visie is er niet. Maar vergeet niet dat alle liberale, progressieve ideeën die in Europa in de jaren zestig opbloeiden, in Marokko in naam van de islam met geweld zijn gesmoord door een absolute monarchie.'
Daarnaast zetten de Associations zich in voor groepen waar de staat zich niet om bekommert, zoals de islamisten dat op hun beurt ook doen. Het gebrek aan perspectief voor Marokkanen baart Abdelmoumni zorgen. Volgens onderzoekscijfers wil 98 procent van de bevolking weg. 'De fundamentalistische islam', zegt Abdelmoumni, 'is niet de oplossing voor Marokko. De islamisten, zowel die van de PDJ als van van sjeik Yassine, ontberen een politiek of economisch programma. Het zijn moralisten. Als Marokko ontploft, dan zul je zien dat je niets hebt aan islamisten