Orakel
10-01-03, 18:13
Strengere schoolregels / Niks meer pikken
door Edwin Kreulen en Paul-Kleis Jager
2003-01-10
Scholieren op het Amsterdamse ROC mogen sinds deze week geen gezichtssluier dragen, noch piercings. De Amsterdamse school is niet de enige die de teugels aanhaalt: strengere huisregels zijn al langer een trend. Op een andere school in Amsterdam blijkt 'zero tolerance' een groot succes.
Oud-gevangenis directeur Adri Bleeker van het Calvijn College in Amsterdam-West is met zijn pak en das een opmerkelijke verschijning in het onderwijs. Hij praat ook anders dan de gemiddelde schooldirecteur. Waar collega's het hebben over de 'complexe sociaal-emotionele problematiek' in de buurt van hun school, noemt Bleeker de wijk een broeinest van criminaliteit. ,,Wij willen hier gewoon het zero tolerance verhaal.''
,,Kijk'', zegt Bleeker in het trappenhuis van het jaren zestig schoolgebouw. ,,Hier zat het dus echt helemaal onder de graffiti. We hebben het laten schilderen door een paar werklozen, aardig project van gemaakt, en moet je nu eens zien.'' De wanden zijn inderdaad smetteloos, op wat met potlood gekraste jodensterretjes na. Maar sommige dingen hou je toch altijd. ,,Wat hier op de grond ligt is geen koffie''. Bleeker wijst op een kleverige vlek op het linoleum. ,,Onvoorstelbaar toch dat iemand hier gewoon staat te plassen?''
Voor Bleeker op het Calvijn kwam -een op drie kinderen na geheel zwarte school voor het laagste niveau van het voorbereidend beroepsonderwijs- leidde hij ondermeer de sociale dienst in Utrecht en 'twee justitiële jeugdinrichtingen'. De Interconfessionele Scholengroep Amsterdam, zijn bestuur, haalde Bleeker vorig jaar binnen omdat behoefte was aan 'een stevige manager'. De vorige directeur was vertrokken na 'zeer ernstige bedreigingen'.
Bleeker kwam, zag en sloeg met zijn vuist op tafel. Docenten moeten voortaan alle incidenten met leerlingen bij hem melden, vervolgens wordt aangifte gedaan. Zo was er de Marokkaanse jongen die de portier wel even dood zou maken: de metro zou hij niet halen. Een manier van spreken, vonden medeleerlingen, klinkt allemaal veel erger dan het is. Bleeker: ,,Dat kan wel zijn, leerlingen zeggen hier tegen elkaar: ik gooi je voor de metro. Alleen willen wij dit soort dingen niet meer horen.''
En er was die leraar die werd afgetuigd met een ijzeren liniaal. Bleeker beweegt zijn wijsvinger van zijn oor tot diep in de nek: ,,Zo'n wond had hij.'' Dat zijn de excessen. Maar ook in het algemeen geldt nu: niks meer pikken. ,,Als iemand 'kutwijf' roept naar een lerares, wil ik die ouders meteen hier hebben. Kinderen vinden het vreselijk als je hun ouders erbij haalt, dus moet je dat juist doen. Dan zeg ik tegen zo'n moeder: 'uw dochter zegt kutwijf tegen een lerarers, wat vindt u daar nou van?' Dan wordt zo'n vrouw rood tot achter haar oren.''
Bleeker wil ouders 'niet alleen bij het negatieve betrekken, ook bij het positieve'. Bij het leerlingenfeest bijvoorbeeld, dat onlangs voor het eerst na jaren weer eens plaatsvond: het laatste was geëindigd in een vechtpartij tussen Turkse en Surinaamse jongens. Er moest wel een bewakingsdienst voor worden ingehuurd, maar het feest, met de dresscode 'no jeans', was een groot succes.
Schoolregels waren er in het pre-Bleeker tijdperk wel, maar ze werden niet nageleefd. ,,In het lerarenkorps overheerste een laat-maar-gaan mentaliteit.'' Nu zijn petten en mutsen -geliefde accessoires van de ghetto look- alleen buiten nog toegestaan. Bleeker heeft inmiddels een kist met vijftig in beslag genomen hoofddeksels. Rennen en schreeuwen, eten en drinken op de trap, dat mocht vroeger ook niet, maar nu wordt er ingegrepen.
Ook verleden tijd: het kopiëren van boeken voor kinderen met ouders die weigeren daar geld aan uit te geven. ,,Ontzetend veel ouders deden dat niet, ook al is er van alles mogelijk op het gebied van goedkope leningen. Ik heb 135 ouders een brief gestuurd: meteen boeken kopen, of jullie kinderen komen er niet meer in. Leerplichtambtenaar boos, inspectie boos, het zou niet mogen. Maar het hielp wel: op drie na accepteerden ze het allemaal. Duidelijk zijn, daar gaat het om.''
Hoe introduceer je zero tolerance in een sector die sinds de vroege jaren zeventig gebukt gaat onder de angst voor 'autoritair' versleten te worden? Bleeker begon bij het gedrag van docenten. ,,Leraren liepen hier over de gang met koffie en sigaretten. Als je wil dat leerlingen buiten roken -en dan niet voor de ingang- dan kan dat toch niet meer? Er was veel weerstand, maar die heb ik bewust opgezocht. 'Je bent een regel-fetisjist', zeiden sommigen, maar ik wilde dat ze over de functie van regels na gingen denken.''
Leerlingen en leraren voelen zich het beste in een schoon, veilig gebouw, vertelt Bleeker al wandelend door zijn school. ,,Het was hier een vreselijke smerige bende. Ook leraren raapten geen papier meer op, maar ik wil juist dat ze het goede voorbeeld geven. Als zij dit ook al over willen laten aan de schoonmakers, is het hek van de dam.''
De lessen zijn net voorbij, de gangen vullen zich met jongens in streetwear en meisjes in nauwsluitende hippe kleding of juist heel zedige islamitische outfits. De meesten gaan na school werken als verkoopster bij Het Kruidvat of de Hema, of in een verzorgingstehuis. ,,Wat kleding betreft hebben we niks vastgelegd. Maar meisjes die in een soort bikini komen mogen meteen een t-shirt gaan halen.''
De boerka of nikaab is nog niet gesignaleerd op het Calvijn, maar wie het er op waagt maakt bij Bleeker weinig kans. ,,Daar heb ik de toestemming van mijn bestuur niet voor nodig, we laten hier tenslotte ook geen mutsen of petten toe.''
Er wordt weleens Turks of Marokkaans gesproken buiten de lessen, maar dat vinden ze op het Calvijn niet zo'n probleem. ,,Soms gaan ze opeens over in een andere taal, als het over ons gaat, ha ha.'' Bleeker passeert de portier die op zijn monitor twaalf plekken tegelijk in de school in de gaten kan houden. Bij het loket met versnaperingen in de kantine hangen een paar jongens van het type dat de burger gemakkelijk 'een gevoel van onveiligheid' bezorgt. ,,Maar schijn bedriegt vaak. De jongen die de conciërge bedreigde ziet er echt heel gewoon uit.''
Een keur aan welzijnsactiviteiten begeleidt overigens de nieuwe strengheid op het Calvijn. De school heeft een psycholoog die een handvol onhandelbare leerlingen in een volkomen leeg lokaal begeleidt. Er is een maatschappelijkwerker aanwezig, de school beschikt over een 'zorgbreedtecommissie' waarin politie, directie, psychologen en opleidingscoördinatroren zich buigen over probleemgevallen. ,,En wat hebben we nog meer? O ja, de VIOS. Dat staat voor veiligheid in- en om de school. Alle leraren gaan verplicht naar cursus omgaan met agressie.''
:duim: Streng, doch rechtvaardig.
door Edwin Kreulen en Paul-Kleis Jager
2003-01-10
Scholieren op het Amsterdamse ROC mogen sinds deze week geen gezichtssluier dragen, noch piercings. De Amsterdamse school is niet de enige die de teugels aanhaalt: strengere huisregels zijn al langer een trend. Op een andere school in Amsterdam blijkt 'zero tolerance' een groot succes.
Oud-gevangenis directeur Adri Bleeker van het Calvijn College in Amsterdam-West is met zijn pak en das een opmerkelijke verschijning in het onderwijs. Hij praat ook anders dan de gemiddelde schooldirecteur. Waar collega's het hebben over de 'complexe sociaal-emotionele problematiek' in de buurt van hun school, noemt Bleeker de wijk een broeinest van criminaliteit. ,,Wij willen hier gewoon het zero tolerance verhaal.''
,,Kijk'', zegt Bleeker in het trappenhuis van het jaren zestig schoolgebouw. ,,Hier zat het dus echt helemaal onder de graffiti. We hebben het laten schilderen door een paar werklozen, aardig project van gemaakt, en moet je nu eens zien.'' De wanden zijn inderdaad smetteloos, op wat met potlood gekraste jodensterretjes na. Maar sommige dingen hou je toch altijd. ,,Wat hier op de grond ligt is geen koffie''. Bleeker wijst op een kleverige vlek op het linoleum. ,,Onvoorstelbaar toch dat iemand hier gewoon staat te plassen?''
Voor Bleeker op het Calvijn kwam -een op drie kinderen na geheel zwarte school voor het laagste niveau van het voorbereidend beroepsonderwijs- leidde hij ondermeer de sociale dienst in Utrecht en 'twee justitiële jeugdinrichtingen'. De Interconfessionele Scholengroep Amsterdam, zijn bestuur, haalde Bleeker vorig jaar binnen omdat behoefte was aan 'een stevige manager'. De vorige directeur was vertrokken na 'zeer ernstige bedreigingen'.
Bleeker kwam, zag en sloeg met zijn vuist op tafel. Docenten moeten voortaan alle incidenten met leerlingen bij hem melden, vervolgens wordt aangifte gedaan. Zo was er de Marokkaanse jongen die de portier wel even dood zou maken: de metro zou hij niet halen. Een manier van spreken, vonden medeleerlingen, klinkt allemaal veel erger dan het is. Bleeker: ,,Dat kan wel zijn, leerlingen zeggen hier tegen elkaar: ik gooi je voor de metro. Alleen willen wij dit soort dingen niet meer horen.''
En er was die leraar die werd afgetuigd met een ijzeren liniaal. Bleeker beweegt zijn wijsvinger van zijn oor tot diep in de nek: ,,Zo'n wond had hij.'' Dat zijn de excessen. Maar ook in het algemeen geldt nu: niks meer pikken. ,,Als iemand 'kutwijf' roept naar een lerares, wil ik die ouders meteen hier hebben. Kinderen vinden het vreselijk als je hun ouders erbij haalt, dus moet je dat juist doen. Dan zeg ik tegen zo'n moeder: 'uw dochter zegt kutwijf tegen een lerarers, wat vindt u daar nou van?' Dan wordt zo'n vrouw rood tot achter haar oren.''
Bleeker wil ouders 'niet alleen bij het negatieve betrekken, ook bij het positieve'. Bij het leerlingenfeest bijvoorbeeld, dat onlangs voor het eerst na jaren weer eens plaatsvond: het laatste was geëindigd in een vechtpartij tussen Turkse en Surinaamse jongens. Er moest wel een bewakingsdienst voor worden ingehuurd, maar het feest, met de dresscode 'no jeans', was een groot succes.
Schoolregels waren er in het pre-Bleeker tijdperk wel, maar ze werden niet nageleefd. ,,In het lerarenkorps overheerste een laat-maar-gaan mentaliteit.'' Nu zijn petten en mutsen -geliefde accessoires van de ghetto look- alleen buiten nog toegestaan. Bleeker heeft inmiddels een kist met vijftig in beslag genomen hoofddeksels. Rennen en schreeuwen, eten en drinken op de trap, dat mocht vroeger ook niet, maar nu wordt er ingegrepen.
Ook verleden tijd: het kopiëren van boeken voor kinderen met ouders die weigeren daar geld aan uit te geven. ,,Ontzetend veel ouders deden dat niet, ook al is er van alles mogelijk op het gebied van goedkope leningen. Ik heb 135 ouders een brief gestuurd: meteen boeken kopen, of jullie kinderen komen er niet meer in. Leerplichtambtenaar boos, inspectie boos, het zou niet mogen. Maar het hielp wel: op drie na accepteerden ze het allemaal. Duidelijk zijn, daar gaat het om.''
Hoe introduceer je zero tolerance in een sector die sinds de vroege jaren zeventig gebukt gaat onder de angst voor 'autoritair' versleten te worden? Bleeker begon bij het gedrag van docenten. ,,Leraren liepen hier over de gang met koffie en sigaretten. Als je wil dat leerlingen buiten roken -en dan niet voor de ingang- dan kan dat toch niet meer? Er was veel weerstand, maar die heb ik bewust opgezocht. 'Je bent een regel-fetisjist', zeiden sommigen, maar ik wilde dat ze over de functie van regels na gingen denken.''
Leerlingen en leraren voelen zich het beste in een schoon, veilig gebouw, vertelt Bleeker al wandelend door zijn school. ,,Het was hier een vreselijke smerige bende. Ook leraren raapten geen papier meer op, maar ik wil juist dat ze het goede voorbeeld geven. Als zij dit ook al over willen laten aan de schoonmakers, is het hek van de dam.''
De lessen zijn net voorbij, de gangen vullen zich met jongens in streetwear en meisjes in nauwsluitende hippe kleding of juist heel zedige islamitische outfits. De meesten gaan na school werken als verkoopster bij Het Kruidvat of de Hema, of in een verzorgingstehuis. ,,Wat kleding betreft hebben we niks vastgelegd. Maar meisjes die in een soort bikini komen mogen meteen een t-shirt gaan halen.''
De boerka of nikaab is nog niet gesignaleerd op het Calvijn, maar wie het er op waagt maakt bij Bleeker weinig kans. ,,Daar heb ik de toestemming van mijn bestuur niet voor nodig, we laten hier tenslotte ook geen mutsen of petten toe.''
Er wordt weleens Turks of Marokkaans gesproken buiten de lessen, maar dat vinden ze op het Calvijn niet zo'n probleem. ,,Soms gaan ze opeens over in een andere taal, als het over ons gaat, ha ha.'' Bleeker passeert de portier die op zijn monitor twaalf plekken tegelijk in de school in de gaten kan houden. Bij het loket met versnaperingen in de kantine hangen een paar jongens van het type dat de burger gemakkelijk 'een gevoel van onveiligheid' bezorgt. ,,Maar schijn bedriegt vaak. De jongen die de conciërge bedreigde ziet er echt heel gewoon uit.''
Een keur aan welzijnsactiviteiten begeleidt overigens de nieuwe strengheid op het Calvijn. De school heeft een psycholoog die een handvol onhandelbare leerlingen in een volkomen leeg lokaal begeleidt. Er is een maatschappelijkwerker aanwezig, de school beschikt over een 'zorgbreedtecommissie' waarin politie, directie, psychologen en opleidingscoördinatroren zich buigen over probleemgevallen. ,,En wat hebben we nog meer? O ja, de VIOS. Dat staat voor veiligheid in- en om de school. Alle leraren gaan verplicht naar cursus omgaan met agressie.''
:duim: Streng, doch rechtvaardig.