PDA

Bekijk Volledige Versie : Integratie / Autochtoon, treed binnen als je durft



MO_NL
20-01-03, 17:47
door Yoram Stein.
bron: Trouw (http://www.trouw.nl/religieenfilosofie/artikelen/1043042060737.html)
2003-01-20 - lezersreacties op dit artikel (5)

Politicoloog en Midden-Oostenexpert Fuad Hussein verzorgt de door minister Nawijn (Integratie) verplicht gestelde inburgeringscurcussen voor imams. Als voormalig lid van het Landelijk Advies Overleg van de inspraakorganen van minderheidsgroepen en als directeur van het Middle East Bureau adviseert hij de overheid al langer inzake immigratie en integratiebeleid.



,,Inburgering is geen kwestie van alleen Nederlands leren. We moeten duidelijk maken welke regels en omgangsvormen er in dit land bestaan.''

Een rijtjeshuis in Amstelveen, Fuad Hussein opent zijn voordeur. ,,Treed binnen in het huis van een allochtoon, als je durft'', zegt hij.

Eenmaal in de woonkamer valt er een korte stilte. Zijn opmerking lijkt na te echoën. Voelen moslims en allochtonen zich bedreigd door het veranderde klimaat?

Een beetje ongemakkelijk voel je je wel, zegt Hussein. Als hij bijvoorbeeld naar het buitenland wil vliegen, wordt hij apart genomen en krijgt hij allerlei achterdochtige vragen op zich afgevuurd. ,,Als je tot de moslims behoort, krijg je meteen dat stempel.''

Zo worden gematigde moslims -door de gewapende strijd van hun radicale geloofsgenoten, en de reacties die deze strijd oproept onder niet-moslims- met hun neus op de eigen identiteit gedrukt. ,,Het is de ander die je duidelijk maakt dat je anders bent.'' ,,Maar je moet niet alleen naar Nederland kijken'', waarschuwt de politicoloog. ,,De internationale situatie en de sfeer in de islamitische landen zijn van grotere invloed. We moeten realistisch zijn; iedereen die hier komt, neemt ook zijn culturele bagage mee.''

Het is niet zozeer Nederland, maar de wereld die veranderd is, meent hij. ,,Na 11 september is er in alle Europese landen een discussie losgebarsten over islam en migratie. Dus is het logisch dat het hier ook, nu al twee verkiezingen lang, om deze zaken draait. Jarenlang was het onmogelijk om er op een redelijke manier over te praten. Nu kan het wel, maar de discussie verloopt chaotisch. In één zin moet je antwoord geven op alle complexe problemen.''

Hussein stoort zich aan die versimpelingen. ,,Zo hoor je politici zeggen dat alle migranten verplicht Nederlands zouden moeten leren. Alsof dat dé oplossing zou zijn voor álle problemen, alsof het onderwijs op islamitische scholen, de criminaliteit onder allochtone jongeren en de wervingscampagnes van radicale islamisten allemaal taalproblemen zouden zijn. De tweede generatie spreekt Nederlands en op de islamitische scholen leert ook iedereen de taal, maar dat betekent niet automatisch dat het hier om goede burgers gaat. Taal is niet meer dan een instrument tot inburgering. Een Amerikaan hoeft niet per se Nederlands te spreken om toch een goed burger te kunnen zijn van dit land. Hetzelfde geldt voor een Marokkaan die goed Frans spreekt, en die zich heeft kunnen verdiepen in de Europese regelgeving en cultuur.''

De inburgeringscurcussen voor imams, die Hussein begeleidt, zijn dan ook meer gericht op het begrijpen van de Nederlandse samenleving. Hussein is er nu drie maanden mee bezig. En het is 'interessant', zegt hij: ,,Je ontdekt de mens achter de imam.''

,,Over sommige dingen waren de Marokkaanse imams echt geschokt: dat jonge allochtonen hier vóór hun huwelijk in een geheime relatie kunnen belanden met een niet-moslim, bijvoorbeeld. Ik vraag ze: wat zou u doen als zo'n meisje naar u toe komt voor advies? 'Het is tegen de religie', zeggen ze dan. 'Het meisje zou moeten stoppen met de relatie en God moeten smeken om vergiffenis.' Maar eigenlijk merk je dat ze vooral heel erg schrikken. Ze hebben geen antwoord op dit soort problemen.''

Soms worden zaken te simpel voorgesteld. Jarenlang was het Nederlandse beleid bijvoorbeeld gericht op het creëren van een islamitische zuil, terwijl de verschillen tussen Surinaamse, Turkse, Marokkaanse, Somalische en Afghaanse moslims aanzienlijk zijn. Volgens Hussein -die sowieso niet gelooft in de oude benadering van 'emancipatie in eigen kring', maar streeft naar 'meer interactie tussen de culturen'- zijn deze verschillen veel te groot voor een gemeenschappelijke islamitische zuil.

Er bestaan ook grote verschillen tussen de Turkse en de Marokkaanse imams, legt hij uit. ,,Over de Turkse imams zijn afspraken gemaakt tussen de Turkse en de Nederlandse regering. Zij worden drie maanden lang door de Turkse overheid voorbereid op de Nederlandse samenleving. Zij komen binnen op basis van een contract, zijn zeker van een baan en een verblijfsvergunning.''

De imams van Diyanet -het Turkse Directoraat voor Godsdienstzaken, dat onder directe verantwoordelijkheid van de premier valt- zijn gematigd. ,,Bij Milli Görüs vind je ook extremere Turkse imams.''

Marokkaanse imams hebben een zwakkere rechtspositie. ,,Zij zijn doorgaans lager opgeleid en komen hier via een moskeevereniging. Ieder jaar moet hun contract verlengd worden. Zij zijn erg afhankelijk van het moskeebestuur. Ik denk dat deze imams vaak terugschrikken voor radicale uitspraken, omdat zij bang zijn hun verblijfstatus in gevaar te brengen. De Marokkaanse imams die dat wel doen, hebben vaak al een sterkere rechtspositie verworven.''

Het voorkomen van een verdere radicalisering van de islamitische gemeenschap in Nederland is volgens Hussein van levensbelang. Ook voor de allochtonen zelf, die anders de dupe dreigen te worden van een algehele angst voor mensen die er anders uitzien of een ander geloof aanhangen. ,,Het is belangrijk dat duidelijk wordt gemaakt waar hier de grenzen liggen; oproepen tot geweld kan niet. Als dat wel gebeurt, moeten daar sancties op volgen. Uitzetting desnoods.''

In de nabije toekomst zal de integratie nog wel moeizaam verlopen, verwacht Hussein. ,,Ik lees over de situatie in verschillende Arabische landen. Het radicalisme neemt daar toe. Dat heeft voor een belangrijk deel te maken met de verspreiding van het wahabisme (een grimmige variant van de islam) die dankzij de geldstromen uit landen als Saoedi-Arabië en Katar een wereldwijde groei doormaakt.''

Een ander probleem speelt ook een rol: ,,Immigranten hebben aparte scholen, aparte wijken, ja, zelfs een aparte economie. Als ze niets te maken hebben met de Nederlandse samenleving, hoe zouden ze dan kunnen integreren?''

Het sociale klimaat in Nederland bevordert de sociale integratie van nieuwkomers evenmin. De oudejaarsconference van Youp van 't Hek opende hem de ogen voor de gevoelens van eenzaamheid en depressie waar veel Nederlanders mee te kampen hebben. Nederland zou naar zijn mening dan ook iets 'socialer' moeten worden ten aanzien van elkaar en daardoor socialer ten aanzien van anderen. ,,Integratie is niet zo makkelijk in een hyper-individualistische maatschappij. Inburgering betekent ook sociale relaties op kunnen bouwen, maar als je hier als Marokkaan in je eentje terecht komt, zonder werk en zonder opleiding, dan is het vrijwel onmogelijk met een Nederlander in contact te komen.''





Lezersreacties:

Ben Guntenaar (20-01-2003, 10:02:12 uur)
Ook na het lezen van dit artikel ben ik er nog steeds niet achter: wat IS nu het integratieprobleem? Het leren van Nederlands ik hoorde u al is een van de aangedragen oplossingen, niet een omschrijving van het probleem.
Ik heb een managementopleiding gevolgd, waar mij werd geleerd: voordat een probleem kan worden opgelost, moet je een adequate omschrijving maken. En die adequate omschrijving mis ik dus. Want zeg nou zelf, die probleemjongeren praten gewoon Nederlands "weet je".
Daarnaast, zijn er nog mensen die weten hoe het zo"n 20 jaar geleden in de Haagse Schilderswijk was? Autowrakken op de weg, achterstanden en ze schoten elkaars piratenzendmasten van het dak. Vandaag de dag in Edinburgh, vind je dezelfe toestanden: half dichtegtimmerde flats, overmatig drugsebruik, grote werkeloosheid en dus ook elkaars mobieltje jatten. Geen allochtoon te bekennen, alleen maar rasechte Schotten. En dat heeft mij ervan overtuigd dat de aard van de problemen sociaal economsich is...

Martine Rasing (20-01-2003, 10:35:46 uur)
Nederlanders zijn nog steeds, of steeds meer, erg xenofobisch. De mensen zeggen zo makkelijk "ik ben heus geen racist, maar..." En hoeveel autochtone Nederlanders zijn er nou echt bevriend of hebben een relatie met een Marokkaan of andere allochtoon? Wie kent de allochtoon nou echt van binnenuit. De meeste kennis komt uit de media en is over het algemeen negatief. Ik ben van mening dat "oprechte interesse in de ander" de sleutel tot integratie en op termijn de oplossing van de problemen is. Verplaats u eens werkelijk in de ander...

Antoine Theijs (20-01-2003, 10:37:02 uur)
In een maatschappij waarin de een alles meent te kunnen stoppen wat ontoegankelijk is voor de ander, zijn de kaarten reeds geschut en is tegelijkertijd het spel al bepaald. Wanneer vrijheid teveel gezien wordt als willekeur of een streven tot inlijving van de ander schiet men tekort in het democratisch vermogen, rekening te houden met de minderheid of minderheden. Immers het gaat er niet alleen om dat iedereen zich aanpast aan het eigen gelijk van de meerderheid. Nee de meerderheid zou erbij gebaat zijn open te staan voor de problemen die ze zelf mee heeft gecreëerd. Toen het nog profijtelijk was gastarbeiders binnen te halen heeft de politiek zelf verzuimd hierop een flankerend beleid te zetten. Nu de politiek inziet te hebben gefaald, is het niet fair die rekening alleen te laten betalen door de ander die tot een minderheid behoort. Blame the victim is struisvogelpolitiek en verre van rechtvaardig en bovendien gevaarlijk, zoals Kofi Annan onlangs nog opmerkte!

Ko (20-01-2003, 17:12:36 uur)
Er zijn een aantal problemen rond de inburgering.
Een immigrant is altijd iemand geweest die van economische meerwaarde was voor zijn nieuwe thuisland en het uiteraard beter kreeg dan in zijn eigen land.
Wat je nu ziet is, dat de immigratie van met name moslim-gastarbeiders naar Nederland economisch erg veel geld kost, nl. 90 miljard gulden kosten tegenover 8 miljard baten stichting SOBI/ Pieter Lakeman en sociaal te veel van de autochtone burger vergt, denk maar aan het multi-culturele drama in de grote steden.
Zoalng de moslims alleen maar zielig doen en aan iedereen de schuld geven,behalve aan zichzelf lange tenenzie ik het heel somber in.
Daarnaast heeft de Islam weinig op met andere godsdiensten, de aanhangers hiervan zijn allemaal ongelovigen en minder dan honden.
Ik heb zelfs wel eens gehoord dat het stelen van een Christen ongelovige door een Moslim hierdoor niet een als diefstal gezien wordt.
Dat belooft weinig goeds met de nieuwe pappen en nathouden premier Cohen.

appie (20-01-2003, 17:30:10 uur)
Helemaal eens met de meneer van de eerste reactie. Niemand weet precies wat integratie is en wat de defintie ervan is. Voor mij betekent integratie integreren op sociaal en economisch niveau. Alochtonen zouden zich goed moeten opleiden om kans te maken op een betere sociale positie. De nederlandse overheid moet daarvoor de randvoorwaarden scheppen. Ik vind dat de discussie over integratie in de media sinds P. Fortuyn zich teveel richt op culturele integratie. Vroeger 2jaar geleden had iedereen het over multiculturele samenleving. Nu hoor je daar geen hond meer over praten. Waar gaat het hele normen en waarden debat over? Over de culturele integratie -assimilatie- van moslims. Als we toch niet meer politiek correct zijn waarom noemt men ook hier niet het beestje bij de naam? Ik ben moslim en marokkaan woon hier mijn hele leven en ik heb me nog nooit op deze manier gevoeld. Ik geloofde namelijk wat ik op school vroeger leerde. Dat nederland het tolerantste land ter wereld was.Niet dus!

rnaj
20-01-03, 19:15
Daarnaast, zijn er nog mensen die weten hoe het zo"n 20 jaar geleden in de Haagse Schilderswijk was? Autowrakken op de weg, achterstanden en ze schoten elkaars piratenzendmasten van het dak. Vandaag de dag in Edinburgh, vind je dezelfe toestanden: half dichtegtimmerde flats, overmatig drugsebruik, grote werkeloosheid en dus ook elkaars mobieltje jatten. Geen allochtoon te bekennen, alleen maar rasechte Schotten. En dat heeft mij ervan overtuigd dat de aard van de problemen sociaal economsich is...

Ik ben het eens met bovenstaande conclusie, ik denk wel dat het probleem niet alleen met geld is op te lossen. Als probleem groep (dus niet per definitie moslims) goed nederlands spreekt, een opleiding (meer dan alleen basis school) heeft en weet wat 'normaal' is in nederland het probleem sneller is op te lossen.

Orakel
20-01-03, 20:49
Integratie / Autochtoon, treed binnen als je durft
door Yoram Stein.
bron: Trouw
2003-01-20 - lezersreacties op dit artikel (5)

Politicoloog en Midden-Oostenexpert Fuad Hussein verzorgt de door minister Nawijn (Integratie) verplicht gestelde inburgeringscurcussen voor imams. Als voormalig lid van het Landelijk Advies Overleg van de inspraakorganen van minderheidsgroepen en als directeur van het Middle East Bureau adviseert hij de overheid al langer inzake immigratie en integratiebeleid.



,,Inburgering is geen kwestie van alleen Nederlands leren. We moeten duidelijk maken welke regels en omgangsvormen er in dit land bestaan.''

Een rijtjeshuis in Amstelveen, Fuad Hussein opent zijn voordeur. ,,Treed binnen in het huis van een allochtoon, als je durft'', zegt hij.

Eenmaal in de woonkamer valt er een korte stilte. Zijn opmerking lijkt na te echoën. Voelen moslims en allochtonen zich bedreigd door het veranderde klimaat?

Een beetje ongemakkelijk voel je je wel, zegt Hussein. Als hij bijvoorbeeld naar het buitenland wil vliegen, wordt hij apart genomen en krijgt hij allerlei achterdochtige vragen op zich afgevuurd. ,,Als je tot de moslims behoort, krijg je meteen dat stempel.''

Zo worden gematigde moslims -door de gewapende strijd van hun radicale geloofsgenoten, en de reacties die deze strijd oproept onder niet-moslims- met hun neus op de eigen identiteit gedrukt. ,,Het is de ander die je duidelijk maakt dat je anders bent.'' ,,Maar je moet niet alleen naar Nederland kijken'', waarschuwt de politicoloog. ,,De internationale situatie en de sfeer in de islamitische landen zijn van grotere invloed. We moeten realistisch zijn; iedereen die hier komt, neemt ook zijn culturele bagage mee.''

Het is niet zozeer Nederland, maar de wereld die veranderd is, meent hij. ,,Na 11 september is er in alle Europese landen een discussie losgebarsten over islam en migratie. Dus is het logisch dat het hier ook, nu al twee verkiezingen lang, om deze zaken draait. Jarenlang was het onmogelijk om er op een redelijke manier over te praten. Nu kan het wel, maar de discussie verloopt chaotisch. In één zin moet je antwoord geven op alle complexe problemen.''

Hussein stoort zich aan die versimpelingen. ,,Zo hoor je politici zeggen dat alle migranten verplicht Nederlands zouden moeten leren. Alsof dat dé oplossing zou zijn voor álle problemen, alsof het onderwijs op islamitische scholen, de criminaliteit onder allochtone jongeren en de wervingscampagnes van radicale islamisten allemaal taalproblemen zouden zijn. De tweede generatie spreekt Nederlands en op de islamitische scholen leert ook iedereen de taal, maar dat betekent niet automatisch dat het hier om goede burgers gaat. Taal is niet meer dan een instrument tot inburgering. Een Amerikaan hoeft niet per se Nederlands te spreken om toch een goed burger te kunnen zijn van dit land. Hetzelfde geldt voor een Marokkaan die goed Frans spreekt, en die zich heeft kunnen verdiepen in de Europese regelgeving en cultuur.''

De inburgeringscurcussen voor imams, die Hussein begeleidt, zijn dan ook meer gericht op het begrijpen van de Nederlandse samenleving. Hussein is er nu drie maanden mee bezig. En het is 'interessant', zegt hij: ,,Je ontdekt de mens achter de imam.''

,,Over sommige dingen waren de Marokkaanse imams echt geschokt: dat jonge allochtonen hier vóór hun huwelijk in een geheime relatie kunnen belanden met een niet-moslim, bijvoorbeeld. Ik vraag ze: wat zou u doen als zo'n meisje naar u toe komt voor advies? 'Het is tegen de religie', zeggen ze dan. 'Het meisje zou moeten stoppen met de relatie en God moeten smeken om vergiffenis.' Maar eigenlijk merk je dat ze vooral heel erg schrikken. Ze hebben geen antwoord op dit soort problemen.''

Soms worden zaken te simpel voorgesteld. Jarenlang was het Nederlandse beleid bijvoorbeeld gericht op het creëren van een islamitische zuil, terwijl de verschillen tussen Surinaamse, Turkse, Marokkaanse, Somalische en Afghaanse moslims aanzienlijk zijn. Volgens Hussein -die sowieso niet gelooft in de oude benadering van 'emancipatie in eigen kring', maar streeft naar 'meer interactie tussen de culturen'- zijn deze verschillen veel te groot voor een gemeenschappelijke islamitische zuil.

Er bestaan ook grote verschillen tussen de Turkse en de Marokkaanse imams, legt hij uit. ,,Over de Turkse imams zijn afspraken gemaakt tussen de Turkse en de Nederlandse regering. Zij worden drie maanden lang door de Turkse overheid voorbereid op de Nederlandse samenleving. Zij komen binnen op basis van een contract, zijn zeker van een baan en een verblijfsvergunning.''

De imams van Diyanet -het Turkse Directoraat voor Godsdienstzaken, dat onder directe verantwoordelijkheid van de premier valt- zijn gematigd. ,,Bij Milli Görüs vind je ook extremere Turkse imams.''

Marokkaanse imams hebben een zwakkere rechtspositie. ,,Zij zijn doorgaans lager opgeleid en komen hier via een moskeevereniging. Ieder jaar moet hun contract verlengd worden. Zij zijn erg afhankelijk van het moskeebestuur. Ik denk dat deze imams vaak terugschrikken voor radicale uitspraken, omdat zij bang zijn hun verblijfstatus in gevaar te brengen. De Marokkaanse imams die dat wel doen, hebben vaak al een sterkere rechtspositie verworven.''

Het voorkomen van een verdere radicalisering van de islamitische gemeenschap in Nederland is volgens Hussein van levensbelang. Ook voor de allochtonen zelf, die anders de dupe dreigen te worden van een algehele angst voor mensen die er anders uitzien of een ander geloof aanhangen. ,,Het is belangrijk dat duidelijk wordt gemaakt waar hier de grenzen liggen; oproepen tot geweld kan niet. Als dat wel gebeurt, moeten daar sancties op volgen. Uitzetting desnoods.''

In de nabije toekomst zal de integratie nog wel moeizaam verlopen, verwacht Hussein. ,,Ik lees over de situatie in verschillende Arabische landen. Het radicalisme neemt daar toe. Dat heeft voor een belangrijk deel te maken met de verspreiding van het wahabisme (een grimmige variant van de islam) die dankzij de geldstromen uit landen als Saoedi-Arabië en Katar een wereldwijde groei doormaakt.''

Een ander probleem speelt ook een rol: ,,Immigranten hebben aparte scholen, aparte wijken, ja, zelfs een aparte economie. Als ze niets te maken hebben met de Nederlandse samenleving, hoe zouden ze dan kunnen integreren?''

Het sociale klimaat in Nederland bevordert de sociale integratie van nieuwkomers evenmin. De oudejaarsconference van Youp van 't Hek opende hem de ogen voor de gevoelens van eenzaamheid en depressie waar veel Nederlanders mee te kampen hebben. Nederland zou naar zijn mening dan ook iets 'socialer' moeten worden ten aanzien van elkaar en daardoor socialer ten aanzien van anderen. ,,Integratie is niet zo makkelijk in een hyper-individualistische maatschappij. Inburgering betekent ook sociale relaties op kunnen bouwen, maar als je hier als Marokkaan in je eentje terecht komt, zonder werk en zonder opleiding, dan is het vrijwel onmogelijk met een Nederlander in contact te komen.''






Lezersreacties:

Ben Guntenaar (20-01-2003, 10:02:12 uur)
Ook na het lezen van dit artikel ben ik er nog steeds niet achter: wat IS nu het integratieprobleem? Het leren van Nederlands ik hoorde u al is een van de aangedragen oplossingen, niet een omschrijving van het probleem.
Ik heb een managementopleiding gevolgd, waar mij werd geleerd: voordat een probleem kan worden opgelost, moet je een adequate omschrijving maken. En die adequate omschrijving mis ik dus. Want zeg nou zelf, die probleemjongeren praten gewoon Nederlands "weet je".
Daarnaast, zijn er nog mensen die weten hoe het zo"n 20 jaar geleden in de Haagse Schilderswijk was? Autowrakken op de weg, achterstanden en ze schoten elkaars piratenzendmasten van het dak. Vandaag de dag in Edinburgh, vind je dezelfe toestanden: half dichtegtimmerde flats, overmatig drugsebruik, grote werkeloosheid en dus ook elkaars mobieltje jatten. Geen allochtoon te bekennen, alleen maar rasechte Schotten. En dat heeft mij ervan overtuigd dat de aard van de problemen sociaal economsich is...


Ondnaks het feit dat ik meen dat er sprake is van een verslechterd cultureel klimaat is in Nederland, ben ik niet van mening dat het onleefbaar is geworden in NL.
Wat ik wel mis en jammer vind (en dat verwijt ik in de eerste plaats mijzelf) is dat bij de analye van de integratieproblematiek niet of nauwelijks de lijdend voorwerpen zelf betrokken zijn.
Ondanks mijn begrip voor de klachten denk ik dat het productiever zou zijn als (bijvoorbeeld) de Marokkaanse gemeenschap met een sociologische zelfanalyse zou komen, waaruit blijkt waar het misgaat en wa of wie de oorzaken daarvan zijn.
Naar mijn smaak leggen we ons eigen lot in de handen van de beleidsmakers en daarmee eigenlijk ook ons hoofd op het hakblok.