Simon
02-04-03, 23:03
Alle dagen kijken naar de Gezalfde, de Glorieuze
Het Iraakse satellietkanaal is nog altijd in de lucht. En hoe. Nergens in de Arabische regio doet een televisiestation zo schaamteloos aan persoonsverheerlijking als in Irak. Saddam hoort thuis in de categorie Stalin en Kim Jong-il.
Door onze correspondent Joris Luyendijk
KAIRO, 2 APRIL. Even zwijgt het koor van ingetogen meisjes in witte jurken. Een blijmoedige, keurig gekapte meneer in jasje-dasje steekt zijn wijsvinger op, draait zich naar de camera toe, trekt een blik van laten-we-er-toch-niet-langer-omheen-draaien en zingt: ,,Ja! Ja! Ja! U bent de waarheid! U bent onze hoop!''
Dit is het Iraakse satellietkanaal dat ondanks verwoede Amerikaanse bombardementen nog steeds weet uit te zenden. Iedereen die meent dat Saddam Hussein gewoon een van de vele dictators is in de Arabische wereld, zou hier een avond naar moeten kijken. Dan wordt duidelijk dat Saddam eerder in de categorie van Stalin en de Noord-Koreaanse Kim Jong-il thuishoort dan in het rijtje Assad, Mubarak of Gaddafi. Niet alleen voert Saddam Hussein een voor Arabische begrippen ongekend wreed en bloedig regime, ook is de persoonsverheerlijking rondom zijn persoon uniek. Nergens in de regio wordt de leider zo ondubbelzinnig gepresenteerd als de Vader die uit plichtsbesef en liefde voor zijn volk de zware taak op zich heeft genomen om het maagdelijke moederland te beschermen tegen de vele vijanden.
Cruciaal instrument is de televisie, zeker nu veel andere communicatiekanalen tussen regime en volk zijn verstoord. Een blik op die programmering van het satellietkanaal, dat redelijk overeenstemt met het binnenlandse 'Irak 1', geeft dan ook een goed beeld hoe Saddam Hussein zijn regime rechtvaardigt en hoe hij zich staande probeert te houden tijdens ,,de ultieme oorlog'', zoals de Iraakse media de Amerikaans-Britse invasie noemen.
De centrale boodschap van de propaganda luidt als volgt: Irak is met zijn unieke religieuze en culturele geschiedenis, kolossale olie- en gasvoorraden, en uitzonderlijk getalenteerde bevolking eigenlijk een supermacht. Maar het kolonialisme en nu een samenzwering van een klein groepje Amerikanen en zionisten heeft ervoor gezorgd dat Irak deze positie nog altijd wordt ontzegd. De Amerikanen komen geen vrijheid brengen, maar knechting en uitbuiting. De wereld heeft de Amerikanen door, kijk maar naar de massale demonstraties. Het komt nu aan op het Iraakse volk om te doen waar alle volkeren van dromen, namelijk de Amerikanen een lesje leren. ,,De wereld verwerpt de agressie'', is het logo waarmee de Iraakse televisie beelden van het conflict begeleidt.
Saddam Husseins rol in deze is die van de Man Die Als Enige Deze Zware Verantwoordelijkheid Kan Dragen. We zien archiefbeelden van inspecties van parades, van ministeriële bijeenkomsten en internationale ontmoetingen. Steeds staat Saddam Hussein in het centrum van het beeld, en richten alle aanwezigen hun aandacht op hem. Dan volgt er een patriottisch lied. Soms worden ze gezongen door voornoemde keurige meneren met koortjes van deemoedige jongens en meisjes. Andere worden vertolkt door zwaar bewapende mannen in tribale klederdracht. Ze houden de maat door in de lucht te schieten: ,,Jij bent onze held, ons licht, onze redding. Wee de koloniale zionistische misdadiger Bush, hij zal worden verdelgd en verpletterd door onze onverslaanbare legers''.
Het belangrijkste element in de programmering dezer dagen is het nieuws. In vredestijd wordt al het nieuws om de president heen gebouwd, en daartoe beperkt. De opening kon dan zijn: ,,President Saddam Hussein moge Allah hem beschermen heeft vandaag overlegd met de vice-premier over de groei van de economie''. Onderwerp twee: ,,President Saddam Hussein moge Allah hem beschermen heeft vandaag een Jordaanse delegatie ontvangen om te spreken over de bilaterale betrekkingen''. Enzovoorts. Toen in februari 1999 de Jordaanse koning Hussein stierf, was dat het veertiende onderwerp op het Iraakse nieuws. Koning Hussein was toch de enige belangrijke Arabische leider die Irak steunde in de eerste Golfoorlog.
Nieuwslezers hebben het over de Gezalfde, de Glorieuze, de Directe Afstammeling van de Profeet en vele varianten hierop. Iedere keer dat verder Saddams naam ter sprake komt in straatinterviews of lofdichten, wordt die direct gevolgd door de wens ,,moge Allah hem beschermen''. Dit is overigens te allen tijde verplicht in heel Irak. Wie tijdens het referendum vorig jaar in Irak de telefoon oppakte, kreeg geen kiestoon maar eerst de slogan: ,,Ja ja ja, met ons bloed, met onze ziel, wij steunen jou Saddam''.
In oorlogstijd wordt deze fixatie op de Leider vastgehouden, om zoveel mogelijk de indruk te wekken dat Saddam Hussein de situatie geheel onder controle heeft. We zien beelden van auto's die over de bruggen van Bagdad rijden, klanten bij de kapper, theedrinkende mannen in een koffiehuis en andere taferelen die net zo goed een jaar geleden geschoten hadden kunnen worden. De business as usual beelden worden altijd voorafgegaan door onzegbaar afschuwelijke reportages van verminkte en uiteengereten Iraakse vrouwen, bejaarden en kinderen. Dat is het ware gezicht van Bush, aldus de nieuwslezer.
Uitsmijter na het nieuws is het team dat met een camera en een microfoon door Irak reist. Mensen mogen (of moeten?) dan hun familie of vrienden verzamelen en met hen een lofzang op Saddam houden. ,,Wij steunen jou, oh Grootse Leider, bevrijd ons van de oorlogsmisdadigers Bush en Blair''. Mensen vertellen hoe hun huis is verwoest door een Amerikaanse bom, of welk familielid ze hebben verloren.
Naadloos gaat dit dan weer over in beelden van kinderen die worden geknuffeld door Saddam Hussein, moge Allah hem beschermen.
2 april 2003
© Op dit artikel berust auteursrecht
Het Iraakse satellietkanaal is nog altijd in de lucht. En hoe. Nergens in de Arabische regio doet een televisiestation zo schaamteloos aan persoonsverheerlijking als in Irak. Saddam hoort thuis in de categorie Stalin en Kim Jong-il.
Door onze correspondent Joris Luyendijk
KAIRO, 2 APRIL. Even zwijgt het koor van ingetogen meisjes in witte jurken. Een blijmoedige, keurig gekapte meneer in jasje-dasje steekt zijn wijsvinger op, draait zich naar de camera toe, trekt een blik van laten-we-er-toch-niet-langer-omheen-draaien en zingt: ,,Ja! Ja! Ja! U bent de waarheid! U bent onze hoop!''
Dit is het Iraakse satellietkanaal dat ondanks verwoede Amerikaanse bombardementen nog steeds weet uit te zenden. Iedereen die meent dat Saddam Hussein gewoon een van de vele dictators is in de Arabische wereld, zou hier een avond naar moeten kijken. Dan wordt duidelijk dat Saddam eerder in de categorie van Stalin en de Noord-Koreaanse Kim Jong-il thuishoort dan in het rijtje Assad, Mubarak of Gaddafi. Niet alleen voert Saddam Hussein een voor Arabische begrippen ongekend wreed en bloedig regime, ook is de persoonsverheerlijking rondom zijn persoon uniek. Nergens in de regio wordt de leider zo ondubbelzinnig gepresenteerd als de Vader die uit plichtsbesef en liefde voor zijn volk de zware taak op zich heeft genomen om het maagdelijke moederland te beschermen tegen de vele vijanden.
Cruciaal instrument is de televisie, zeker nu veel andere communicatiekanalen tussen regime en volk zijn verstoord. Een blik op die programmering van het satellietkanaal, dat redelijk overeenstemt met het binnenlandse 'Irak 1', geeft dan ook een goed beeld hoe Saddam Hussein zijn regime rechtvaardigt en hoe hij zich staande probeert te houden tijdens ,,de ultieme oorlog'', zoals de Iraakse media de Amerikaans-Britse invasie noemen.
De centrale boodschap van de propaganda luidt als volgt: Irak is met zijn unieke religieuze en culturele geschiedenis, kolossale olie- en gasvoorraden, en uitzonderlijk getalenteerde bevolking eigenlijk een supermacht. Maar het kolonialisme en nu een samenzwering van een klein groepje Amerikanen en zionisten heeft ervoor gezorgd dat Irak deze positie nog altijd wordt ontzegd. De Amerikanen komen geen vrijheid brengen, maar knechting en uitbuiting. De wereld heeft de Amerikanen door, kijk maar naar de massale demonstraties. Het komt nu aan op het Iraakse volk om te doen waar alle volkeren van dromen, namelijk de Amerikanen een lesje leren. ,,De wereld verwerpt de agressie'', is het logo waarmee de Iraakse televisie beelden van het conflict begeleidt.
Saddam Husseins rol in deze is die van de Man Die Als Enige Deze Zware Verantwoordelijkheid Kan Dragen. We zien archiefbeelden van inspecties van parades, van ministeriële bijeenkomsten en internationale ontmoetingen. Steeds staat Saddam Hussein in het centrum van het beeld, en richten alle aanwezigen hun aandacht op hem. Dan volgt er een patriottisch lied. Soms worden ze gezongen door voornoemde keurige meneren met koortjes van deemoedige jongens en meisjes. Andere worden vertolkt door zwaar bewapende mannen in tribale klederdracht. Ze houden de maat door in de lucht te schieten: ,,Jij bent onze held, ons licht, onze redding. Wee de koloniale zionistische misdadiger Bush, hij zal worden verdelgd en verpletterd door onze onverslaanbare legers''.
Het belangrijkste element in de programmering dezer dagen is het nieuws. In vredestijd wordt al het nieuws om de president heen gebouwd, en daartoe beperkt. De opening kon dan zijn: ,,President Saddam Hussein moge Allah hem beschermen heeft vandaag overlegd met de vice-premier over de groei van de economie''. Onderwerp twee: ,,President Saddam Hussein moge Allah hem beschermen heeft vandaag een Jordaanse delegatie ontvangen om te spreken over de bilaterale betrekkingen''. Enzovoorts. Toen in februari 1999 de Jordaanse koning Hussein stierf, was dat het veertiende onderwerp op het Iraakse nieuws. Koning Hussein was toch de enige belangrijke Arabische leider die Irak steunde in de eerste Golfoorlog.
Nieuwslezers hebben het over de Gezalfde, de Glorieuze, de Directe Afstammeling van de Profeet en vele varianten hierop. Iedere keer dat verder Saddams naam ter sprake komt in straatinterviews of lofdichten, wordt die direct gevolgd door de wens ,,moge Allah hem beschermen''. Dit is overigens te allen tijde verplicht in heel Irak. Wie tijdens het referendum vorig jaar in Irak de telefoon oppakte, kreeg geen kiestoon maar eerst de slogan: ,,Ja ja ja, met ons bloed, met onze ziel, wij steunen jou Saddam''.
In oorlogstijd wordt deze fixatie op de Leider vastgehouden, om zoveel mogelijk de indruk te wekken dat Saddam Hussein de situatie geheel onder controle heeft. We zien beelden van auto's die over de bruggen van Bagdad rijden, klanten bij de kapper, theedrinkende mannen in een koffiehuis en andere taferelen die net zo goed een jaar geleden geschoten hadden kunnen worden. De business as usual beelden worden altijd voorafgegaan door onzegbaar afschuwelijke reportages van verminkte en uiteengereten Iraakse vrouwen, bejaarden en kinderen. Dat is het ware gezicht van Bush, aldus de nieuwslezer.
Uitsmijter na het nieuws is het team dat met een camera en een microfoon door Irak reist. Mensen mogen (of moeten?) dan hun familie of vrienden verzamelen en met hen een lofzang op Saddam houden. ,,Wij steunen jou, oh Grootse Leider, bevrijd ons van de oorlogsmisdadigers Bush en Blair''. Mensen vertellen hoe hun huis is verwoest door een Amerikaanse bom, of welk familielid ze hebben verloren.
Naadloos gaat dit dan weer over in beelden van kinderen die worden geknuffeld door Saddam Hussein, moge Allah hem beschermen.
2 april 2003
© Op dit artikel berust auteursrecht