Viva Che!
19-04-03, 12:04
'Er gebeuren steeds nieuwe erge dingen'
Quakers zijn pacifisten en dus tegen oorlog. Maar in de hoogste klassen van een 'Friends'-school maakt Amerika's optreden sinds 11 september 2001 vooral onzekerheid los.
Door onze correspondent Marc Chavannes
SANDY SPRING, 19 APRIL. Het gesprek was levendig en intens. De meeste leerlingen tussen 16 en 18 jaar kwamen goed uit hun woorden. 'Irak' had hun bestaande opvattingen stevig op de proef gesteld. Tot het spreekwoordelijk Amerikaans optimisme ter sprake kwam. Het werd zo stil dat Bob Hoch, de geschiedenisleraar, zich geroepen voelde in te grijpen.
Hij stond op en overzag de goegemeente. ,,De aanslagen van 11 september hebben de onschuld en het optimisme van de meeste leerlingen hier pijnlijk op de proef gesteld.'' Hoch keek nog eens rond en beet op zijn lip. ,,Ik heb geen idee hoe we dit allemaal in goede banen moeten leiden''.
Enkele tientallen leerlingen uit de hoogste klassen zitten bij elkaar in het Meeting House, een historisch wit, houten Quaker kerkje. Het komt van elders en is in 1983 weer opgebouwd op de campus van de Sandy Spring Friends School, in Maryland, halverwege Washington en Baltimore. Een oase van groen en openheid. Het onderwijs is gericht op integriteit en vreedzame conflictoplossing.
Toen de oorlog tegen Irak uitbrak was een groepje leerlingen op een uitwisselingsreis in Finland. Hella (17) moest op de school waar zij te gast was voor de volle aula uitleggen waarom Amerika Bagdad bombardeerde. Dat viel niet mee. Een klasgenoot die er bij was: ,,Iedereen was tegen oorlog. Het is wel makkelijk om ver weg veilig tegen te zijn, ik vond ze nogal passief. Van al die grote Europese ideeën heb ik nooit zoveel terecht zien komen.''
Connor (17) is nooit in Europa geweest, maar hij heeft respect voor de Europese benadering. Hij denkt dat men daar terecht beducht is voor Amerikaans imperialisme en zou wat meer bescheidenheid in de houding van 'Washington' willen zien. ,,Europeanen zijn niet tegen Amerika, maar tegen de militaire aanpak en het gebrek aan representativiteit van de regering-Bush.'' David (17) fel: ,,Het is oneerlijk te zeggen dat president Bush niet representatief is. Hij is gekozen.'' Connor: ,,Dat waag ik te betwijfelen.''
Kathy (17) laat de jongens even politiek kibbelen en dwingt dan stilte af met haar bekentenis: ,,Ik vóel me onschuldig en optimistisch. Een oorlog om Irakezen te bevrijden, dat steun ik, maar als ik dan zie dat wij de levens van al die mensen hebben ontwricht, dan weet ik het niet meer.''
Kathy vervolgt: ,,Ik kan geen mensen zien sterven. Ik voel me totaal verscheurd.''
De slimme Connor zegt dat het met onschuld en optimisme voor Amerikanen gedaan is sinds 11 september, Afghanistan en nu Irak. ,,Het is steeds moeilijker om dingen te vinden waar je je voor je toekomst aan optrekt. Er gebeuren steeds nieuwe, vreselijke dingen. Wij leren niet hoe we daar mee om moeten gaan. Zo'n opeenstapeling van drama's hebben we niet eerder meegemaakt''.
Sonia (17) schiet overeind. Haar vader had op 11 september 2001 een afspraak op het Pentagon. Die was op het laatste moment toevallig afgezegd, maar zij wist dat niet. ,,Ik wilde die hele dag alle wapens tegelijk trekken om terug te slaan. Maar als quaker geloof ik dat ieder mens een zaad Gods in zich draagt. Daarom is oorlog altijd verkeerd. En nu doen wij de Irakezen het oorlogsgeweld aan dat wij bang waren dat zij ons zouden aandoen''.
Maar als Irak over tien jaar een welvarende democratie is, was het dan achteraf toch een rechtvaardige oorlog?
Sonia buigt niet: ,,Geen enkele oorlog is een rechtvaardige oorlog. Ik zal blij zijn als Irak er beter aan toe is, maar ik blijf met de schuld rondlopen over het feit dat de leider van mijn land daar zo'n verwoesting heeft aangericht. Ergens in Irak zit een moeder met een dood kind in de armen. Dankzij mijn leider.''
Claire (16) heeft zich al een tijdje zitten opvreten. Zij vertelt dat haar ouders 'bij de media' werken. Zij constateert dat de Ba'ath-leiders en Saddam toch maar weg zijn. En los daarvan: ,,Wij steunen de troepen niet op deze school. Dat is tot daar aan toe vóór de oorlog, maar als het conflict niet meer te stoppen is, dan moet je iedereen die namens ons zijn leven riskeert blindelings steunen.''
De enige zwarte medeleerling, Elliot (18), geeft een knappe analyse van Amerika's rol. Hij is tegen oorlog omdat er automatisch doden bij vallen. ,,Ik sluit niet dat er in dit geval iets goeds uit het conflict voortkomt, al blijft het bizar dat we miljarden gaan uitgeven om te herbouwen wat we zelf hebben vernield. Ik vraag me af of we het gaan afmaken . Meestal gokken we op de 'quick fix' en dan houden we het voor gezien. De meeste zorgen maak ik me over onze politieke manieren in de wereld: we weten het altijd zo te plooien dat we het volste recht menen te hebben om ons met andermans zaken te bemoeien.''
Brad heeft een gele pet op. Met zijn vijftien jaar voelt hij zich vrij een beetje tegen de draad te praten. Het wordt hem te veel als het gaat over de mogelijke positieve gevolgen van de oorlog. ,,Wát rechtvaardige oorlog? Beter olieprijzen zult u bedoelen. Al dat morele gedoe er omheen hangt me de keel uit.''
Claire: ,,Maar we bevrijden 24 miljoen Irakezen. Dat zou wel eens ruimschoots kunnen opwegen tegen de schade die nu eenmaal bij iedere oorlog wordt aangericht.'' Brad met de pet: ,,Dat is de grootste leugen, dat we daar zijn om Irak te bevrijden. Het ging toch om massavernietigingswapens? Toen het zover was heette het opeens 'Operation Iraqi Freedom'. Wij geven geen donder om de Irakezen, hoogstens op individuele basis.''
Het is toch maar Amerika dat het opbrengt een dictatoriaal regime te verwijderen, tegen alle scepsis in. Mag je niet een beetje trots zijn op de 'Can do'-kwaliteit van dit volk? Connor, die al eerder bijna academisch uit de hoek kwam: ,,De politieke discussie in dit land is zo banaal. Can do, verder komen we niet. Het is zo makkelijk te zeggen: 'Let's do'. We praten toch al zo weinig, behalve over de beurs en over wat een stagiaire in het Oval Office uitspookt.''
Zijn buurman, die al die tijd op het puntje van zijn kerkbank heeft zitten zwijgen zegt opeens: ,,In andere landen vindt men ons vet en stom. Het geld hangt uit onze zakken, we weten niks.'' Sonia, de enige die zich voluit uitsprak als quaker, valt hem bij. ,,Ik zie het meest op tegen hoe we straks worden gezien, als dit conflict voorbij is. Dat maakt me bang. Ik wil niet leven in een land dat overal wordt gezien als de schrik van de buurt. Als ik straks een kind heb, wat voor wereld hebben we dan aangericht?''
NRC
Quakers zijn pacifisten en dus tegen oorlog. Maar in de hoogste klassen van een 'Friends'-school maakt Amerika's optreden sinds 11 september 2001 vooral onzekerheid los.
Door onze correspondent Marc Chavannes
SANDY SPRING, 19 APRIL. Het gesprek was levendig en intens. De meeste leerlingen tussen 16 en 18 jaar kwamen goed uit hun woorden. 'Irak' had hun bestaande opvattingen stevig op de proef gesteld. Tot het spreekwoordelijk Amerikaans optimisme ter sprake kwam. Het werd zo stil dat Bob Hoch, de geschiedenisleraar, zich geroepen voelde in te grijpen.
Hij stond op en overzag de goegemeente. ,,De aanslagen van 11 september hebben de onschuld en het optimisme van de meeste leerlingen hier pijnlijk op de proef gesteld.'' Hoch keek nog eens rond en beet op zijn lip. ,,Ik heb geen idee hoe we dit allemaal in goede banen moeten leiden''.
Enkele tientallen leerlingen uit de hoogste klassen zitten bij elkaar in het Meeting House, een historisch wit, houten Quaker kerkje. Het komt van elders en is in 1983 weer opgebouwd op de campus van de Sandy Spring Friends School, in Maryland, halverwege Washington en Baltimore. Een oase van groen en openheid. Het onderwijs is gericht op integriteit en vreedzame conflictoplossing.
Toen de oorlog tegen Irak uitbrak was een groepje leerlingen op een uitwisselingsreis in Finland. Hella (17) moest op de school waar zij te gast was voor de volle aula uitleggen waarom Amerika Bagdad bombardeerde. Dat viel niet mee. Een klasgenoot die er bij was: ,,Iedereen was tegen oorlog. Het is wel makkelijk om ver weg veilig tegen te zijn, ik vond ze nogal passief. Van al die grote Europese ideeën heb ik nooit zoveel terecht zien komen.''
Connor (17) is nooit in Europa geweest, maar hij heeft respect voor de Europese benadering. Hij denkt dat men daar terecht beducht is voor Amerikaans imperialisme en zou wat meer bescheidenheid in de houding van 'Washington' willen zien. ,,Europeanen zijn niet tegen Amerika, maar tegen de militaire aanpak en het gebrek aan representativiteit van de regering-Bush.'' David (17) fel: ,,Het is oneerlijk te zeggen dat president Bush niet representatief is. Hij is gekozen.'' Connor: ,,Dat waag ik te betwijfelen.''
Kathy (17) laat de jongens even politiek kibbelen en dwingt dan stilte af met haar bekentenis: ,,Ik vóel me onschuldig en optimistisch. Een oorlog om Irakezen te bevrijden, dat steun ik, maar als ik dan zie dat wij de levens van al die mensen hebben ontwricht, dan weet ik het niet meer.''
Kathy vervolgt: ,,Ik kan geen mensen zien sterven. Ik voel me totaal verscheurd.''
De slimme Connor zegt dat het met onschuld en optimisme voor Amerikanen gedaan is sinds 11 september, Afghanistan en nu Irak. ,,Het is steeds moeilijker om dingen te vinden waar je je voor je toekomst aan optrekt. Er gebeuren steeds nieuwe, vreselijke dingen. Wij leren niet hoe we daar mee om moeten gaan. Zo'n opeenstapeling van drama's hebben we niet eerder meegemaakt''.
Sonia (17) schiet overeind. Haar vader had op 11 september 2001 een afspraak op het Pentagon. Die was op het laatste moment toevallig afgezegd, maar zij wist dat niet. ,,Ik wilde die hele dag alle wapens tegelijk trekken om terug te slaan. Maar als quaker geloof ik dat ieder mens een zaad Gods in zich draagt. Daarom is oorlog altijd verkeerd. En nu doen wij de Irakezen het oorlogsgeweld aan dat wij bang waren dat zij ons zouden aandoen''.
Maar als Irak over tien jaar een welvarende democratie is, was het dan achteraf toch een rechtvaardige oorlog?
Sonia buigt niet: ,,Geen enkele oorlog is een rechtvaardige oorlog. Ik zal blij zijn als Irak er beter aan toe is, maar ik blijf met de schuld rondlopen over het feit dat de leider van mijn land daar zo'n verwoesting heeft aangericht. Ergens in Irak zit een moeder met een dood kind in de armen. Dankzij mijn leider.''
Claire (16) heeft zich al een tijdje zitten opvreten. Zij vertelt dat haar ouders 'bij de media' werken. Zij constateert dat de Ba'ath-leiders en Saddam toch maar weg zijn. En los daarvan: ,,Wij steunen de troepen niet op deze school. Dat is tot daar aan toe vóór de oorlog, maar als het conflict niet meer te stoppen is, dan moet je iedereen die namens ons zijn leven riskeert blindelings steunen.''
De enige zwarte medeleerling, Elliot (18), geeft een knappe analyse van Amerika's rol. Hij is tegen oorlog omdat er automatisch doden bij vallen. ,,Ik sluit niet dat er in dit geval iets goeds uit het conflict voortkomt, al blijft het bizar dat we miljarden gaan uitgeven om te herbouwen wat we zelf hebben vernield. Ik vraag me af of we het gaan afmaken . Meestal gokken we op de 'quick fix' en dan houden we het voor gezien. De meeste zorgen maak ik me over onze politieke manieren in de wereld: we weten het altijd zo te plooien dat we het volste recht menen te hebben om ons met andermans zaken te bemoeien.''
Brad heeft een gele pet op. Met zijn vijftien jaar voelt hij zich vrij een beetje tegen de draad te praten. Het wordt hem te veel als het gaat over de mogelijke positieve gevolgen van de oorlog. ,,Wát rechtvaardige oorlog? Beter olieprijzen zult u bedoelen. Al dat morele gedoe er omheen hangt me de keel uit.''
Claire: ,,Maar we bevrijden 24 miljoen Irakezen. Dat zou wel eens ruimschoots kunnen opwegen tegen de schade die nu eenmaal bij iedere oorlog wordt aangericht.'' Brad met de pet: ,,Dat is de grootste leugen, dat we daar zijn om Irak te bevrijden. Het ging toch om massavernietigingswapens? Toen het zover was heette het opeens 'Operation Iraqi Freedom'. Wij geven geen donder om de Irakezen, hoogstens op individuele basis.''
Het is toch maar Amerika dat het opbrengt een dictatoriaal regime te verwijderen, tegen alle scepsis in. Mag je niet een beetje trots zijn op de 'Can do'-kwaliteit van dit volk? Connor, die al eerder bijna academisch uit de hoek kwam: ,,De politieke discussie in dit land is zo banaal. Can do, verder komen we niet. Het is zo makkelijk te zeggen: 'Let's do'. We praten toch al zo weinig, behalve over de beurs en over wat een stagiaire in het Oval Office uitspookt.''
Zijn buurman, die al die tijd op het puntje van zijn kerkbank heeft zitten zwijgen zegt opeens: ,,In andere landen vindt men ons vet en stom. Het geld hangt uit onze zakken, we weten niks.'' Sonia, de enige die zich voluit uitsprak als quaker, valt hem bij. ,,Ik zie het meest op tegen hoe we straks worden gezien, als dit conflict voorbij is. Dat maakt me bang. Ik wil niet leven in een land dat overal wordt gezien als de schrik van de buurt. Als ik straks een kind heb, wat voor wereld hebben we dan aangericht?''
NRC