Waterval
07-05-03, 10:23
woensdag 7 mei 2003 uur.
Van onze verslaggeefster Margreet Vermeulen
AMSTERDAM - Niet de kleur van de school is bepalend voor de prestaties van leerlingen, maar eerder de verwachtingen die de leraar van die leerlingen heeft. Het terugdringen van het aantal zogeheten zwarte scholen is dan ook geen oplossing voor de leerachterstand van allochtone kinderen.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek van onderzoeksinstituut ITS van de Katholieke Universiteit Nijmegen dat deze week wordt gepubliceerd op de Onderwijs Research Dagen in Maastricht.
'Allochtone leerlingen doen het op een witte school niet beter dan op een zwarte of gemengde basisschool', luidt de opmerkelijke conclusie van het rapport De ongelijke basisschool. Onderzoeker Paul Jungbluth, een verklaard tegenstander van zwarte scholen, staat zelf verbaasd over de uitkomst. 'De verwachtingen van de leerkracht zijn veel bepalender voor de prestaties van kinderen. Hoe meer de leerkracht verwacht des te beter het kind presteert.'
Voor zijn onderzoek vergeleek Jungbluth onder meer de scores op de Cito-eindtoets van kinderen van ouders met een universitaire, middelbare of lagere beroepsopleiding en allochtone kinderen van laag opgeleide ouders. De gemiddelde Cito-scores van deze groepen kinderen zijn vrijwel constant, ongeacht de kleur van de school die ze bezoeken. 'Een blank kind van hoogopgeleide ouders haalt op een zwarte school dezelfde hoge Cito-score als op een witte school.'
Dat komt doordat leerkrachten hogere verwachtingen hebben van kinderen met goed geschoolde ouders. Deze kinderen krijgen dan ook steevast meer lesstof aangeboden. Veel allochtone kinderen krijgen de lesstof die normaal gesproken in groep 8 behandeld wordt, niet eens aangeboden, omdat de leerkrachten denken dat ze het niet aankunnen. Jungbluth: 'Op die manier houden leerkrachten, weliswaar onbewust, de kansenongelijkheid in stand.'
De Onderwijsinspectie propageert tegenwoordig dat leraren rekening houden met niveauverschillen tussen leerlingen. Maar dat is volgens Jungbluth heel wat anders. 'Natuurlijk moet je slimme kinderen extra uitdagen en domme kinderen meer helpen. Maar dat gebeurt niet. Niet de intelligentie van het kind, maar zijn afkomst is bepalend voor de lesstof die aangeboden wordt.'
Het onderwijsachterstandenbeleid is volgens Jungbluth dan ook op de verkeerde weg. 'Er wordt veel geïnvesteerd in voorschoolse en naschoolse activiteiten. Uit dit onderzoek blijkt dat je juist naar het onderwijs zelf moet kijken.'
Volkskrant 07-05-2003
Van onze verslaggeefster Margreet Vermeulen
AMSTERDAM - Niet de kleur van de school is bepalend voor de prestaties van leerlingen, maar eerder de verwachtingen die de leraar van die leerlingen heeft. Het terugdringen van het aantal zogeheten zwarte scholen is dan ook geen oplossing voor de leerachterstand van allochtone kinderen.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek van onderzoeksinstituut ITS van de Katholieke Universiteit Nijmegen dat deze week wordt gepubliceerd op de Onderwijs Research Dagen in Maastricht.
'Allochtone leerlingen doen het op een witte school niet beter dan op een zwarte of gemengde basisschool', luidt de opmerkelijke conclusie van het rapport De ongelijke basisschool. Onderzoeker Paul Jungbluth, een verklaard tegenstander van zwarte scholen, staat zelf verbaasd over de uitkomst. 'De verwachtingen van de leerkracht zijn veel bepalender voor de prestaties van kinderen. Hoe meer de leerkracht verwacht des te beter het kind presteert.'
Voor zijn onderzoek vergeleek Jungbluth onder meer de scores op de Cito-eindtoets van kinderen van ouders met een universitaire, middelbare of lagere beroepsopleiding en allochtone kinderen van laag opgeleide ouders. De gemiddelde Cito-scores van deze groepen kinderen zijn vrijwel constant, ongeacht de kleur van de school die ze bezoeken. 'Een blank kind van hoogopgeleide ouders haalt op een zwarte school dezelfde hoge Cito-score als op een witte school.'
Dat komt doordat leerkrachten hogere verwachtingen hebben van kinderen met goed geschoolde ouders. Deze kinderen krijgen dan ook steevast meer lesstof aangeboden. Veel allochtone kinderen krijgen de lesstof die normaal gesproken in groep 8 behandeld wordt, niet eens aangeboden, omdat de leerkrachten denken dat ze het niet aankunnen. Jungbluth: 'Op die manier houden leerkrachten, weliswaar onbewust, de kansenongelijkheid in stand.'
De Onderwijsinspectie propageert tegenwoordig dat leraren rekening houden met niveauverschillen tussen leerlingen. Maar dat is volgens Jungbluth heel wat anders. 'Natuurlijk moet je slimme kinderen extra uitdagen en domme kinderen meer helpen. Maar dat gebeurt niet. Niet de intelligentie van het kind, maar zijn afkomst is bepalend voor de lesstof die aangeboden wordt.'
Het onderwijsachterstandenbeleid is volgens Jungbluth dan ook op de verkeerde weg. 'Er wordt veel geïnvesteerd in voorschoolse en naschoolse activiteiten. Uit dit onderzoek blijkt dat je juist naar het onderwijs zelf moet kijken.'
Volkskrant 07-05-2003