PDA

Bekijk Volledige Versie : Leven ziet er onder hoofddoek anders uit. Ervaringen van een R'damse kunstenares.



Zwarte Schaap
05-06-03, 18:00
Donderdag 5 Juni 2003

Leven ziet er onder hoofddoek anders uit

Rotterdamse kunstenares draagt maand lang hoofddoek

Door Peter de Lange


http://w3s.rotterdamsdagblad.nl/upload/rdagblad.artikel.foto/1054802394_30255.jpg
Tonny van Sommeren met haar hoofddoek. (Fot0 Exposure Rotterdam)
Zie ook www.exposurerotterdam.nl/


Rotterdam - Regelmatig gaat Tonny van Sommeren met haar van een ingreep herstellende vader voor controle naar het Dijkzigt-ziekenhuis. Voor de artsen was zij altijd het eerste aanspreekpunt. Totdat ze een hoofddoek omdeed. Toen praatte de dokter opeens alleen nog maar tegen haar vader. Omdat de dokter denkt dat in de moslimcultuur de man de dienst uitmaakt? Of omdat hij denkt dat moslimvrouwen toch geen Nederlands spreken?

Het voorval hoeft geen kleinerende betekenis te hebben. Maar het is wel eigenaardig. Zoals alles een beetje eigenaardig wordt, als je hoofddoek draagt. Voor de buitenwereld ben je dan opeens een ander iemand. Dat kan de 45-jarige Rotterdamse kunstenares, die zich heeft voorgenomen een maand lang gehoofddoekt door het leven te gaan, zelfs na twee dagen al concluderen.

De sambaband waar ze al een jaar of zes in speelt heeft haar tijdelijk van optredens uitgesloten. Want een muzikant met een hoofddoek op, dat kan niet in een Braziliaanse band. Tenzij het om medische of religieuze redenen is. Die heeft Tonny van Sommeren niet. Alleen kunstzinnige motieven. Maar die tellen niet, heeft het bestuur van Sambalanço in een spoedvergadering besloten.

,,Lullig,'' vindt Tonny. ,,Vrij schokkend, eigenlijk.'' Maar ze had het kunnen verwachten: juist zulke kinderachtige reacties waren voor haar aanleiding om eens aan den lijve te willen ondervinden hoe het bestaan van een vrouw met bedekt hoofd eruit ziet.

Het idee werd geboren tijdens een uitstapje naar de Keukenhof met een groep Turkse en Marokkaanse vrouwen uit Delfshaven. Het Rotterdamse gezelschap was de bus nog niet uit, of een andere groep bustoeristen - vutters en gepensioneerden - begon iets te sputteren over 'buitenlanders die lol hebben op onze kosten'. Dat vond ze vals en stiekem. Dat vertelde ze die mopperende oudjes ook. Iedereen wilde een leuke dag beleven waarom moest kortzichtigheid alles bederven?


Impact
,,Pas nu ik deel uitmaakte van deze groep besefte ik wat een impact het moet hebben, dag in dag uit geconfronteerd te worden met kleine discriminatie,'' vertelt de kunstenares. Een proef van dertig dagen moet volgens haar een redelijke indruk opleveren van wat vrouwen te verduren hebben als ze zich op openbare plaatsen met bedekt hoofd vertonen.

Gedurende die maand, is Tonny's voornemen, zal ze overal waar ze gaat haar hoofddoek dragen, bij vrienden, op familiebezoek, onder het winkelen, in de tram, in de bioscoop. Voor het project heeft ze niet toevallig juni uitgekozen: ,,Dat is de maand met de meeste festivals. Zoals de Dance Parade daar komen nooit moslimvrouwen. Ik ben benieuwd wat ik daar voor reacties ontmoet.''

Het experiment brengt ook beperkingen met zich mee. ,,Een glaasje wijn op het terras is er even niet bij. Dat zou provoceren zijn. Daar ben ik niet op uit.'' Dit besef drong ten volle tot haar door toen ze op de eerste dag in een sportkantine argeloos een biertje voor haar man bestelde. Het gevraagde werd zonder commentaar geserveerd, maar de ogen van de barman spraken boekdelen.

Tonny van Sommeren is van plan dagelijks op internet verslag te doen van haar ervaringen. Vooraf waarschuwt zij dat haar besluit om een maand lang in de huid van een moslimvrouw te kruipen, vooral niet verkeerd mag worden opgevat. Het is geen provocatie en het is geen promotie. Ze wil er de islam niet belachelijk mee maken, niet de aandacht vestigen op de ondergeschikte rol die vrouwen soms in die godsdienst spelen.

,,Politieke motieven heb ik niet,'' zegt ze met nadruk. ,,Het project komt voort uit mijn sympathie voor de vrouwen van Vrouwencentrum Delfshaven. Ik bezoek al sinds 1999 hun centrum, we hebben lief en leed gedeeld. Ze ondersteunen dit project van harte. Ik wilde het ook alleen doen met hun instemming.''

Haar eigen opvattingen over de hoofddoek laat zij buiten beschouwing. Die doet niet ter zake, zegt ze. Wat ze wel kwijt wil, is haar verwondering dat zo'n eenvoudig kledingstukje zoveel weerstand kan oproepen. ,,Want waar heb je het nou helemaal over: één vierkante meter stof.'' Dat stukje textiel brengt onvermoede effecten teweeg, heeft de kunstenares inmiddels gemerkt. ,,Ik voel me opeens veel veiliger op straat. Er kijken veel minder mannen naar me dan anders.''

Het dagboek van Tonny van Sommeren staat op
www.exposurerotterdam.nl/hoofddoek

Bron: Rotterdams Dagblad