Zagora
23-09-03, 16:50
"Ieder van ons had een van hen kunnen zijn"
(Léon de Winter in Elsevier, 13 september 2003)
Het was een briljant compliment, dat mailtje waarin mij gevraagd werd of 'Ebru Umar geen pseudoniem voor Theo van Gogh is'. Evenals de kanttekening van een hoofdredacteur dat ik 'à la Theo van Gogh het bijvoeglijk naamwoord als boksbeugel gebruik'. Ik schrijf koud 10 maanden, Van Gogh zeker 10 jaar. Het biedt allemaal perspectieven.
Maar ik ben Theo niet. Ik ben Ebru. En de afgelopen week verslikte ik mij in de nieuwe columnist van Elsevier, Léon de Winter.
Laten we wel wezen: hoe prozaïsch De Winter ook kan schrijven, in feite is hij natuurlijk niets anders dan de Fatima Elatik van de Amsterdams joodse gemeenschap. Waar Elatik zonder hoofddoekje op zou lossen in de massa, zou De Winter aan de beademingsapparatuur moeten als hem het Joods-zijn ontnomen zou kunnen worden.
Er werd mij ingefluisterd dat Elsevier 'onwaarschijnlijk veel moeite heeft moeten doen om een columnist te vinden die de Islam wil afzeiken'. Kan me daar niets bij voorstellen. Als ik zou zoeken naar een columnist die moet voldoen aan een dergelijk omschrijving, zou Léon de Winter op nummer 1 tot en met 25 staan. Nog nooit een genuanceerd of steekhoudend woord uit zijn mond horen komen. Hoe prozaïsch hij ook kan schrijven.
Maar De Winter heeft wat streepjes voor. Belangrijke Streepjes in het Amsterdamse.
Léon draagt een pak – hij straalt gezag uit.
Léon woont in Oud Zuid – hij is beschaafd en chique.
Léon is familieman- hij is betrokken bij de samenleving.
Léon ziet er voorkomend uit – hij is saai en keurig
Léon is Joods – I rest my case.
Op zich valt natuurlijk weinig vernieuwends van 's lands weekblad met de hoogste oplage te verwachten. Als er een ding is wat Fortuyn Nederland geleerd heeft, maar nieuwsmakend Nederland nog steeds weigert op te pakken, is het wel dat de dingen duidelijk en helder verwoord dienen te worden. Als er een ding is dat wij, burgers daarvan geleerd hebben, is het wel dat het establishment –politiek correct zeverend Nederland daar niet de voortrekker in zal zijn.
Ik moet eerlijk toegeven dat het mijn niet gelukt is om De Winters column in een ruk uit te lezen. Halverwege de eerste helft draait mijn maag zich al om. Een week lang heb ik pogingen ondernomen, ben ik er dagelijks meerdere malen aan begonnen. Het lukt niet. In de eerste zeven zinnen lees ik 'rabiate amerikavreters, verleidelijke onzin en treurige achterlijkheid'. Het bijvoeglijk naamwoord als boksbeugel? Hoewel de kwinkslag ontbreekt, blijkt ook De Winter iets van Theo te hebben. Geloof me, schrijven is zo moeilijk nog niet.
Ik vind het altijd van een bizarre ongeloofwaardigheid dat iemand uit uptown Amsterdam meent te weten dat de 'Arabische wereld ziek en geperverteerd is, omdat tirannie en dictatuur niet de aberratie van traditioneel islamitische culturen zijn, maar de logische consequentie ervan.'
Ik heb in zes jaar mijn gymnasium alfa in acht vakken (6 talen, aardrijkskunde en wiskunde) afgerond, maar de bovenstaande zin vergt uitermate veel van mij. Ik vermoed dat de gemiddelde Elsevier lezer intelligenter en beter opgeleid is dan ik. En derhalve aan een poging om De Winters column te lezen genoeg heeft.
Laten we de feiten maar onder ogen zien: De Winter is niets anders dan het Salonfähige Establishment. Als hij iets zegt, klinkt het acceptabel, plausibel, geloofwaardig en vooral: zo correct. 'Léon de Winter heeft geschreven dat...' klinkt net iets overtuigder dan – ik noem een dwarsstraat: 'Beau van Erven Dorens heeft geschreven dat...' Maar dat is slechts een kwestie van tijd. Afgezien van het feit dat Beau de link tussen 'scherp' en 'column' weet te leggen, weet hij tenminste dat een pak en een ring slechts de accessoires van iemands karakter zijn, niet de basis.
Bovendien, wie anders had op een zo eloquente wijze het Westen en de Amerikanen kunnen paaien en het Oosten en de Arabieren kunnen polemiseren? Hafid Bouazza? Theo van Gogh? Naima el Bezaz? Frits Bolkestein? Arnon Grunberg? Frits Wester? Chazia Mourali? Andries Knevel? Léon de Winter dus.
Ik vind het altijd vrij prettig dat als iemand meent te moeten polariseren, hij de indruk wekt ook te weten waar hij het over heeft. 'Vol is vol', ok, maar als iemand uit Amsterdam Oud Zuid of Wassenaar dat zegt denk ik eerder aan de bezette parkeerplaatsen en de garage dan aan iets anders. Hoe vaak zou De Winter 'in de Arabische wereld' geweest zijn? Wanneer heeft deze goede man zich in de 'razernij van de Arabische straat' bevonden? Hoe weet hij dat 'Gods woord telt evenals de suprematie van de islamitische leefwijze?
Het is waar, de afgelopen week zat ik in een depressie –geloof mij, De Winters column was de laatste druppel, maar ik ben nog steeds overtuigd atheïst. Aan mijn lijf geen theologische polonaise. Wat mij, wederom, mateloos irriteert is dat 'Geloof', in casu de Islam, wordt aangesproken als bron voor domheid, agressief gedrag en polarisatie. En dat door een Joodse heer van stand, aldus de godsdienstidiotie erkennend, maar vooral bekrachtigend. Als dit heerschap ook maar enigszins de indruk zou wekken uit ervaring of eerste hand te spreken, bijvoorbeeld dat hij een islamitische werkster zou hebben, zijn kindjes op een zwarte school zouden zitten of in een pauperbuurt zou wonen, zou ik mij waarschijnlijk wel door zijn column heen geworsteld kunnen hebben.
Nu houd ik het op bureaucratisch gezever, getikt boven een tekstverwerker op zondag. "Ieder van ons had een van hen kunnen zijn". "Hubris" noemden de oude Grieken dat, Léon, maar dat hoef ik jou natuurlijk niet te vertellen.
Niet alleen De Winters' wereld veranderde na 11 september 2001. Niet alleen hij kon niet meer achteloos door de wereld stappen. Niet alleen hij kreeg een sterk gevoel van urgentie. En niet alleen hij heeft in talloze interviews zijn angst mogen toelichten, alsmede zijn godsdienstbeleving.
Ik vraag me af wanneer Elsevier Dyab Abou Jahjah een column aanbiedt.
Ebru Umar
[email protected]
(Léon de Winter in Elsevier, 13 september 2003)
Het was een briljant compliment, dat mailtje waarin mij gevraagd werd of 'Ebru Umar geen pseudoniem voor Theo van Gogh is'. Evenals de kanttekening van een hoofdredacteur dat ik 'à la Theo van Gogh het bijvoeglijk naamwoord als boksbeugel gebruik'. Ik schrijf koud 10 maanden, Van Gogh zeker 10 jaar. Het biedt allemaal perspectieven.
Maar ik ben Theo niet. Ik ben Ebru. En de afgelopen week verslikte ik mij in de nieuwe columnist van Elsevier, Léon de Winter.
Laten we wel wezen: hoe prozaïsch De Winter ook kan schrijven, in feite is hij natuurlijk niets anders dan de Fatima Elatik van de Amsterdams joodse gemeenschap. Waar Elatik zonder hoofddoekje op zou lossen in de massa, zou De Winter aan de beademingsapparatuur moeten als hem het Joods-zijn ontnomen zou kunnen worden.
Er werd mij ingefluisterd dat Elsevier 'onwaarschijnlijk veel moeite heeft moeten doen om een columnist te vinden die de Islam wil afzeiken'. Kan me daar niets bij voorstellen. Als ik zou zoeken naar een columnist die moet voldoen aan een dergelijk omschrijving, zou Léon de Winter op nummer 1 tot en met 25 staan. Nog nooit een genuanceerd of steekhoudend woord uit zijn mond horen komen. Hoe prozaïsch hij ook kan schrijven.
Maar De Winter heeft wat streepjes voor. Belangrijke Streepjes in het Amsterdamse.
Léon draagt een pak – hij straalt gezag uit.
Léon woont in Oud Zuid – hij is beschaafd en chique.
Léon is familieman- hij is betrokken bij de samenleving.
Léon ziet er voorkomend uit – hij is saai en keurig
Léon is Joods – I rest my case.
Op zich valt natuurlijk weinig vernieuwends van 's lands weekblad met de hoogste oplage te verwachten. Als er een ding is wat Fortuyn Nederland geleerd heeft, maar nieuwsmakend Nederland nog steeds weigert op te pakken, is het wel dat de dingen duidelijk en helder verwoord dienen te worden. Als er een ding is dat wij, burgers daarvan geleerd hebben, is het wel dat het establishment –politiek correct zeverend Nederland daar niet de voortrekker in zal zijn.
Ik moet eerlijk toegeven dat het mijn niet gelukt is om De Winters column in een ruk uit te lezen. Halverwege de eerste helft draait mijn maag zich al om. Een week lang heb ik pogingen ondernomen, ben ik er dagelijks meerdere malen aan begonnen. Het lukt niet. In de eerste zeven zinnen lees ik 'rabiate amerikavreters, verleidelijke onzin en treurige achterlijkheid'. Het bijvoeglijk naamwoord als boksbeugel? Hoewel de kwinkslag ontbreekt, blijkt ook De Winter iets van Theo te hebben. Geloof me, schrijven is zo moeilijk nog niet.
Ik vind het altijd van een bizarre ongeloofwaardigheid dat iemand uit uptown Amsterdam meent te weten dat de 'Arabische wereld ziek en geperverteerd is, omdat tirannie en dictatuur niet de aberratie van traditioneel islamitische culturen zijn, maar de logische consequentie ervan.'
Ik heb in zes jaar mijn gymnasium alfa in acht vakken (6 talen, aardrijkskunde en wiskunde) afgerond, maar de bovenstaande zin vergt uitermate veel van mij. Ik vermoed dat de gemiddelde Elsevier lezer intelligenter en beter opgeleid is dan ik. En derhalve aan een poging om De Winters column te lezen genoeg heeft.
Laten we de feiten maar onder ogen zien: De Winter is niets anders dan het Salonfähige Establishment. Als hij iets zegt, klinkt het acceptabel, plausibel, geloofwaardig en vooral: zo correct. 'Léon de Winter heeft geschreven dat...' klinkt net iets overtuigder dan – ik noem een dwarsstraat: 'Beau van Erven Dorens heeft geschreven dat...' Maar dat is slechts een kwestie van tijd. Afgezien van het feit dat Beau de link tussen 'scherp' en 'column' weet te leggen, weet hij tenminste dat een pak en een ring slechts de accessoires van iemands karakter zijn, niet de basis.
Bovendien, wie anders had op een zo eloquente wijze het Westen en de Amerikanen kunnen paaien en het Oosten en de Arabieren kunnen polemiseren? Hafid Bouazza? Theo van Gogh? Naima el Bezaz? Frits Bolkestein? Arnon Grunberg? Frits Wester? Chazia Mourali? Andries Knevel? Léon de Winter dus.
Ik vind het altijd vrij prettig dat als iemand meent te moeten polariseren, hij de indruk wekt ook te weten waar hij het over heeft. 'Vol is vol', ok, maar als iemand uit Amsterdam Oud Zuid of Wassenaar dat zegt denk ik eerder aan de bezette parkeerplaatsen en de garage dan aan iets anders. Hoe vaak zou De Winter 'in de Arabische wereld' geweest zijn? Wanneer heeft deze goede man zich in de 'razernij van de Arabische straat' bevonden? Hoe weet hij dat 'Gods woord telt evenals de suprematie van de islamitische leefwijze?
Het is waar, de afgelopen week zat ik in een depressie –geloof mij, De Winters column was de laatste druppel, maar ik ben nog steeds overtuigd atheïst. Aan mijn lijf geen theologische polonaise. Wat mij, wederom, mateloos irriteert is dat 'Geloof', in casu de Islam, wordt aangesproken als bron voor domheid, agressief gedrag en polarisatie. En dat door een Joodse heer van stand, aldus de godsdienstidiotie erkennend, maar vooral bekrachtigend. Als dit heerschap ook maar enigszins de indruk zou wekken uit ervaring of eerste hand te spreken, bijvoorbeeld dat hij een islamitische werkster zou hebben, zijn kindjes op een zwarte school zouden zitten of in een pauperbuurt zou wonen, zou ik mij waarschijnlijk wel door zijn column heen geworsteld kunnen hebben.
Nu houd ik het op bureaucratisch gezever, getikt boven een tekstverwerker op zondag. "Ieder van ons had een van hen kunnen zijn". "Hubris" noemden de oude Grieken dat, Léon, maar dat hoef ik jou natuurlijk niet te vertellen.
Niet alleen De Winters' wereld veranderde na 11 september 2001. Niet alleen hij kon niet meer achteloos door de wereld stappen. Niet alleen hij kreeg een sterk gevoel van urgentie. En niet alleen hij heeft in talloze interviews zijn angst mogen toelichten, alsmede zijn godsdienstbeleving.
Ik vraag me af wanneer Elsevier Dyab Abou Jahjah een column aanbiedt.
Ebru Umar
[email protected]