Marsipulami
03-11-03, 01:24
Verder dan de maan
Het jaar 1969, de plek een dorp in de buurt van Utrecht. De negenjarige Caro is laaiend enthousiast, want binnenkort mag ze haar eerste communie doen. Ze is er echter helemaal niet mee opgezet dat mensen voet zetten op maanbodem. 'Verder dan de maan' ,Stijn Coninx langverwachte nieuwste, is een louterende film over menselijk falen en over vergiffenis.
Caro is het oudste dochtertje in het katholieke gezin van boer Mees. Die dacht zelf priester te worden, koos uiteindelijk voor de boerenstiel en zijn Ita. Zijn kinderen en vooral Caro dringt hij het achterhaalde beeld op van God als sinterklaas.
Wanneer blijkt dat straks daadwerkelijk mensen de maan zullen veroveren, reageert de nieuwsgierige Caro verontwaardigd. Volgt na de maan niet geheid de hemel ?
Maar dan blijkt dat vader eigenlijk niet weet waar de hemel zich bevindt. En dat is ontluisterend voor het vertrouwen dat Caro altijd in hem had.
Verder dan de maan toont een man die verloren loopt in de ideologische en technologische revolutie van de jaren 1960. De pil, abortus, echtscheiding, televisie, kunstmatige inseminatie bij dieren en -godbetert- nu ook maanreizen. Het gaat er bij boer Mees allemaal niet in. Wel de jenever, waaraan hij verslaafd is geraakt.
Mama Ita, daarentegen zou willen genieten van de nieuwe tijdsgeest. Zoals heur jongere zus Connie, die er wel al het fijne van meepikt. Ita staat dan ook open voor veel. Ze aanvaardt ook dat er nu een zesde kindje op komst is.
In welke wereld komt de boreling terecht ? Caro vraagt het zich bedrukt af. Ze praat immers met God over zijn schepping en stelt vast: zeven dagen was veel te kort. Op televisie zie je het met je eigen ogen dat alles foutloopt: oorlog (in Vietnam) hongersnood (in Biafra), geweld (joden tegen Palestijnen).
De jeugdige dorpspastoor (die op een onbewaakt 'Let it Be' van de Beatles op het kerkorgel speelt) wil zijn oude seminarievriend ervan overtuigen dat je zelf je duivels moet overwinnen en God niet voor alles de schuld moet geven. Alvast voor Caro is het duidelijk "God is zelfs blij met diegenen die alles verknallen".
Vergiffenis is de rode draad door 'Verder dan de maan'. Hoe de tijden ook mogen veranderen, mensen begaan dezelfde fouten. En dus moet je telkens opnieuw vergiffenis kunnen schenken, anders ga je ten onder.
Stijn Coninx tekent het verdampen van kinderdromen niet zonder pijn, maar mildheid en humor overheersen zijn film. Die overigens opvallend 'Hollands' voelt. Coninx daarover : "Het (autobiografische) verhaal is van de Nederlandse Jacqueline Epskamp. De strijd daarin tussen katholiek en protestant, tussen geloof en rede, vatte ik op als een soort miniatuurwereldbeeld."
"Waar ter wereld je ook wordt geboren, overal reikt religie beelden aan waarmee je het onbegrijpelijke kunt verklaren. Waar wetenschap wordt geweerd of de dingen niet kan uitleggen is er tenminste God die je zegt hoe het is. In de personage van de vader zit die werkelijkheid vervat."
"Meteen gaat verder van de maan ook over verantwoordelijkheid. God of paus, je lot heb je ook zelf in handen. Dat zal boer Mees ook ten langen leste begrijpen, zodat Caro eindelijk de vrijheid krijgt. Dochter heeft geen toekomst meer, zolang vader haar in een keurslijf dwingt. En toch blijft Caro haar vader helpen waardoor ze ook voor zichzelf een opening creëert."
Om te besluiten: "Het is wezenlijk dat je zoals Caro reeds als kind kunt vaststellen dat niet alles koek en ei is in deze wereld. Daarom gaat Caro met God in de clinch: 'Heeft U hier alles gemaakt ? Begin dan maar opnieuw, want het slaat nergens op'."
Julie Decabooter
Het jaar 1969, de plek een dorp in de buurt van Utrecht. De negenjarige Caro is laaiend enthousiast, want binnenkort mag ze haar eerste communie doen. Ze is er echter helemaal niet mee opgezet dat mensen voet zetten op maanbodem. 'Verder dan de maan' ,Stijn Coninx langverwachte nieuwste, is een louterende film over menselijk falen en over vergiffenis.
Caro is het oudste dochtertje in het katholieke gezin van boer Mees. Die dacht zelf priester te worden, koos uiteindelijk voor de boerenstiel en zijn Ita. Zijn kinderen en vooral Caro dringt hij het achterhaalde beeld op van God als sinterklaas.
Wanneer blijkt dat straks daadwerkelijk mensen de maan zullen veroveren, reageert de nieuwsgierige Caro verontwaardigd. Volgt na de maan niet geheid de hemel ?
Maar dan blijkt dat vader eigenlijk niet weet waar de hemel zich bevindt. En dat is ontluisterend voor het vertrouwen dat Caro altijd in hem had.
Verder dan de maan toont een man die verloren loopt in de ideologische en technologische revolutie van de jaren 1960. De pil, abortus, echtscheiding, televisie, kunstmatige inseminatie bij dieren en -godbetert- nu ook maanreizen. Het gaat er bij boer Mees allemaal niet in. Wel de jenever, waaraan hij verslaafd is geraakt.
Mama Ita, daarentegen zou willen genieten van de nieuwe tijdsgeest. Zoals heur jongere zus Connie, die er wel al het fijne van meepikt. Ita staat dan ook open voor veel. Ze aanvaardt ook dat er nu een zesde kindje op komst is.
In welke wereld komt de boreling terecht ? Caro vraagt het zich bedrukt af. Ze praat immers met God over zijn schepping en stelt vast: zeven dagen was veel te kort. Op televisie zie je het met je eigen ogen dat alles foutloopt: oorlog (in Vietnam) hongersnood (in Biafra), geweld (joden tegen Palestijnen).
De jeugdige dorpspastoor (die op een onbewaakt 'Let it Be' van de Beatles op het kerkorgel speelt) wil zijn oude seminarievriend ervan overtuigen dat je zelf je duivels moet overwinnen en God niet voor alles de schuld moet geven. Alvast voor Caro is het duidelijk "God is zelfs blij met diegenen die alles verknallen".
Vergiffenis is de rode draad door 'Verder dan de maan'. Hoe de tijden ook mogen veranderen, mensen begaan dezelfde fouten. En dus moet je telkens opnieuw vergiffenis kunnen schenken, anders ga je ten onder.
Stijn Coninx tekent het verdampen van kinderdromen niet zonder pijn, maar mildheid en humor overheersen zijn film. Die overigens opvallend 'Hollands' voelt. Coninx daarover : "Het (autobiografische) verhaal is van de Nederlandse Jacqueline Epskamp. De strijd daarin tussen katholiek en protestant, tussen geloof en rede, vatte ik op als een soort miniatuurwereldbeeld."
"Waar ter wereld je ook wordt geboren, overal reikt religie beelden aan waarmee je het onbegrijpelijke kunt verklaren. Waar wetenschap wordt geweerd of de dingen niet kan uitleggen is er tenminste God die je zegt hoe het is. In de personage van de vader zit die werkelijkheid vervat."
"Meteen gaat verder van de maan ook over verantwoordelijkheid. God of paus, je lot heb je ook zelf in handen. Dat zal boer Mees ook ten langen leste begrijpen, zodat Caro eindelijk de vrijheid krijgt. Dochter heeft geen toekomst meer, zolang vader haar in een keurslijf dwingt. En toch blijft Caro haar vader helpen waardoor ze ook voor zichzelf een opening creëert."
Om te besluiten: "Het is wezenlijk dat je zoals Caro reeds als kind kunt vaststellen dat niet alles koek en ei is in deze wereld. Daarom gaat Caro met God in de clinch: 'Heeft U hier alles gemaakt ? Begin dan maar opnieuw, want het slaat nergens op'."
Julie Decabooter