Marsipulami
13-11-03, 12:47
REPORTAGE. Sluier wint veld
Islamitische couturier ontwerpt modieuze hoofddoeken
Van onze correspondent in Turkije
Dirk Jacob Nieuwboer 13/11/2003
ISTANBUL -- ,,Zo buiten, zo binnen, buiten, binnen.'' Mustafa Karaduman wijst foto's aan in de folder voor hem. Zijn vinger zweeft over de gesluierde modellen die uitdagend naar hem lachen. ,,De ruime jassen zijn voor buiten'', zegt de Turkse zakenman opeens streng. ,,Strak mag alleen in huis.''
Karaduman is een man met een missie: alle vrouwen moeten aan de hoofddoek en de wijde kleren. ,,Dat is mijn grote, grote wens'', lacht hij breeduit. De veertiger heeft een vriendelijk gezicht, twinkeloogjes en een baard, zoals conservatieve moslims betaamt. En hij heeft vooral zeer duidelijke opvattingen. ,,Vrouwen die zich zo kleden, zijn betere vrouwen.''
Om ze een handje te helpen begon de ontwerper in de jaren tachtig het kledingmerk Tekbir Giyim. Zijn keten verkoopt modieuze kleding waar moslimvrouwen gerust de deur mee uit kunnen. Veel ruime jassen dus, lange rokken en natuurlijk hoofddoekjes. Maar wel met felle kleuren en van spijkerstof of leer.
,,Het is mijn manier om Allah te dienen'', zegt Karaduman. ,,Ik wil dat vrouwen zich kleden zoals de Koran dat voorschrijft. Dan moet je ook maken dat er leuke kleren zijn.''
Of het aan de kleermaker ligt of niet, zijn wens begint zo langzamerhand aardig uit te komen. Volgens een recente opiniepeiling draagt 64
procent van de Turkse vrouwen een hoofddoek. Dat zijn er meer dan een paar kledingmerkdecennia geleden. De Turken mogen dan Europa steeds dichter naderen, ze vergeten de islam niet.
De groei is ook opmerkelijk in een land waar hoofddoekjes verboden zijn op scholen en in overheidsgebouwen. De seculiere elite wil voorkomen dat Turkije een moslimstaat wordt en ziet de doek als een fundamentalistische provocatie. Onlangs veroorzaakte de president nog een rel omdat hij op een receptie met opzet vrouwen met hoofddoek niet had uitgenodigd.
Karaduman leunt nog maar eens tevreden achterover. ,,De politici doen hun best maar. Het volk maakt geen probleem. En het valt toch niet te stoppen. Toen ik twintig jaar geleden naar Istanbul kwam, zag je hier amper hoofddoeken. Moet je nu eens kijken. Ik ga voor honderd procent. In de toekomst moet dat mogelijk zijn. Als God het wil.''
Tekbir is nu al uitgegroeid tot een mode-imperium met wereldwijd meer dan vijfhonderd verkooppunten. Alleen in Istanbul staan al veertien winkels van Karaduman, die de keten opzette met hulp van zijn zeven broers. Buiten Turkije doet hij goede zaken in Duitsland en zijn kleren zijn ook in Nederland te koop.
In één van de winkels in Istanbul is het op een vroege zaterdagochtend al behoorlijk druk. Een handvol verkoopsters staat in lange lichtblauwe jassen klaar om de klanten te helpen. Allemaal dragen ze een hoofddoek. Net als de meeste klanten. Al zijn er ook uitzonderingen.
,,Nee, ik vind het zelf niet nodig om mijn haren te bedekken'', zegt Cigdem, één van de klanten. ,,Ook zonder hoofddoek kan ik moslim zijn. Maar ik ben hier nu met een vriendin die er wel één draagt. Zij wilde hierheen. Prima hoor. Ze hebben hier hele leuke kleren.''
Zo mag Karaduman het graag zien. Vrijwilligheid staat bij hem hoog in het vaandel, benadrukt hij keer op keer. Geen dwang, geen druk. Van Iraanse of Afghaanse toestanden moet hij niets weten.
,,De islam is van alle geloven de meest tolerante'', zo legt hij zijn visie uit. ,,Vrouwen moeten zelf een keuze maken. Ik vind het jammer als een vrouw geen hoofddoek draagt, maar ik word niet boos.''
De modemaker blijkt echter iets minder soepel als het over zijn eigen vrouw gaat. Ze draagt nu op straat een hoofddoek en wijde kleren. Maar wat als ze van gedachten verandert? ,,Dat doet ze niet.'' Karaduman houdt de boot eerst af. Na enig aandringen komt hij toch met een antwoord. ,,Dan ga ik met haar naar een psycholoog, want dan is er wat aan de hand'', zegt de moslim zelfverzekerd. ,,En als ze dan nog niet verandert, dan ga ik scheiden en zoek ik iemand die er hetzelfde over denkt als ik. Ik zie vrouwen als elektriciteitskabels. Als je ze aanraakt, is dat schadelijk. Daarom moet je ze goed inpakken.''
Karadumans reactie verklaart deels waarom veel vrouwen kiezen voor de hoofddoek. De naaste omgeving speelt daarbij wel degelijk een rol. Waarom draagt hun echtgenote een hoofddoek? ,,Omdat ik dat wil'', antwoorden veel Turkse mannen zonder blikken of blozen.
Sociologen verklaren de populariteit van de moslimdracht bovendien uit de trek naar de steden van de ljongste tientallen jaren. De traditionele plattelandsbevolking kreeg er te maken met een veel modernere wereld. Op zoek naar vastigheid zochten ze hun toevlucht in het geloof.
,,Ik ben een nostalgicus.'' Karaduman bevestigt de theorie. ,,Je moet vasthouden aan bepaalde waarden. ,,Ben je al getrouwd? Dat moet je doen. Trouwen is goed. Dan bega je minder zonden. Je kijkt gewoon veel minder naar vrouwen.'' Al dat gegluur is ook niet meer nodig, want binnenshuis zijn de islamitische kledingregels een stuk minder streng. ,,We verkopen ook lingerie'', grijnst de moslim nog één keer breeduit. ,,Voor vreemden is elektriciteit slecht, maar voor de eigen man is ze geen enkel probleem.''
©Copyright De Standaard
Islamitische couturier ontwerpt modieuze hoofddoeken
Van onze correspondent in Turkije
Dirk Jacob Nieuwboer 13/11/2003
ISTANBUL -- ,,Zo buiten, zo binnen, buiten, binnen.'' Mustafa Karaduman wijst foto's aan in de folder voor hem. Zijn vinger zweeft over de gesluierde modellen die uitdagend naar hem lachen. ,,De ruime jassen zijn voor buiten'', zegt de Turkse zakenman opeens streng. ,,Strak mag alleen in huis.''
Karaduman is een man met een missie: alle vrouwen moeten aan de hoofddoek en de wijde kleren. ,,Dat is mijn grote, grote wens'', lacht hij breeduit. De veertiger heeft een vriendelijk gezicht, twinkeloogjes en een baard, zoals conservatieve moslims betaamt. En hij heeft vooral zeer duidelijke opvattingen. ,,Vrouwen die zich zo kleden, zijn betere vrouwen.''
Om ze een handje te helpen begon de ontwerper in de jaren tachtig het kledingmerk Tekbir Giyim. Zijn keten verkoopt modieuze kleding waar moslimvrouwen gerust de deur mee uit kunnen. Veel ruime jassen dus, lange rokken en natuurlijk hoofddoekjes. Maar wel met felle kleuren en van spijkerstof of leer.
,,Het is mijn manier om Allah te dienen'', zegt Karaduman. ,,Ik wil dat vrouwen zich kleden zoals de Koran dat voorschrijft. Dan moet je ook maken dat er leuke kleren zijn.''
Of het aan de kleermaker ligt of niet, zijn wens begint zo langzamerhand aardig uit te komen. Volgens een recente opiniepeiling draagt 64
procent van de Turkse vrouwen een hoofddoek. Dat zijn er meer dan een paar kledingmerkdecennia geleden. De Turken mogen dan Europa steeds dichter naderen, ze vergeten de islam niet.
De groei is ook opmerkelijk in een land waar hoofddoekjes verboden zijn op scholen en in overheidsgebouwen. De seculiere elite wil voorkomen dat Turkije een moslimstaat wordt en ziet de doek als een fundamentalistische provocatie. Onlangs veroorzaakte de president nog een rel omdat hij op een receptie met opzet vrouwen met hoofddoek niet had uitgenodigd.
Karaduman leunt nog maar eens tevreden achterover. ,,De politici doen hun best maar. Het volk maakt geen probleem. En het valt toch niet te stoppen. Toen ik twintig jaar geleden naar Istanbul kwam, zag je hier amper hoofddoeken. Moet je nu eens kijken. Ik ga voor honderd procent. In de toekomst moet dat mogelijk zijn. Als God het wil.''
Tekbir is nu al uitgegroeid tot een mode-imperium met wereldwijd meer dan vijfhonderd verkooppunten. Alleen in Istanbul staan al veertien winkels van Karaduman, die de keten opzette met hulp van zijn zeven broers. Buiten Turkije doet hij goede zaken in Duitsland en zijn kleren zijn ook in Nederland te koop.
In één van de winkels in Istanbul is het op een vroege zaterdagochtend al behoorlijk druk. Een handvol verkoopsters staat in lange lichtblauwe jassen klaar om de klanten te helpen. Allemaal dragen ze een hoofddoek. Net als de meeste klanten. Al zijn er ook uitzonderingen.
,,Nee, ik vind het zelf niet nodig om mijn haren te bedekken'', zegt Cigdem, één van de klanten. ,,Ook zonder hoofddoek kan ik moslim zijn. Maar ik ben hier nu met een vriendin die er wel één draagt. Zij wilde hierheen. Prima hoor. Ze hebben hier hele leuke kleren.''
Zo mag Karaduman het graag zien. Vrijwilligheid staat bij hem hoog in het vaandel, benadrukt hij keer op keer. Geen dwang, geen druk. Van Iraanse of Afghaanse toestanden moet hij niets weten.
,,De islam is van alle geloven de meest tolerante'', zo legt hij zijn visie uit. ,,Vrouwen moeten zelf een keuze maken. Ik vind het jammer als een vrouw geen hoofddoek draagt, maar ik word niet boos.''
De modemaker blijkt echter iets minder soepel als het over zijn eigen vrouw gaat. Ze draagt nu op straat een hoofddoek en wijde kleren. Maar wat als ze van gedachten verandert? ,,Dat doet ze niet.'' Karaduman houdt de boot eerst af. Na enig aandringen komt hij toch met een antwoord. ,,Dan ga ik met haar naar een psycholoog, want dan is er wat aan de hand'', zegt de moslim zelfverzekerd. ,,En als ze dan nog niet verandert, dan ga ik scheiden en zoek ik iemand die er hetzelfde over denkt als ik. Ik zie vrouwen als elektriciteitskabels. Als je ze aanraakt, is dat schadelijk. Daarom moet je ze goed inpakken.''
Karadumans reactie verklaart deels waarom veel vrouwen kiezen voor de hoofddoek. De naaste omgeving speelt daarbij wel degelijk een rol. Waarom draagt hun echtgenote een hoofddoek? ,,Omdat ik dat wil'', antwoorden veel Turkse mannen zonder blikken of blozen.
Sociologen verklaren de populariteit van de moslimdracht bovendien uit de trek naar de steden van de ljongste tientallen jaren. De traditionele plattelandsbevolking kreeg er te maken met een veel modernere wereld. Op zoek naar vastigheid zochten ze hun toevlucht in het geloof.
,,Ik ben een nostalgicus.'' Karaduman bevestigt de theorie. ,,Je moet vasthouden aan bepaalde waarden. ,,Ben je al getrouwd? Dat moet je doen. Trouwen is goed. Dan bega je minder zonden. Je kijkt gewoon veel minder naar vrouwen.'' Al dat gegluur is ook niet meer nodig, want binnenshuis zijn de islamitische kledingregels een stuk minder streng. ,,We verkopen ook lingerie'', grijnst de moslim nog één keer breeduit. ,,Voor vreemden is elektriciteit slecht, maar voor de eigen man is ze geen enkel probleem.''
©Copyright De Standaard