Marsipulami
06-12-03, 11:03
'Alle schoenen in de moskee kan Sinterklaas niet vullen'
Barbara Debusschere
2003-12-03
Binnenland
Allochtone jongeren nemen westerse feesten over maar ontdoen ze van religieus karakter
Meer dan de helft van de islamitische allochtone jongeren viert Sinterklaas en een derde viert Kerstmis. Maar ze nemen vooral de niet-religieuze gebruiken over en associëren Kerstmis eerder met Coca-Cola en de kerstman dan met de geboorte in de stal. Thuis komen deze jongeren de sint of de kerstman maar zelden tegen. Sinterklaas wordt vooral op school gevierd en als er met kerst cadeautjes gegeven worden, doen broers, zussen en vrienden dat maar ouders niet. Dat blijkt uit onderzoek van het Vlaams Centrum voor Volkscultuur (VCV).
Migreren feesten en tradities echt mee of verwateren ze onder invloed van de feesten in het nieuwe thuisland van de migrant? Het eerste luik van een groot onderzoek over die vraag toont aan dat jongeren creatief omgaan met feesten uit twee culturen. In de multiculturele school Maris Stella in Borgerhout, waar 98 procent van de leerlingen in het secundair allochtoon is, peilde Katrijn D'hamers in opdracht van het VCV naar die kruisbestuiving van feesten. De antwoorden werden gekoppeld aan die van allochtone volwassenen uit Brussel.
Naast het Suikerfeest viert ruim 60 procent Sinterklaas en ruim een derde Kerstmis. Maar de allochtonen gaan wel creatief om met al die verschillende feesten uit verschillende culturen. Bepaalde gebruiken worden overgenomen en andere niet of maar half.
De kennis over de westerse feesten vertoont wel vaak gaten. Minder dan een derde kent de betekenis van Kerstmis en minder dan een vijfde weet waar Sinterklaas voor staat. Volgens een van de ondervraagde Marokkaanse jongens is de sint "een oude man die de slaven hielp door hen vrij te kopen".
Vooral via winkels, tv en de school worden de allochtone jongeren geconfronteerd met Kerstmis, Pasen, nieuwjaar en Sinterklaas. Dat bepaalt duidelijk de beeldvorming. Meestal associëren de jongeren die feesten dan ook eerder met wat op die dag gebeurt, niet met de historische achtergrond ervan. Pasen is het feest "om chocolade te eten" en met Kerstmis "is de kerstman jarig en worden cadeautjes uitgedeeld". Kerst wordt ook eerder geassocieerd met de kerstman dan met Jezus Christus en meer allochtone jongeren denken bij Kerstmis aan rendieren en aan Coca-Cola dan het verhaal van een geboorte in de stal.
Naar het modale allochtone gezin hebben de sint en de kerstman de weg nog niet goed gevonden, zo blijkt ook. Slechts een op de tien allochtone jongeren viert Sinterklaas thuis. Het feest van de kindervriend is voor allochtonen vooral een schoolgebeuren. De kinderen gaan er dan maar van uit dat Sinterklaas net niet rijk genoeg is om alle schoenen in de moskee te vullen. Slechts een absolute minderheid (4 procent) van de ondervraagde jongeren zet zijn schoen voor Sinterklaas. "Als de sint bij een moslimgezin aanklopt, wordt hij niet altijd binnengelaten. Hij wordt te veel met het katholieke geloof geassocieerd. Ongeveer 60 procent van de leerlingen legt dat verband. Wanneer Sinterklaas toch thuis wordt gevierd, is dat vooral om de kinderen en hun vriendjes een plezier te doen", zegt D'hamers.
Voor de kerstman geldt hetzelfde. Ook hij wordt met het christendom geassocieerd en komt nauwelijks in huis bij de islamitische leerlingen. Maar omdat ze nu eenmaal dol zijn op feesten en het gebruik kennen, bouwen de jongeren vaak op hun eigen manier een 'kerstfeestje' thuis. Zo maakt bijna de helft van de allochtone jongeren die Kerstmis vieren kerstkaartjes en zorgt 44 procent voor cadeautjes. In een derde van de gezinnen is er een speciale maaltijd en 12 procent van de jongeren fleurt het huis op met kerstversieringen. D'hamers: "Meestal is dat dan alleen in hun eigen kamertje want de ouders worden nauwelijks betrokken bij die kerstgebruiken thuis."
In verband daarmee valt ook op dat de geschenken met kerst en nieuwjaar voornamelijk tussen broers, zussen en vrienden uitgewisseld worden. Ouders krijgen wel cadeautjes maar geven er geen. In totaal krijgt maar een vierde van de ondervraagden met Kerstmis cadeautjes omdat het feest in een groot deel van de gezinnen niet gevierd wordt. D'hamers: "Het lijkt erop dat de jongeren het geschenkritueel van onze feesten overnemen. Zij willen eraan meedoen maar de ouders blijven enkel met het Suikerfeest de klassieke geschenken, geld en nieuwe kleren aan hun kinderen geven."
Nieuwjaar ten slotte is opvallend populairder in de islamitische gezinnen. Terwijl 17 procent Kerstmis en Sinterklaas op de een of andere manier viert, is 44 procent van de gezinnen van de partij met nieuwjaar. Volgens D'hamers geeft ook dat aan "dat de islamitische allochtonen graag alle feesten omarmen maar dat ze de religieuze elementen achterwege willen laten".
www.demorgen.be
Barbara Debusschere
2003-12-03
Binnenland
Allochtone jongeren nemen westerse feesten over maar ontdoen ze van religieus karakter
Meer dan de helft van de islamitische allochtone jongeren viert Sinterklaas en een derde viert Kerstmis. Maar ze nemen vooral de niet-religieuze gebruiken over en associëren Kerstmis eerder met Coca-Cola en de kerstman dan met de geboorte in de stal. Thuis komen deze jongeren de sint of de kerstman maar zelden tegen. Sinterklaas wordt vooral op school gevierd en als er met kerst cadeautjes gegeven worden, doen broers, zussen en vrienden dat maar ouders niet. Dat blijkt uit onderzoek van het Vlaams Centrum voor Volkscultuur (VCV).
Migreren feesten en tradities echt mee of verwateren ze onder invloed van de feesten in het nieuwe thuisland van de migrant? Het eerste luik van een groot onderzoek over die vraag toont aan dat jongeren creatief omgaan met feesten uit twee culturen. In de multiculturele school Maris Stella in Borgerhout, waar 98 procent van de leerlingen in het secundair allochtoon is, peilde Katrijn D'hamers in opdracht van het VCV naar die kruisbestuiving van feesten. De antwoorden werden gekoppeld aan die van allochtone volwassenen uit Brussel.
Naast het Suikerfeest viert ruim 60 procent Sinterklaas en ruim een derde Kerstmis. Maar de allochtonen gaan wel creatief om met al die verschillende feesten uit verschillende culturen. Bepaalde gebruiken worden overgenomen en andere niet of maar half.
De kennis over de westerse feesten vertoont wel vaak gaten. Minder dan een derde kent de betekenis van Kerstmis en minder dan een vijfde weet waar Sinterklaas voor staat. Volgens een van de ondervraagde Marokkaanse jongens is de sint "een oude man die de slaven hielp door hen vrij te kopen".
Vooral via winkels, tv en de school worden de allochtone jongeren geconfronteerd met Kerstmis, Pasen, nieuwjaar en Sinterklaas. Dat bepaalt duidelijk de beeldvorming. Meestal associëren de jongeren die feesten dan ook eerder met wat op die dag gebeurt, niet met de historische achtergrond ervan. Pasen is het feest "om chocolade te eten" en met Kerstmis "is de kerstman jarig en worden cadeautjes uitgedeeld". Kerst wordt ook eerder geassocieerd met de kerstman dan met Jezus Christus en meer allochtone jongeren denken bij Kerstmis aan rendieren en aan Coca-Cola dan het verhaal van een geboorte in de stal.
Naar het modale allochtone gezin hebben de sint en de kerstman de weg nog niet goed gevonden, zo blijkt ook. Slechts een op de tien allochtone jongeren viert Sinterklaas thuis. Het feest van de kindervriend is voor allochtonen vooral een schoolgebeuren. De kinderen gaan er dan maar van uit dat Sinterklaas net niet rijk genoeg is om alle schoenen in de moskee te vullen. Slechts een absolute minderheid (4 procent) van de ondervraagde jongeren zet zijn schoen voor Sinterklaas. "Als de sint bij een moslimgezin aanklopt, wordt hij niet altijd binnengelaten. Hij wordt te veel met het katholieke geloof geassocieerd. Ongeveer 60 procent van de leerlingen legt dat verband. Wanneer Sinterklaas toch thuis wordt gevierd, is dat vooral om de kinderen en hun vriendjes een plezier te doen", zegt D'hamers.
Voor de kerstman geldt hetzelfde. Ook hij wordt met het christendom geassocieerd en komt nauwelijks in huis bij de islamitische leerlingen. Maar omdat ze nu eenmaal dol zijn op feesten en het gebruik kennen, bouwen de jongeren vaak op hun eigen manier een 'kerstfeestje' thuis. Zo maakt bijna de helft van de allochtone jongeren die Kerstmis vieren kerstkaartjes en zorgt 44 procent voor cadeautjes. In een derde van de gezinnen is er een speciale maaltijd en 12 procent van de jongeren fleurt het huis op met kerstversieringen. D'hamers: "Meestal is dat dan alleen in hun eigen kamertje want de ouders worden nauwelijks betrokken bij die kerstgebruiken thuis."
In verband daarmee valt ook op dat de geschenken met kerst en nieuwjaar voornamelijk tussen broers, zussen en vrienden uitgewisseld worden. Ouders krijgen wel cadeautjes maar geven er geen. In totaal krijgt maar een vierde van de ondervraagden met Kerstmis cadeautjes omdat het feest in een groot deel van de gezinnen niet gevierd wordt. D'hamers: "Het lijkt erop dat de jongeren het geschenkritueel van onze feesten overnemen. Zij willen eraan meedoen maar de ouders blijven enkel met het Suikerfeest de klassieke geschenken, geld en nieuwe kleren aan hun kinderen geven."
Nieuwjaar ten slotte is opvallend populairder in de islamitische gezinnen. Terwijl 17 procent Kerstmis en Sinterklaas op de een of andere manier viert, is 44 procent van de gezinnen van de partij met nieuwjaar. Volgens D'hamers geeft ook dat aan "dat de islamitische allochtonen graag alle feesten omarmen maar dat ze de religieuze elementen achterwege willen laten".
www.demorgen.be