PDA

Bekijk Volledige Versie : Creatieve aanpak voor allochtone zwangere



jaja
09-12-03, 11:58
Creatieve aanpak voor allochtone zwangere door Marlise Hamaker
Trouw, 2003-12-09

Staatssecretaris Ross vindt dat zwangere allochtonen gerichter moeten worden voorgelicht. Sommige verloskundigen doen dat al, vooral via speciale taalprojecten.



AMSTERDAM - ,,Somalische vrouwen pakken hun baby heel stevig en warm in als ze het in bed leggen. Dat is een oorzaak van wiegendood'', vertelt vroedvrouw Anita van Doorn. Zo'n tien procent van de cliënten in haar Veghelse praktijk bestaat uit allochtone vrouwen. De cultuurverschillen die dat met zich meebrengt, vragen om nieuwe vormen van gezondheidszorg.

Zeker bij zwangerschap en de voorlichting daarover, weet Van Doorn. ,,Wiegendood is niet een onderwerp waar je even tussen neus en lippen door over begint. Vooral de taal is daarin een probleem.'' Om allochtone vrouwen toch over wiegendood te informeren, gaf de vroedvrouw in het verleden een folder mee in het Turks of Marokkaans. Maar de folder bestaat niet meer.

Het Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ) heeft echter een andere manier gevonden om zwangere vrouwen, die het Nederlands slecht beheersen, voor te lichten. In de laatste vijftien jaar leidde het NIGZ ruim 250 'voorlichters eigen taal' op. Via de GGD, huisartsen en verloskundigen organiseren de voorlichters thema-avonden voor bijvoorbeeld Marokkaanse vrouwen. ,,Ze vertellen over wanneer je nou wel en wanneer je niet op controle hoeft en over hoe je de baby verzorgt na de geboorte'', vertelt Maria Drewes van het NIGZ. ,,Nederlandse vrouwen schaffen vaak een hele hoop boeken aan. Je kunt tegenwoordig de tv niet meer aanzetten of je ziet een bevallingsprogramma. Zo krijgen ze veel informatie'', zegt Drewes. Vrouwen die de taal niet beheersen, missen dat.

Niet alle vroedvrouwen zijn op de hoogte van de voorlichters eigen taal. Van Doorn: ,,Ik wist helemaal niet dat zo'n project bestond. Ik gebruik soms de tolkentelefoon en we hebben wel informatiebijeenkomsten georganiseerd voor Turkse vrouwen met een Turkse verpleegkundige.'' Ook treedt de man op als tolk. ,,Dat verloopt moeizaam. Je weet niet of ze begrijpen wat je zegt of uit beleefdheid ja knikken.''

In haar rapport 'Zwangerschap tussen twee culturen' uit 2001 signaleert onderzoeker Anya Crébas nog een ander probleem: ,,Bij de tolkentelefoons werken overdag vaak vreemde mannen en dat is voor hen moeilijker. Vrouwen gaan ook niet naar de mannelijke huisarts van hun man.''

Wie toch zeker wil zijn van goede gezondheidszorg voor deze groep, moet creatief optreden. Zoals het Pedologisch Instituut in Rotterdam, waarvoor wetenschappelijk medewerkster Inge Koppert een bijzondere cd-rom ontwikkelt. ,,Eigenlijk is de cd-rom een voorgeprogrammeerde tolk'', legt Koppert uit. Heeft de zwangere vrouw bijvoorbeeld een te hoge bloeddruk, dan vertelt de computer in de eigen taal dat ze naar de huisarts moet om medicijnen te halen. De cd-rom wordt waarschijnlijk in het voorjaar gratis onder vroedvrouwen verspreid. ,,Met daarop elf talen, zoals Turks en Marokkaans, het Afghaanse Dari en het Russisch.''

Verloskundige Van Doorn ziet vooral veel in de voorlichters eigen taal. ,,Groepsvoorlichting werkt goed. Als ik zou mogen kiezen, zou ik het liefst mensen uit de eigen bevolkingsgroep inzetten.'' Voorlopig kan dat nog. Het NIGZ ontving in 2002 ruim 3 miljoen euro van het ministerie van volksgezondheid. Ook de ontwikkeling van de cd-rom kon op een VWS-subsidie rekenen van 285000 euro. ,,Hoe de gerichtere voorlichting eruit moet zien, is nog niet bekend'', meldt de woordvoerder van staatssecretaris Ross. ,,Maar bij voorkeur natuurlijk in het Nederlands.''

copyright Trouw