Marsipulami
15-12-03, 18:02
Wat is emancipatie ? (AEL)
Ik wil de Turkse meisjes feliciteren met hun brief (,,Het is niet verboden je hoofddoek te gebruiken'' DS 18 november) . De stap die zij hebben gedaan om hun verhaal op papier te zetten en het te laten publiceren, is bijzonder moedig. Indien alle moslimmeisjes de problemen waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd, zouden neerschrijven, dan zou er ongetwijfeld meer aandacht uitgaan naar deze problematiek, en zouden ze niet zonder meer als ,,onbeduidend'' worden afgeschreven.
Voor mij zijn deze dames dan ook een perfect voorbeeld zijn van de `geėmancipeerde' moslimvrouwen. Opvallend in dit verhaal is dat wanneer deze meisjes hun verhaal open en bloot voorleggen aan de pers, men nog steeds niet wil beseffen dat moslimvrouwen hun eigen woordvoersters willen en kunnen zijn -- en het vooral echt zijn.
Westerse vrouwen denken dat zij zich beter kunnen profileren als woordvoersters van de moslimvrouwen. Ze baseren zich daarbij op cijfers van de Wereldbank, op het verhaal van Fatima achter de hoek of op wetgevingen ingevoerd door onrechtvaardige leiders. Vreemd toch? Deze moslimvrouwen spreken en komen op voor hun rechten, maar toch worden ze niet als geėmancipeerd gezien.
Hier komen we dan ook tot de kernvraag van het verhaal: wat is emancipatie? Is emancipatie dan niet voor jezelf opkomen, ongeacht welke religie je praktiseert? Is emancipatie dan niet strijden voor je rechten zonder je eigenheid, cultuur of religie te moeten verloochenen? Of misschien wordt er een andere definitie van emancipatie gehanteerd wanneer het over moslimvrouwen gaat? Emancipatie als imitatie van de westerse vrouw? En -- waarom ook niet -- als het lang gedroomde integratie-assimilatie gedachtegoed?
Heeft men geluisterd toen honderden AEL-vrouwen in mei betoogden in Antwerpen en later ook in Brussel en Mechelen? Toen honderden riepen ,,Niet de hoofddoek onderdrukt ons maar, wel het systeem?'' ,,Democratie? Waar? Godsdienstvrijheid? Waar?'' Blijkbaar heeft men dat niet gehoord.
Voor ons liggen de zaken eenvoudig: laat de moslimvrouw zichzelf vertegenwoordigen en haar eigen woordvoerster zijn. En vooral: wijk niet af van de essentie van de discussie, namelijk discriminatie, racisme en uitsluiting.
Welke democratische basisrechten wil men nog meer geschonden zien? In haar opiniebijdrage (DS 21 november) verweet Marijke Welvaert mij tegen de rechten van de moslimvrouw te pleiten. Dat verwondert mij. Ik vraag mij bovendien af op welke gelegenheid Marijke Welvaert meent dit van mij te hebben gehoord. Op geen enkele waarschijnlijk, want het tegendeel is waar.
De vernieuwde moudawana (het Marokkaanse personen- en familierecht) vinden wij een stap in de goede richting. De rechten die aan de Marokkaanse vrouw werden toegekend, beschouwen wij als basisprincipes. Basisprincipes, meer niet. Maar om tot volledige gelijkheid te komen is meer nodig dan alleen deze juridische hervormingen.
Hoe kunnen moslimvrouwen het heft in eigen handen nemen en zelf iets aan hun situatie verbeteren of aanpassen? Door kennisverwerving. Door hun rechten binnen de islam, maar ook (als ze in het Westen wonen) hun grondwettelijke rechten te bestuderen en op te eisen. Als die niet automatisch worden toegekend, moeten ze hun `eigen' woordvoersters zijn en zich vooral niet schamen moslima's te zijn.
In een land waar de meerderheid van de Marokkaanse vrouwen met armoede en analfabetisme te kampen hebben, is het een illusie te denken dat juridische hervormingen alleen hen vooruit zullen helpen.
(De auteur is bestuurslid van AEL-Belgium)
12/12/2003
Halima Labsir
©Copyright De Standaard
Ik wil de Turkse meisjes feliciteren met hun brief (,,Het is niet verboden je hoofddoek te gebruiken'' DS 18 november) . De stap die zij hebben gedaan om hun verhaal op papier te zetten en het te laten publiceren, is bijzonder moedig. Indien alle moslimmeisjes de problemen waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd, zouden neerschrijven, dan zou er ongetwijfeld meer aandacht uitgaan naar deze problematiek, en zouden ze niet zonder meer als ,,onbeduidend'' worden afgeschreven.
Voor mij zijn deze dames dan ook een perfect voorbeeld zijn van de `geėmancipeerde' moslimvrouwen. Opvallend in dit verhaal is dat wanneer deze meisjes hun verhaal open en bloot voorleggen aan de pers, men nog steeds niet wil beseffen dat moslimvrouwen hun eigen woordvoersters willen en kunnen zijn -- en het vooral echt zijn.
Westerse vrouwen denken dat zij zich beter kunnen profileren als woordvoersters van de moslimvrouwen. Ze baseren zich daarbij op cijfers van de Wereldbank, op het verhaal van Fatima achter de hoek of op wetgevingen ingevoerd door onrechtvaardige leiders. Vreemd toch? Deze moslimvrouwen spreken en komen op voor hun rechten, maar toch worden ze niet als geėmancipeerd gezien.
Hier komen we dan ook tot de kernvraag van het verhaal: wat is emancipatie? Is emancipatie dan niet voor jezelf opkomen, ongeacht welke religie je praktiseert? Is emancipatie dan niet strijden voor je rechten zonder je eigenheid, cultuur of religie te moeten verloochenen? Of misschien wordt er een andere definitie van emancipatie gehanteerd wanneer het over moslimvrouwen gaat? Emancipatie als imitatie van de westerse vrouw? En -- waarom ook niet -- als het lang gedroomde integratie-assimilatie gedachtegoed?
Heeft men geluisterd toen honderden AEL-vrouwen in mei betoogden in Antwerpen en later ook in Brussel en Mechelen? Toen honderden riepen ,,Niet de hoofddoek onderdrukt ons maar, wel het systeem?'' ,,Democratie? Waar? Godsdienstvrijheid? Waar?'' Blijkbaar heeft men dat niet gehoord.
Voor ons liggen de zaken eenvoudig: laat de moslimvrouw zichzelf vertegenwoordigen en haar eigen woordvoerster zijn. En vooral: wijk niet af van de essentie van de discussie, namelijk discriminatie, racisme en uitsluiting.
Welke democratische basisrechten wil men nog meer geschonden zien? In haar opiniebijdrage (DS 21 november) verweet Marijke Welvaert mij tegen de rechten van de moslimvrouw te pleiten. Dat verwondert mij. Ik vraag mij bovendien af op welke gelegenheid Marijke Welvaert meent dit van mij te hebben gehoord. Op geen enkele waarschijnlijk, want het tegendeel is waar.
De vernieuwde moudawana (het Marokkaanse personen- en familierecht) vinden wij een stap in de goede richting. De rechten die aan de Marokkaanse vrouw werden toegekend, beschouwen wij als basisprincipes. Basisprincipes, meer niet. Maar om tot volledige gelijkheid te komen is meer nodig dan alleen deze juridische hervormingen.
Hoe kunnen moslimvrouwen het heft in eigen handen nemen en zelf iets aan hun situatie verbeteren of aanpassen? Door kennisverwerving. Door hun rechten binnen de islam, maar ook (als ze in het Westen wonen) hun grondwettelijke rechten te bestuderen en op te eisen. Als die niet automatisch worden toegekend, moeten ze hun `eigen' woordvoersters zijn en zich vooral niet schamen moslima's te zijn.
In een land waar de meerderheid van de Marokkaanse vrouwen met armoede en analfabetisme te kampen hebben, is het een illusie te denken dat juridische hervormingen alleen hen vooruit zullen helpen.
(De auteur is bestuurslid van AEL-Belgium)
12/12/2003
Halima Labsir
©Copyright De Standaard