Zwarte Schaap
19-12-03, 11:46
Bush berispt om opsluiten zonder proces
Van onze correspondent Jan Tromp
NEW YORK - De regering-Bush is donderdag door rechters in New York en San Francisco onverwacht en stevig op de vingers getikt. De rechters spraken uit dat van terrorisme verdachte gevangenen principieel niet mogen worden uitgesloten van de grondwettelijke rechten die gelden voor elke verdachte in het Amerikaanse rechtssysteem.
Op de achtergrond speelt de vraag wie het voor het zeggen heeft in zaken van politiek geïnspireerde criminaliteit, de rechterlijke macht of de regering.
Een hof van beroep in New York bepaalde gisteren dat president Bush niet het recht heeft een van terrorisme beschuldigde Amerikaan zonder vorm van proces vast te houden. José Padilla moet binnen dertig dagen worden vrijgelaten uit een militaire gevangenis dan wel worden voorgeleid voor een burgerlijke rechter.
Padilla was lid van een bende in Chicago; hij werd in mei 2002 opgepakt, omdat hij een bom met radioactief materiaal tot ontploffing zou hebben willen brengen. Padilla verblijft sindsdien in een militaire gevangenis in South Carolina, zonder contact met de buitenwereld en zonder dat een aanklacht tegen hem is uitgebracht.
Daarnaast sprak een hof van beroep in San Francisco gisteren uit dat de 660 buitenlandse gevangenen die vastzitten op Guantánamo Bay op Cuba recht hebben op een advocaat en op toelating tot het Amerikaanse rechtssysteem. Het Hooggerechtshof, het hoogste rechtscollege in de VS, heeft al aangekondigd zich te zullen uitspreken over deze kwestie.
De redenering die steeds door Bush is gevolgd, luidt dat in de oorlog tegen het terrorisme de regering de hoogste macht vertegenwoordigt. Padilla en de gevangenen van Guantánamo Bay hebben banden met Al Qa'ida, of zijn daar lid van. Ze zijn de tegenstanders in de door de regering ontketende oorlog tegen het terrorisme. Deze 'strijders van de vijand' ontberen in de visie van Bush de gebruikelijke juridische rechten van een verdachte, 'volgens de vaste gewoonten van de VS in tijden van oorlog'.
Twee van de drie rechters die het beroep van Padilla behandelden, verwerpen deze redenering. 'Wij concluderen dat de president niet de grondwettelijke bevoegdheid heeft om een Amerikaanse staatsburger op Amerikaans grondgebied vast te houden als strijder van de vijand', zo staat in het vonnis. 'Wij zijn ons bewust van de dreiging die uitgaat van Al Qa'ida en van de verantwoordelijkheid van de president om het land te beschermen. Maar presidentieel gezag functioneert niet in een vacuüm. Wij stellen vast dat toestemming van het Congres nodig is.' Aangezien deze ontbreekt, moet in elk geval de huidige vorm van gevangenhouding van Padilla worden opgeheven.
In San Francisco deed het hof van beroep uitspraak in een zaak van een Libiër die twee jaar geleden door het Amerikaanse leger in Afghanistan gevangen was genomen. Detentie voor onbepaalde tijd, zoals gehanteerd door de regering van president Bush, druist in tegen Amerikaanse beginselen, meent het hof. 'Zelfs in tijden van een nationale noodtoestand, ja vooral in zulke tijden, is het de taak van de rechterlijke macht de handhaving van onze grondwettelijke waarden te verzekeren en te voorkomen dat de uitvoerende macht over de rechten van burgers en buitenlanders walst.'
In andere zaken wordt nog hevig touwgetrokken. Yaser Hamdi, een Amerikaan die eveneens in Afghanistan is opgepakt, heeft onlangs toestemming gekregen een advocaat te mogen ontvangen.
Bron: De Volkskrant 19/12/03
Van onze correspondent Jan Tromp
NEW YORK - De regering-Bush is donderdag door rechters in New York en San Francisco onverwacht en stevig op de vingers getikt. De rechters spraken uit dat van terrorisme verdachte gevangenen principieel niet mogen worden uitgesloten van de grondwettelijke rechten die gelden voor elke verdachte in het Amerikaanse rechtssysteem.
Op de achtergrond speelt de vraag wie het voor het zeggen heeft in zaken van politiek geïnspireerde criminaliteit, de rechterlijke macht of de regering.
Een hof van beroep in New York bepaalde gisteren dat president Bush niet het recht heeft een van terrorisme beschuldigde Amerikaan zonder vorm van proces vast te houden. José Padilla moet binnen dertig dagen worden vrijgelaten uit een militaire gevangenis dan wel worden voorgeleid voor een burgerlijke rechter.
Padilla was lid van een bende in Chicago; hij werd in mei 2002 opgepakt, omdat hij een bom met radioactief materiaal tot ontploffing zou hebben willen brengen. Padilla verblijft sindsdien in een militaire gevangenis in South Carolina, zonder contact met de buitenwereld en zonder dat een aanklacht tegen hem is uitgebracht.
Daarnaast sprak een hof van beroep in San Francisco gisteren uit dat de 660 buitenlandse gevangenen die vastzitten op Guantánamo Bay op Cuba recht hebben op een advocaat en op toelating tot het Amerikaanse rechtssysteem. Het Hooggerechtshof, het hoogste rechtscollege in de VS, heeft al aangekondigd zich te zullen uitspreken over deze kwestie.
De redenering die steeds door Bush is gevolgd, luidt dat in de oorlog tegen het terrorisme de regering de hoogste macht vertegenwoordigt. Padilla en de gevangenen van Guantánamo Bay hebben banden met Al Qa'ida, of zijn daar lid van. Ze zijn de tegenstanders in de door de regering ontketende oorlog tegen het terrorisme. Deze 'strijders van de vijand' ontberen in de visie van Bush de gebruikelijke juridische rechten van een verdachte, 'volgens de vaste gewoonten van de VS in tijden van oorlog'.
Twee van de drie rechters die het beroep van Padilla behandelden, verwerpen deze redenering. 'Wij concluderen dat de president niet de grondwettelijke bevoegdheid heeft om een Amerikaanse staatsburger op Amerikaans grondgebied vast te houden als strijder van de vijand', zo staat in het vonnis. 'Wij zijn ons bewust van de dreiging die uitgaat van Al Qa'ida en van de verantwoordelijkheid van de president om het land te beschermen. Maar presidentieel gezag functioneert niet in een vacuüm. Wij stellen vast dat toestemming van het Congres nodig is.' Aangezien deze ontbreekt, moet in elk geval de huidige vorm van gevangenhouding van Padilla worden opgeheven.
In San Francisco deed het hof van beroep uitspraak in een zaak van een Libiër die twee jaar geleden door het Amerikaanse leger in Afghanistan gevangen was genomen. Detentie voor onbepaalde tijd, zoals gehanteerd door de regering van president Bush, druist in tegen Amerikaanse beginselen, meent het hof. 'Zelfs in tijden van een nationale noodtoestand, ja vooral in zulke tijden, is het de taak van de rechterlijke macht de handhaving van onze grondwettelijke waarden te verzekeren en te voorkomen dat de uitvoerende macht over de rechten van burgers en buitenlanders walst.'
In andere zaken wordt nog hevig touwgetrokken. Yaser Hamdi, een Amerikaan die eveneens in Afghanistan is opgepakt, heeft onlangs toestemming gekregen een advocaat te mogen ontvangen.
Bron: De Volkskrant 19/12/03