PDA

Bekijk Volledige Versie : 'Libië bewijst succes Bush-doctrine'



T.A.F.K.A.Z
22-12-03, 10:57
'Libië bewijst succes Bush-doctrine'
Kadafi oogst lof in Londen voor 'geweldig staatsmanschap'
van onze redactie buitenland


AMSTERDAM - In de hele wereld is dit weekeinde opgetogen gereageerd op Libiës besluit om zijn chemische, biologische en kernwapens op te geven. Amerikaanse en Britse functionarissen menen dat de Libische leider Kadafi werd gedreven door vrees dat hij het lot van Iraks dictator Saddam zou volgen. Anderen zien diens beslissing juist als bewijs dat ouderwetse diplomatie beter werkt dan de 'Bush-doctrine'.



Vrijdagavond werd het nieuws bekend dat Libië voortaan verrassingsinspecties zal toestaan door het VN-atoomagentschap IAEA. Het land ondertekent het protocol dat daarin voorziet, zoals ook Iran vorige week deed.

Tot de juichende instanties behoorden zulke extremen als de Arabische Liga en Israël. Volgens de Liga is nu Israël, dat naar wordt aangenomen tweehonderd atoomkoppen heeft, aan de beurt om te ontwapenen. De Britse minister van buitenlandse zaken Jack Straw prees Kadafi om diens 'geweldige staatsmanschap'.

Volgens de Britse krant Observer heeft Libië ook informatie verstrekt over honderden al-Kaida-leden en andere islamitische terroristen. Het land heeft een zeer uitgebreid netwerk van veiligheidsagenten in Afrika en het Midden-Oosten.

De New York Times gaf gisteren, op basis van getuigenissen van direct betrokkenen, een gedetailleerde reconstructie van de geheime onderhandelingen met Libië. De gesprekken, begonnen in maart, kwamen vorige week in een stroomversnelling ondermeer dankzij persoonlijke bemoeienis van Bush' veiligheidsadviseur Condoleezza Rice en de Britse premier Tony Blair.

In oktober en begin december hebben teams van de CIA tientallen Libische installaties bezocht en wetenschappers ondervraagd. Daaruit bleek dat Libië chemische wapens vervaardigt, een eind op streek is met het vervaardigen van een kernwapen, en lange-afstandsraketten met Noord-Koreaanse technologie bezit.

Dat Libië geschrapt kan worden uit het rijtje 'schurkenstaten' is te danken aan de oorlog in Irak, suggereerde Bush vrijdagavond. Die heeft 'een niet mis te verstane boodschap' gegeven aan regimes die massavernietigingswapens ontwikkelen, zei de Amerikaanse president. Ook de Britse minister van defensie Geoff Hoon vindt dat de Libische tournure 'niet los te zien' is van Irak.

Sommige veiligheidsexperts bestrijden die conclusie. Zij wijzen erop dat Libië al jaren geleden was begonnen om zijn paria-status van zich af te schudden. Dat leidde tot de uitlevering van Libische verdachten die verdacht werden van de aanslag op het PanAm-toestel, dat in 1988 door een aanslag neerstortte op het Schotse Lockerbie. De jongste onderhandelingen komen voort uit het proces dat daarop volgde.

Joseph Cirincione van de denktank Carnegie Endowment noemt Kadafi's wending 'bijna het tegendeel van de Bush-doctrine'. Hij wijst erop dat 'Irak' als memento mori voor andere dictators niet geloofwaardig is, wegens de grote problemen die de VS daar nu ondervinden. ,,Die dreiging is niet erg realistisch'', meent hij.

Maar de invloedrijke neo-conservatief Richard Perle meent dat diplomatieke onderhandelingen wel degelijk onderdeel zijn van de 'Bush-doctrine': dankzij de dreiging met geweld kunnen de diplomaten hun werk beter doen, meent hij.