jaja
27-03-04, 10:34
Irak / Bagdad beeft maar bruist
door Judit Neurink
Trouw, 2004-03-27
Een jaar na de oorlog bruist Bagdad van het leven ondanks de constante dreiging van aanslagen. Steeds meer mensen zeggen de Amerikaanse bezetting niet lang meer te verdragen, maar ze grijpen de kansen na Saddams vertrek met beide handen aan.
BAGDAD, NAJAF - De open vrachtwagen ligt vol met verse vis. Gevangen in het meer bij Samarra, zegt de visboer, terwijl het drukke verkeer van Bagdad langsraast. Zijn hulp wijst behulpzaam hoe de vis op de stoep wordt schoongemaakt. ,,Schrijf hier niet over,'' smeekt de visboer, ,,dan sturen ze me weg''.
Een jaar na de oorlog bruist Bagdad van het leven, ondanks de aanslagen, dreigend voorbij rijdende Amerikaanse patrouilles en laag overscherende helikopters. Heel veel wat een jaar geleden niet mogelijk was, gebeurt nu wel. De visboer is een voorbeeld, net als de schapenboer die iets verderop zijn tien schapen op wat gras in de middenberm heeft geparkeerd, waar hij ze ook ter plekke voor je slacht. Straatverkoop was onder Saddam Hoessein ondenkbaar, daar kreeg je nooit een vergunning voor. En de koelkasten en groenten die nu buiten de winkels op de stoepen staan, zouden toen zonder pardon zijn verwijderd. Dat geldt ook voor de minibusjes die zich op de drukste plekken verzamelen om klanten op te pikken, en zich allang niet meer houden aan de enkele plaatsen waar dat was toegestaan.
In Bagdad praat niemand meer over de oorlog. Wel over de onveiligheid, die de levens beheerst, en de dieven, ontvoerders en aanslagplegers die ook onderdeel zijn van de anarchie die in de stad heerst. Een enkeling zegt dat het nu meer oorlog is dan vorig jaar en dat het onder Saddam misschien toch beter was: die had de misdaad tenminste onder controle. Toch zitten de restaurants in de rijke Mansoer-wijk tussen de middag weer ouderwets stampvol -niet meer met Baathleiders maar met zakenlieden en door de bezetters goed betaalde Irakezen. Maar hoewel de winkels weer tot negen of tien uur 'savonds open zijn, wagen weinigen zich dan nog te voet op straat. Gezinnen blijven thuis of verplaatsen zich slechts per auto, uit angst voor kidnappers en rovers en voor bommen bestemd voor de coalitietroepen en met hen werkende Irakezen. Iedereen die reden heeft bang te zijn is bewapend, of rijdt rond met een bodyguard op de voorbank.
Ook Djalal Aziz Mohammed heeft een pistool in zijn broek gestoken. De gebruikte-autoverkoper en restauranthouder zegt dat hij 'vijf wapens en tien bewakers' heeft, die gisteren nog twee aspirant autodieven met schoten wisten te verjagen. De onveiligheid heeft grote invloed op zijn zaak: het restaurant in de tuin trekt veel te weinig klandizie. En vanwege de kans op diefstal is hij nog geen nieuwe auto's gaan importeren: ,,Die durven mensen niet te kopen uit angst dat er iets mee gebeurt''.
Intussen draagt de autohandelaar wel bij aan de snelgroeiende chaos op de wegen in Bagdad, waar een ware run is ontstaan op gebruikte auto's. ,,Ik was de eerste die ze importeerde uit de Emiraten'', zegt hij trots. Het oude Europese wagenpark dat voorheen naar Oost-Europa ging, lijkt nu ook in Bagdad rond te rijden. Door het wegvallen van de importbelasting van 300 procent en het afschaffen van de benodigde vergunning van de Baath-partij, zijn auto's voor veel Irakezen opeens betaalbaar. Een BMW, Mercedes of een Japanner uit 1994 gaat voor tussen de 2500 en 6000 dollar van de hand. Daardoor verdwijnt een deel van de walmende wrakken van de weg.
Er is veel om over te klagen in Bagdad: de geregeld uitvallende elektriciteit, de slechte benzine en de rijen voor de pomp, het drinkwater dat nog steeds niet helemaal schoon is, het nu al overbelaste en te dure nieuwe mobiele telefoonnetwerk, straten die zijn afgesloten omdat er een belangrijk gebouw staat dat doelwit kan worden van een aanslag, et cetera. Maar mensen klagen vooral over de Amerikanen, die te weinig doen om de veiligheid te verbeteren, die de politie meer zouden moeten helpen de gevaarlijkste boeven op te pakken, en die arrogant en schietgraag zijn en vooral zichzelf beschermen.
Ook in de voor sjiieten heilige stad Najaf klaagt men, maar aanmerkelijk minder. Hier zijn bijna geen betonnen barricades voor gebouwen en minder stroomstoringen. De Spanjaarden die hier gelegerd zijn mogen wat de Irakezen betreft nog wel even blijven. Door hun samenwerking met de politie en de sjiitische Badr- en Mahdi-milities zijn al verschillende aanslagen verijdeld. Kilo's springstof zijn tijdig ontdekt. De daders lieten zich door soennietische extremisten betalen, zeggen de Najafi's.
Geklaagd wordt hier vooral over het vuil, dat zich net als in delen van Bagdad opstapelt. Daar omdat vuilnismannen alleen werken als ze smeergeld krijgen; in Najaf omdat er te weinig capaciteit is. Maar verder is zaadhandelaar Ihsan Bakr vooral blij over de veranderingen sinds vorig jaar. ,,De zaden zijn veel goedkoper nu de regering de tussenhandel niet meer in handen heeft en de belastingen heeft afgeschaft'', zegt hij in zijn kleine winkel die bomvol staat met potten zaad voor komkommers, watermeloenen, radijzen en tomaten, bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Met op tal van verpakkingen made in Holland en Nederlandse namen als Bakker en Zwaan. ,,We kunnen nu zelf zaad importeren of uit Bagdad halen. En we hoeven niet meer bang te zijn dat de veiligheidsdienst je daarvoor oppakt.''
Zijn leven is beter geworden, zegt hij. Zijn bond begon een krant, waar hij nu voor schrijft, en de winkel loopt zo goed dat zijn broer en compagnon er zelf ook eentje kon beginnen. En hij kon de gehate foto van Saddam vervangen door een van ayatollah Khomeini met kind. ,,Als de explosies bij de moskee van Imam Ali en die in Kerbala er niet waren geweest, zou ik me super voelen.''
door Judit Neurink
Trouw, 2004-03-27
Een jaar na de oorlog bruist Bagdad van het leven ondanks de constante dreiging van aanslagen. Steeds meer mensen zeggen de Amerikaanse bezetting niet lang meer te verdragen, maar ze grijpen de kansen na Saddams vertrek met beide handen aan.
BAGDAD, NAJAF - De open vrachtwagen ligt vol met verse vis. Gevangen in het meer bij Samarra, zegt de visboer, terwijl het drukke verkeer van Bagdad langsraast. Zijn hulp wijst behulpzaam hoe de vis op de stoep wordt schoongemaakt. ,,Schrijf hier niet over,'' smeekt de visboer, ,,dan sturen ze me weg''.
Een jaar na de oorlog bruist Bagdad van het leven, ondanks de aanslagen, dreigend voorbij rijdende Amerikaanse patrouilles en laag overscherende helikopters. Heel veel wat een jaar geleden niet mogelijk was, gebeurt nu wel. De visboer is een voorbeeld, net als de schapenboer die iets verderop zijn tien schapen op wat gras in de middenberm heeft geparkeerd, waar hij ze ook ter plekke voor je slacht. Straatverkoop was onder Saddam Hoessein ondenkbaar, daar kreeg je nooit een vergunning voor. En de koelkasten en groenten die nu buiten de winkels op de stoepen staan, zouden toen zonder pardon zijn verwijderd. Dat geldt ook voor de minibusjes die zich op de drukste plekken verzamelen om klanten op te pikken, en zich allang niet meer houden aan de enkele plaatsen waar dat was toegestaan.
In Bagdad praat niemand meer over de oorlog. Wel over de onveiligheid, die de levens beheerst, en de dieven, ontvoerders en aanslagplegers die ook onderdeel zijn van de anarchie die in de stad heerst. Een enkeling zegt dat het nu meer oorlog is dan vorig jaar en dat het onder Saddam misschien toch beter was: die had de misdaad tenminste onder controle. Toch zitten de restaurants in de rijke Mansoer-wijk tussen de middag weer ouderwets stampvol -niet meer met Baathleiders maar met zakenlieden en door de bezetters goed betaalde Irakezen. Maar hoewel de winkels weer tot negen of tien uur 'savonds open zijn, wagen weinigen zich dan nog te voet op straat. Gezinnen blijven thuis of verplaatsen zich slechts per auto, uit angst voor kidnappers en rovers en voor bommen bestemd voor de coalitietroepen en met hen werkende Irakezen. Iedereen die reden heeft bang te zijn is bewapend, of rijdt rond met een bodyguard op de voorbank.
Ook Djalal Aziz Mohammed heeft een pistool in zijn broek gestoken. De gebruikte-autoverkoper en restauranthouder zegt dat hij 'vijf wapens en tien bewakers' heeft, die gisteren nog twee aspirant autodieven met schoten wisten te verjagen. De onveiligheid heeft grote invloed op zijn zaak: het restaurant in de tuin trekt veel te weinig klandizie. En vanwege de kans op diefstal is hij nog geen nieuwe auto's gaan importeren: ,,Die durven mensen niet te kopen uit angst dat er iets mee gebeurt''.
Intussen draagt de autohandelaar wel bij aan de snelgroeiende chaos op de wegen in Bagdad, waar een ware run is ontstaan op gebruikte auto's. ,,Ik was de eerste die ze importeerde uit de Emiraten'', zegt hij trots. Het oude Europese wagenpark dat voorheen naar Oost-Europa ging, lijkt nu ook in Bagdad rond te rijden. Door het wegvallen van de importbelasting van 300 procent en het afschaffen van de benodigde vergunning van de Baath-partij, zijn auto's voor veel Irakezen opeens betaalbaar. Een BMW, Mercedes of een Japanner uit 1994 gaat voor tussen de 2500 en 6000 dollar van de hand. Daardoor verdwijnt een deel van de walmende wrakken van de weg.
Er is veel om over te klagen in Bagdad: de geregeld uitvallende elektriciteit, de slechte benzine en de rijen voor de pomp, het drinkwater dat nog steeds niet helemaal schoon is, het nu al overbelaste en te dure nieuwe mobiele telefoonnetwerk, straten die zijn afgesloten omdat er een belangrijk gebouw staat dat doelwit kan worden van een aanslag, et cetera. Maar mensen klagen vooral over de Amerikanen, die te weinig doen om de veiligheid te verbeteren, die de politie meer zouden moeten helpen de gevaarlijkste boeven op te pakken, en die arrogant en schietgraag zijn en vooral zichzelf beschermen.
Ook in de voor sjiieten heilige stad Najaf klaagt men, maar aanmerkelijk minder. Hier zijn bijna geen betonnen barricades voor gebouwen en minder stroomstoringen. De Spanjaarden die hier gelegerd zijn mogen wat de Irakezen betreft nog wel even blijven. Door hun samenwerking met de politie en de sjiitische Badr- en Mahdi-milities zijn al verschillende aanslagen verijdeld. Kilo's springstof zijn tijdig ontdekt. De daders lieten zich door soennietische extremisten betalen, zeggen de Najafi's.
Geklaagd wordt hier vooral over het vuil, dat zich net als in delen van Bagdad opstapelt. Daar omdat vuilnismannen alleen werken als ze smeergeld krijgen; in Najaf omdat er te weinig capaciteit is. Maar verder is zaadhandelaar Ihsan Bakr vooral blij over de veranderingen sinds vorig jaar. ,,De zaden zijn veel goedkoper nu de regering de tussenhandel niet meer in handen heeft en de belastingen heeft afgeschaft'', zegt hij in zijn kleine winkel die bomvol staat met potten zaad voor komkommers, watermeloenen, radijzen en tomaten, bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Met op tal van verpakkingen made in Holland en Nederlandse namen als Bakker en Zwaan. ,,We kunnen nu zelf zaad importeren of uit Bagdad halen. En we hoeven niet meer bang te zijn dat de veiligheidsdienst je daarvoor oppakt.''
Zijn leven is beter geworden, zegt hij. Zijn bond begon een krant, waar hij nu voor schrijft, en de winkel loopt zo goed dat zijn broer en compagnon er zelf ook eentje kon beginnen. En hij kon de gehate foto van Saddam vervangen door een van ayatollah Khomeini met kind. ,,Als de explosies bij de moskee van Imam Ali en die in Kerbala er niet waren geweest, zou ik me super voelen.''