S@deeQ
27-03-04, 10:49
Door onze correspondent Arjan Paans
Twaalf uur per dag maken ze in wegrestaurants wc's schoon. Op hun schoteltjes incasseren ze tienduizenden euro's, maar zelf zien de toiletjuffrouwen daar bitter weinig van terug. De Duitse justitie onderzoekt de toilettenmaffia.
Veceslav Mecler (29) staat het huilen nader dan het lachen. De uit Siberië afkomstige mijnbouwingenieur kwam vier jaar geleden naar Duitsland in de hoop op een goede baan.
Nu maakt hij wc's schoon in een wegrestaurant aan de ring rond Berlijn. Elf uur per dag, zeven dagen per week. Voor 450 euro per maand. Omdat zijn baas anders sociale premies moet afdragen, mag hij maar twee weken per maand werken. ,,Ik schaam me zo'', zegt hij zacht. ,,Dit is toch geen leven. Als mijn vrienden erachter komen, lachen ze me uit.''
Toch is Mecler nog goed af. Zijn salaris van omgerekend bijna drie euro per uur ligt ver boven dat van collega's bij andere toilettencomplexen verdienen. Bij de firma EWG bijvoorbeeld krijgen de toiletjuffrouwen en -meneren vaak niet meer dan 160 euro per maand. En dat terwijl de exploitanten vechten om de zeer lucratieve locaties die vaak meer dan duizend euro per week aan kleingeld opleveren. Aan de vrijwillige bijdrage op het schoteltje bij de wc's valt goed te verdienen, weten de pompstations, die voor het schoonmaken van hun sanitair soms zelfs huur in rekening brengen.
Het personeel bestaat meestal uit Russen, die op grond van een Duitse afstamming recht hebben op een Duits paspoort en sinds de val van het IJzeren Gordijn massaal naar Duitsland zijn geëmigreerd. Ze spreken nauwelijks Duits en zijn bereid tegen een hongerloontje het vuilste werk op te knappen. Een minimumloon, zoals in Nederland voor alle bedrijfstakken geldt, bestaat in Duitsland alleen per sector. En in de schoonmaaksector zelfs helemaal niet. Vandaar dat de toiletjuffrouwen schaamteloos kunnen worden uitgebuit.
Het Openbaar Ministerie is op drie plaatsen een onderzoek begonnen naar de praktijken van schoonmaakbedrijven die het nog bonter maken. In Heilbronn, Düsseldorf en Potsdam zijn invallen gedaan bij wat inmiddels de 'toilettenmaffia' wordt genoemd. Deze bedrijven laten schoonmakers zwart werken en onder erbarmelijke omstandigheden overnachten in caravans op de parkeerplaats. Koken doen ze maar in de toiletten.
Een Berlijns schoonmaakbedrijf, dat ruim honderd toiletten bij warenhuizen en tankstations exploiteert, zou op deze manier de afgelopen drie jaar 10 miljoen euro aan de belasting hebben ontdoken. Het bewijsmateriaal is tot nu toe niet bepaald indrukwekkend. ,,Op geheime bergplaatsen zijn emmers met kleingeld gevonden'', heet het in persberichten.
De toiletjuffen zelf zullen ook niet helemaal vrijuit gaan, denkt het Openbaar Ministerie in Potsdam. ,,Niemand is toch bereid om voor drie euro per uur te werken'', zegt woordvoerder Benedikt Welfens. ,,Wij vermoeden dat op sommige plekken het personeel dagelijks 50 euro kleingeld zwart in hun zak steekt.''
Voor de rechter zullen de speurders met beter bewijs moeten komen, geeft Welfens toe. Exploitant EWG, dat in Duitsland de toiletten van enkele tientallen wegrestaurants en pompstations beheert, wast de handen in onschuld en distantieert zich nadrukkelijk van de term 'toilettenmaffia'. ,,Dat lage uurloon is heel bedriegelijk'', zegt regiomanager Harry Köppen. ,,Ons personeel hoeft immers maar een deel van de tijd echt schoon te maken. De rest van de tijd kunnen ze zitten, en dat kun je toch moeilijk werk noemen.''
Schoonmaker Oleg Bajtinger (36), ooit in Rusland afgestudeerd als agronoom, zegt niks. Maar zijn vermoeide, droevige glimlach vertelt een ander verhaal. Zijn baas weet er een mooie draai aan te geven. ,,Sinds die opgeblazen verhalen over de toilettenmaffia, worden onze schoonmakers door de klanten regelmatig uitgescholden.''
Twaalf uur per dag maken ze in wegrestaurants wc's schoon. Op hun schoteltjes incasseren ze tienduizenden euro's, maar zelf zien de toiletjuffrouwen daar bitter weinig van terug. De Duitse justitie onderzoekt de toilettenmaffia.
Veceslav Mecler (29) staat het huilen nader dan het lachen. De uit Siberië afkomstige mijnbouwingenieur kwam vier jaar geleden naar Duitsland in de hoop op een goede baan.
Nu maakt hij wc's schoon in een wegrestaurant aan de ring rond Berlijn. Elf uur per dag, zeven dagen per week. Voor 450 euro per maand. Omdat zijn baas anders sociale premies moet afdragen, mag hij maar twee weken per maand werken. ,,Ik schaam me zo'', zegt hij zacht. ,,Dit is toch geen leven. Als mijn vrienden erachter komen, lachen ze me uit.''
Toch is Mecler nog goed af. Zijn salaris van omgerekend bijna drie euro per uur ligt ver boven dat van collega's bij andere toilettencomplexen verdienen. Bij de firma EWG bijvoorbeeld krijgen de toiletjuffrouwen en -meneren vaak niet meer dan 160 euro per maand. En dat terwijl de exploitanten vechten om de zeer lucratieve locaties die vaak meer dan duizend euro per week aan kleingeld opleveren. Aan de vrijwillige bijdrage op het schoteltje bij de wc's valt goed te verdienen, weten de pompstations, die voor het schoonmaken van hun sanitair soms zelfs huur in rekening brengen.
Het personeel bestaat meestal uit Russen, die op grond van een Duitse afstamming recht hebben op een Duits paspoort en sinds de val van het IJzeren Gordijn massaal naar Duitsland zijn geëmigreerd. Ze spreken nauwelijks Duits en zijn bereid tegen een hongerloontje het vuilste werk op te knappen. Een minimumloon, zoals in Nederland voor alle bedrijfstakken geldt, bestaat in Duitsland alleen per sector. En in de schoonmaaksector zelfs helemaal niet. Vandaar dat de toiletjuffrouwen schaamteloos kunnen worden uitgebuit.
Het Openbaar Ministerie is op drie plaatsen een onderzoek begonnen naar de praktijken van schoonmaakbedrijven die het nog bonter maken. In Heilbronn, Düsseldorf en Potsdam zijn invallen gedaan bij wat inmiddels de 'toilettenmaffia' wordt genoemd. Deze bedrijven laten schoonmakers zwart werken en onder erbarmelijke omstandigheden overnachten in caravans op de parkeerplaats. Koken doen ze maar in de toiletten.
Een Berlijns schoonmaakbedrijf, dat ruim honderd toiletten bij warenhuizen en tankstations exploiteert, zou op deze manier de afgelopen drie jaar 10 miljoen euro aan de belasting hebben ontdoken. Het bewijsmateriaal is tot nu toe niet bepaald indrukwekkend. ,,Op geheime bergplaatsen zijn emmers met kleingeld gevonden'', heet het in persberichten.
De toiletjuffen zelf zullen ook niet helemaal vrijuit gaan, denkt het Openbaar Ministerie in Potsdam. ,,Niemand is toch bereid om voor drie euro per uur te werken'', zegt woordvoerder Benedikt Welfens. ,,Wij vermoeden dat op sommige plekken het personeel dagelijks 50 euro kleingeld zwart in hun zak steekt.''
Voor de rechter zullen de speurders met beter bewijs moeten komen, geeft Welfens toe. Exploitant EWG, dat in Duitsland de toiletten van enkele tientallen wegrestaurants en pompstations beheert, wast de handen in onschuld en distantieert zich nadrukkelijk van de term 'toilettenmaffia'. ,,Dat lage uurloon is heel bedriegelijk'', zegt regiomanager Harry Köppen. ,,Ons personeel hoeft immers maar een deel van de tijd echt schoon te maken. De rest van de tijd kunnen ze zitten, en dat kun je toch moeilijk werk noemen.''
Schoonmaker Oleg Bajtinger (36), ooit in Rusland afgestudeerd als agronoom, zegt niks. Maar zijn vermoeide, droevige glimlach vertelt een ander verhaal. Zijn baas weet er een mooie draai aan te geven. ,,Sinds die opgeblazen verhalen over de toilettenmaffia, worden onze schoonmakers door de klanten regelmatig uitgescholden.''