Heraclitus
30-03-04, 10:03
van onze redactie buitenland
2004-03-30
De Arabische landen ruzien over wie schuld heeft aan de totale mislukking van de Arabische top. Die had gisteren moeten beginnen, maar bij de voorbereiding dit weekeinde ging het al mis.
AMSTERDAM - De kritiek van de Egyptische president Hosni Moebarak op Tunesië was gisteren ongekend hard: ,,Ik kon het niet geloven dat de top simpelweg afgelast is, zonder dat anderen daarover zijn geconsulteerd. Ik was geschokt.'' Moebarak reageerde daarmee op het besluit van Tunesië, zaterdag, om de topconferentie van de Arabische Liga, te schrappen. De meningsverschillen over democratisering in de regio, over het Palestijns-Israëlische conflict, en over Irak gingen volgens Tunesië te diep om een bijeenkomst zinvol te laten zijn. Volgens andere landen was er best een compromis mogelijk, en had de Tunesische president Ben Ali de top afgelast omdat er zoveel collega's hadden afgebeld.
Hoe het ook zij, het was voor het eerst sinds de oprichting van de Arabische Liga in 1945 dat een top die op ministerieel niveau al gaande was, niet eindigde in een bijeenkomst van staatshoofden.
Moebarak -wiens land het secretariaat van de Liga huisvest- eist maatregelen. Binnen drie weken moet de top er alsnog komen. ,,Iedereen wacht erop. De top móet slagen'', aldus de Egyptische president. En als Tunesië hem niet wil of kan organiseren, dan wordt de top in Cairo gehouden, zei hij, wat weer een woedende reactie aan Tunis ontlokte.
De Arabische Liga is een praatclub, die de pretentie van Arabische eenheid hoog wil houden maar achter de schermen vaak het toneel is van heftige meningsverschillen. Slechts in hun kritiek op Israël zijn de 22 landen het vaak wel eens, maar juist dat thema werd afgelopen week op scherp gezet door de Israëlische liquidatie van de Palestijnse Hamas-leider sjeik Jassin. Oorspronkelijk was het idee om een Saoedisch vredesplan voor het conflict weer op tafel te krijgen. Daarin wordt Israel op termijn erkend door de Arabische landen, als het de Palestijnse gebieden volledig ontruimt. Veel landen -zoals Syrië en Libanon- weigerden het initiatief zelfs maar te bespreken.
Het schisma gaat echter dieper. De Arabische landen staat onder zware Amerikaanse druk om te hervormen en te democratiseren. Voor veel van de autoritaire leiders in de regio zou echte democratie het einde van hun bewind betekenen. Maar waar landen als Jordanië, Egypte en Tunesië dit weekeinde stelden dat een eigen antwoord van de Arabische landen broodnodig is en Algerije en Katar zelfs opperden dat de Liga de Amerikaanse ideeën niet per se onmiddellijk moet verwerpen, doken andere landen opnieuw weg. Volgens een Tunesische woordvoerder weigerden sommige landen de woorden democratie of parlement in de slotverklaring te noemen, laat staan ze betekenis te geven.
In de ogen van veel Arabische media was het eindresultaat -helemaal geen top, helemaal geen verklaring- beschamend. Veel analisten stelden dat een gezamenlijk Arabische antwoord op de Amerikaanse druk het enige middel is om te voorkomen dat ieder land individueel een 'westers model van democratie' opgelegd krijgt. Ook Moeberak had gehoopt zijn visie van een meer Arabische en gevarieerde benadering van 'hervormingen' te kunnen brengen. Hij is vanaf 12 april op bezoek in Washington.
Sommige Arabische analisten zien dan ook de hand van de VS -en Israël- in de mislukking van de top, omdat die landen zouden profiteren van de Arabische verdeeldheid. Dat doet echter geen recht aan het huidige onvermogen van Arabische landen zelf de façade van eenheid op te houden.
2004-03-30
De Arabische landen ruzien over wie schuld heeft aan de totale mislukking van de Arabische top. Die had gisteren moeten beginnen, maar bij de voorbereiding dit weekeinde ging het al mis.
AMSTERDAM - De kritiek van de Egyptische president Hosni Moebarak op Tunesië was gisteren ongekend hard: ,,Ik kon het niet geloven dat de top simpelweg afgelast is, zonder dat anderen daarover zijn geconsulteerd. Ik was geschokt.'' Moebarak reageerde daarmee op het besluit van Tunesië, zaterdag, om de topconferentie van de Arabische Liga, te schrappen. De meningsverschillen over democratisering in de regio, over het Palestijns-Israëlische conflict, en over Irak gingen volgens Tunesië te diep om een bijeenkomst zinvol te laten zijn. Volgens andere landen was er best een compromis mogelijk, en had de Tunesische president Ben Ali de top afgelast omdat er zoveel collega's hadden afgebeld.
Hoe het ook zij, het was voor het eerst sinds de oprichting van de Arabische Liga in 1945 dat een top die op ministerieel niveau al gaande was, niet eindigde in een bijeenkomst van staatshoofden.
Moebarak -wiens land het secretariaat van de Liga huisvest- eist maatregelen. Binnen drie weken moet de top er alsnog komen. ,,Iedereen wacht erop. De top móet slagen'', aldus de Egyptische president. En als Tunesië hem niet wil of kan organiseren, dan wordt de top in Cairo gehouden, zei hij, wat weer een woedende reactie aan Tunis ontlokte.
De Arabische Liga is een praatclub, die de pretentie van Arabische eenheid hoog wil houden maar achter de schermen vaak het toneel is van heftige meningsverschillen. Slechts in hun kritiek op Israël zijn de 22 landen het vaak wel eens, maar juist dat thema werd afgelopen week op scherp gezet door de Israëlische liquidatie van de Palestijnse Hamas-leider sjeik Jassin. Oorspronkelijk was het idee om een Saoedisch vredesplan voor het conflict weer op tafel te krijgen. Daarin wordt Israel op termijn erkend door de Arabische landen, als het de Palestijnse gebieden volledig ontruimt. Veel landen -zoals Syrië en Libanon- weigerden het initiatief zelfs maar te bespreken.
Het schisma gaat echter dieper. De Arabische landen staat onder zware Amerikaanse druk om te hervormen en te democratiseren. Voor veel van de autoritaire leiders in de regio zou echte democratie het einde van hun bewind betekenen. Maar waar landen als Jordanië, Egypte en Tunesië dit weekeinde stelden dat een eigen antwoord van de Arabische landen broodnodig is en Algerije en Katar zelfs opperden dat de Liga de Amerikaanse ideeën niet per se onmiddellijk moet verwerpen, doken andere landen opnieuw weg. Volgens een Tunesische woordvoerder weigerden sommige landen de woorden democratie of parlement in de slotverklaring te noemen, laat staan ze betekenis te geven.
In de ogen van veel Arabische media was het eindresultaat -helemaal geen top, helemaal geen verklaring- beschamend. Veel analisten stelden dat een gezamenlijk Arabische antwoord op de Amerikaanse druk het enige middel is om te voorkomen dat ieder land individueel een 'westers model van democratie' opgelegd krijgt. Ook Moeberak had gehoopt zijn visie van een meer Arabische en gevarieerde benadering van 'hervormingen' te kunnen brengen. Hij is vanaf 12 april op bezoek in Washington.
Sommige Arabische analisten zien dan ook de hand van de VS -en Israël- in de mislukking van de top, omdat die landen zouden profiteren van de Arabische verdeeldheid. Dat doet echter geen recht aan het huidige onvermogen van Arabische landen zelf de façade van eenheid op te houden.