Orakel
03-04-04, 19:03
Fossielen gevonden van 'eerste' mensachtige
Berkeley (US) - Antropologen vonden in Ethiopië tanden van een zes miljoen jaar oude mensachtige. Medeontdekker Haile-Selassie spreekt van een nieuwe hominide soort, mogelijk de eerste van de menselijke tak. Paleontoloog De Vos reageert sceptisch.
In Asa Koma (Rode Heuvel) in de Ethiopische Middle Awash-vallei hebben paleoantropologen zes tanden opgegraven van een hominide (mensachtige) die tussen de 5,54 en 5,77 miljoen jaar geleden leefde. In die tijd was de mens nog maar een paar honderdduizend jaar van de aap afgesplitst. De fossielen zijn ruim twee miljoen jaar ouder dan die van Lucy, een Australopithecus afarensis van 3,5 miljoen jaar oud.
De losse tanden bestaan uit voorkiezen uit beide kaken, en een hoektand en enkele kiezen uit de bovenkaak. Paul Renne, hoogleraar aard- en planeetwetenschap aan de universiteit van Californië (Berkeley), dateerde de tanden door de argon/argon-methode toe te passen op de vulkanische sedimenten waarin ze lagen.
De fossielen werden al in 2002 gevonden door Yohannes Haile-Selassie (beheerder en hoofd antropologie van het Cleveland Museum of Natural History), Tim White (universiteit van Californië, tevens de ontdekker van Lucy) en Gen Suwa (universiteit van Tokyo). Zij rapporteerden over hun vondst in Science.
Aanvulling
De tanden zijn een aanvulling op elf andere hominide fossielen (tanden en botten) die Haile-Selassie tussen 1997 en 2000 in de Middle Awash-vallei vond. Volgens hem zijn de botten van tenminste vijf tweevoeters, die tussen de 5,2 en 5,8 miljoen jaar geleden leefden. Toen hij deze ontdekkingen in Nature in 2001 voor het eerst meldde, noemde hij de hominide nog Ardipithecus ramidus kadabba, een subsoort van de jongere Ardipithecus ramidus.
De aapachtige kenmerken van de nieuwe tandfossielen vindt hij echter voldoende reden om Ardipithecus kadabba als nieuwe hominide te introduceren: "De hoektand heeft meer de vorm van een snijtand, en vertoont slijtage die typerend is voor apen."
Eerder vonden paleontologen fossielen in Kenia (2000) en Tsjaad (2002) van soorten uit ongeveer dezelfde periode die ze respectievelijk Orrorin tugenensis en Sahelanthropus tchadensis noemden. Volgens Haile-Selassie en White moeten die fossielen eveneens tot A. kadabba gerekend worden.
Dr John de Vos, paleontoloog aan het Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis in Leiden, vindt de aanduiding kadabba overbodig: "Op basis van één tand wordt een nieuwe soort geïntroduceerd! Wat mij betreft behoren de tandfossielen tot A. ramidus." Bovendien meent De Vos dat Haile-Selassie inconsequent is: "Hij beschrijft de verschillen tussen zijn fossielen en die van A. ramidus zeer nauwkeurig om aannemelijk te maken dat het om twee aparte soorten gaat, terwijl hij zijn fossielen met die uit Kenia en Tsjaad op één hoop veegt."
Volgens Haile-Selassie en White is het mogelijk dat A. kadabba de eerste hominide soort is die ontstond na de evolutionaire splijting tussen mens en aap. De Vos lacht: "Ik ken White heel goed. Altijd als hij beweert de 'eerste' te hebben gevonden, denk ik: wat heeft ie nou weer ontdekt!" Wijselijk voegt hij daaraan toe: "Maar dat denk ik bij elke onderzoeker die zoiets beweert."
Ernst van Eijk
(19/03/2004)
Berkeley (US) - Antropologen vonden in Ethiopië tanden van een zes miljoen jaar oude mensachtige. Medeontdekker Haile-Selassie spreekt van een nieuwe hominide soort, mogelijk de eerste van de menselijke tak. Paleontoloog De Vos reageert sceptisch.
In Asa Koma (Rode Heuvel) in de Ethiopische Middle Awash-vallei hebben paleoantropologen zes tanden opgegraven van een hominide (mensachtige) die tussen de 5,54 en 5,77 miljoen jaar geleden leefde. In die tijd was de mens nog maar een paar honderdduizend jaar van de aap afgesplitst. De fossielen zijn ruim twee miljoen jaar ouder dan die van Lucy, een Australopithecus afarensis van 3,5 miljoen jaar oud.
De losse tanden bestaan uit voorkiezen uit beide kaken, en een hoektand en enkele kiezen uit de bovenkaak. Paul Renne, hoogleraar aard- en planeetwetenschap aan de universiteit van Californië (Berkeley), dateerde de tanden door de argon/argon-methode toe te passen op de vulkanische sedimenten waarin ze lagen.
De fossielen werden al in 2002 gevonden door Yohannes Haile-Selassie (beheerder en hoofd antropologie van het Cleveland Museum of Natural History), Tim White (universiteit van Californië, tevens de ontdekker van Lucy) en Gen Suwa (universiteit van Tokyo). Zij rapporteerden over hun vondst in Science.
Aanvulling
De tanden zijn een aanvulling op elf andere hominide fossielen (tanden en botten) die Haile-Selassie tussen 1997 en 2000 in de Middle Awash-vallei vond. Volgens hem zijn de botten van tenminste vijf tweevoeters, die tussen de 5,2 en 5,8 miljoen jaar geleden leefden. Toen hij deze ontdekkingen in Nature in 2001 voor het eerst meldde, noemde hij de hominide nog Ardipithecus ramidus kadabba, een subsoort van de jongere Ardipithecus ramidus.
De aapachtige kenmerken van de nieuwe tandfossielen vindt hij echter voldoende reden om Ardipithecus kadabba als nieuwe hominide te introduceren: "De hoektand heeft meer de vorm van een snijtand, en vertoont slijtage die typerend is voor apen."
Eerder vonden paleontologen fossielen in Kenia (2000) en Tsjaad (2002) van soorten uit ongeveer dezelfde periode die ze respectievelijk Orrorin tugenensis en Sahelanthropus tchadensis noemden. Volgens Haile-Selassie en White moeten die fossielen eveneens tot A. kadabba gerekend worden.
Dr John de Vos, paleontoloog aan het Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis in Leiden, vindt de aanduiding kadabba overbodig: "Op basis van één tand wordt een nieuwe soort geïntroduceerd! Wat mij betreft behoren de tandfossielen tot A. ramidus." Bovendien meent De Vos dat Haile-Selassie inconsequent is: "Hij beschrijft de verschillen tussen zijn fossielen en die van A. ramidus zeer nauwkeurig om aannemelijk te maken dat het om twee aparte soorten gaat, terwijl hij zijn fossielen met die uit Kenia en Tsjaad op één hoop veegt."
Volgens Haile-Selassie en White is het mogelijk dat A. kadabba de eerste hominide soort is die ontstond na de evolutionaire splijting tussen mens en aap. De Vos lacht: "Ik ken White heel goed. Altijd als hij beweert de 'eerste' te hebben gevonden, denk ik: wat heeft ie nou weer ontdekt!" Wijselijk voegt hij daaraan toe: "Maar dat denk ik bij elke onderzoeker die zoiets beweert."
Ernst van Eijk
(19/03/2004)