Zwarte Schaap
11-04-04, 21:21
Tien jaar oud en gevangen tussen criminelen
door Yildiz Huinink
Wie stopt nou zijn eigen kind in een gevangenis als het niets heeft gedaan? Dat kan alleen een vraag zijn van iemand 'die niet weet hoe het is', heeft Yvonne van Dorp inmiddels geleerd. Iemand die niet weet hoe het is om een dochter te hebben die je moet beschermen tegen zichzelf, omdat ze zich anders prostitueert op het station en zich laat mishandelen en verkrachten door zogenaamde vrienden.
Yvonne is moeder van de vijftienjarige Chantal. Een zwakbegaafd meisje dat al vijftien maanden wacht op een plek bij Groot Emaus in Ermelo, de enige gesloten instelling voor meisjes met een licht verstandelijke handicap in Nederland. Terwijl ze wacht zit Chantal haar tijd uit in een justitiële jeugdinrichting in Nijmegen; tussen drugsdealers, moordenaars en bendeleiders.
Om zes uur 's avonds gaat de celdeur dicht en kijkt Chantal uit op dubbele hekken van vier meter hoog. ,,Het is heel erg'', zegt Yvonne. ,,Ze huilt veel, ze is onrustig. Ze moet daar weg.'' Yvonne en haar man Peter hebben vaak op het punt gestaan Chantal weer in huis te nemen, maar durven het risico niet aan. ,,Ik wil het beste voor haar. En we hebben nu al zo lang gewacht.''
Soms kunnen ze bijna niet bevatten wat er allemaal is gebeurd. Op haar tiende meldde Chantal dat ze werd misbruikt door haar echte vader, Yvonne's ex-man. ,,Na de weekenden bij mijn ex gedroeg ze zich vreemd'', zegt Yvonne zacht. ,,Ze kreeg nachtmerries, deed het slecht op school en ging in haar armen krassen.'' (De vader heeft altijd ontkend dat hij haar seksueel heeft misbruikt en is niet veroordeeld.)
Chantal kreeg verkeerde vrienden en de situatie escaleerde totaal. Dieptepunt was de dag waarop Yvonne haar weggelopen dochter, die toen dertien was, onder de blauwe plekken, verkracht en volgestopt met xtc ophaalde uit de woning van een groepje skinheads.
Jochies van negen die verwaarloosd zijn door hun ouders, meisjes van twaalf die in de ban zijn van zogeheten loverboys, die seksueel zijn misbruikt of aan de drugs zijn geraakt. Ieder kind kent zijn eigen schrijnende verhaal. Henk Langen, werkzaam bij Bureau Jeugdzorg en vice-voorzitter van de belangenvereniging voor medewerkers in de jeugdbescherming, kent ze als geen ander.
Record
Vorige week werd het trieste record van het jongste jongetje in Nederland dat naar een gevangenis werd overgebracht, geboekt. ,,Acht jaar oud nog maar. Er was geen andere keus, hij kon nergens heen.'' Er is al heel wat voorgevallen, voordat probleemgezinnen via de kinderrechter bij een Bureau Jeugdzorg terecht komen.
,,Hier komen de allerzwaarste gevallen'', knikt Langen. Jeugdzorg wijst een familie een gezinsvoogd toe en niet zelden wordt besloten dat het kind dat onhandelbaar is, uit huis geplaatst moet worden. Het komt dan op de wachtlijst voor een pleeggezin, een internaat of een gesloten (psychiatrische) instelling. Vooral de laatste vorm van hulpverlening zorgt voor grote problemen.
Er is gewoonweg geen plek. Omdat dit totaal ontspoorde kind toch ergens naar toe moet en een gevaar is voor zichzelf en/of zijn omgeving, belandt het via de crisisopvang in een justitiële jeugdinrichting. Daar begint het lange wachten. Ondertussen zitten ook deze justitiële jeugdinrichtingen met een grote last op hun schouders.
De probleemkinderen die de crisisplekken bezetten, vormen een molensteen om onze nek, zegt Henny Lodewijks, directeur behandeling bij Rentray, de grootste jeugdinrichting die Nederland heeft. ,,Kijk, wij voeren uit en mogen niemand weigeren. Het alternatief is dat deze kinderen zichzelf of een ander iets aandoen, drugs gebruiken of zichzelf prostitueren. We moeten dit dus gewoon doen.''
,,Het levert het ons wel een hoop negatieve publiciteit op. Er wordt een beeld geschetst van zielige kinderen die wij in cellen stoppen en dat is niet helemaal terecht. Los van het feit dat we geen keus hebben, zijn ze echt niet allemaal zielig. Sommigen zijn ronduit lastig en de helft van deze kinderen komt uiteindelijk toch in een gesloten of open justitiële behandelinrichting terecht.''
Bij Rentray zitten op dit moment twintig kinderen vast die wachten op een vervolgplek. Die worden zo humaan mogelijk behandeld, zegt Lodewijks. ,,Ze worden direct in ons behandelprogramma opgenomen. Krijgen school, sociale vaardigheidstraining of agressietherapie. Dat mag strikt genomen niet, omdat het om een crisisplek gaat, maar dat doen we toch. Als kinderen een half jaar bij ons wachten tussen notoire criminelen, kun je dat moeilijk een crisisplek noemen. Dat is natuurlijk ronduit schandalig.''
Protest
,,Ongelofelijk frustrerend'', zegt Henk Langen hoofdschuddend. ,,Jongeren die medeplichtig zijn aan moord worden zes maanden opgesloten, en verwaarloosde en misbruikte kinderen een jaar. Is dit recht?'' Langen is boos en protesteert net als vele duizenden andere medewerkers uit de jeugdzorg en -reclassering aanstaande donderdag in Den Haag. ,,Er is veel te veel weggesaneerd. De overheid wil niet investeren in geschikte behandelplekken. Dat terwijl deze kinderen bij uitstek gebaat zijn bij fatsoenlijke hulp. Denk eens na over de gevolgen die dit heeft voor onze samenleving.''
Er is flink bezuinigd terwijl het aantal jongeren met ernstige opvoedingsproblemen juist is gegroeid, zegt Langen. Een andere oorzaak is dat te veel bedden naar ambulante werkplekken zijn omgebouwd. ,,De behoefte aan uithuisplaatsing is gebleven.''
In februari stuurden kinderrechters een brandbrief naar minister Donner van justitie. De rechters zeggen met de rug tegen de muur te staan en vinden dat het huidige kabinet zich te veel richt op het bouwen van nieuwe gevangenissen. Het geld zou beter besteed zijn aan de inrichting van nieuwe behandelplaatsen. Ook de Verenigde Naties tikte de Nederlandse regering op de vingers en Donner kreeg een bombardement van Kamervragen over zich heen.
Inmiddels hebben de ministeries van Justitie en VWS toegezegd een onderzoek te doen naar de plaatsingen van deze kinderen in jeugdgevangenissen: om hoeveel gevallen het gaat, hoe ze worden behandeld en hoe erg hun situatie is. Minister Donner heeft voor de zomer een plan beloofd om zeshonderd extra behandelplaatsen te creëren. Deze week zei hij echter tijdens de behandeling van de Wet Jeugdzorg, ,,Ik kan niet toezeggen dat de problemen aan het eind van dit jaar opgelost zijn. Als er geen andere voorzieningen zijn, is het alternatief dat deze kinderen op straat worden gezet. En dan bied je helemaal geen oplossing voor deze problemen.''
Bron: Nederlands Dagblad 10/04/04
door Yildiz Huinink
Wie stopt nou zijn eigen kind in een gevangenis als het niets heeft gedaan? Dat kan alleen een vraag zijn van iemand 'die niet weet hoe het is', heeft Yvonne van Dorp inmiddels geleerd. Iemand die niet weet hoe het is om een dochter te hebben die je moet beschermen tegen zichzelf, omdat ze zich anders prostitueert op het station en zich laat mishandelen en verkrachten door zogenaamde vrienden.
Yvonne is moeder van de vijftienjarige Chantal. Een zwakbegaafd meisje dat al vijftien maanden wacht op een plek bij Groot Emaus in Ermelo, de enige gesloten instelling voor meisjes met een licht verstandelijke handicap in Nederland. Terwijl ze wacht zit Chantal haar tijd uit in een justitiële jeugdinrichting in Nijmegen; tussen drugsdealers, moordenaars en bendeleiders.
Om zes uur 's avonds gaat de celdeur dicht en kijkt Chantal uit op dubbele hekken van vier meter hoog. ,,Het is heel erg'', zegt Yvonne. ,,Ze huilt veel, ze is onrustig. Ze moet daar weg.'' Yvonne en haar man Peter hebben vaak op het punt gestaan Chantal weer in huis te nemen, maar durven het risico niet aan. ,,Ik wil het beste voor haar. En we hebben nu al zo lang gewacht.''
Soms kunnen ze bijna niet bevatten wat er allemaal is gebeurd. Op haar tiende meldde Chantal dat ze werd misbruikt door haar echte vader, Yvonne's ex-man. ,,Na de weekenden bij mijn ex gedroeg ze zich vreemd'', zegt Yvonne zacht. ,,Ze kreeg nachtmerries, deed het slecht op school en ging in haar armen krassen.'' (De vader heeft altijd ontkend dat hij haar seksueel heeft misbruikt en is niet veroordeeld.)
Chantal kreeg verkeerde vrienden en de situatie escaleerde totaal. Dieptepunt was de dag waarop Yvonne haar weggelopen dochter, die toen dertien was, onder de blauwe plekken, verkracht en volgestopt met xtc ophaalde uit de woning van een groepje skinheads.
Jochies van negen die verwaarloosd zijn door hun ouders, meisjes van twaalf die in de ban zijn van zogeheten loverboys, die seksueel zijn misbruikt of aan de drugs zijn geraakt. Ieder kind kent zijn eigen schrijnende verhaal. Henk Langen, werkzaam bij Bureau Jeugdzorg en vice-voorzitter van de belangenvereniging voor medewerkers in de jeugdbescherming, kent ze als geen ander.
Record
Vorige week werd het trieste record van het jongste jongetje in Nederland dat naar een gevangenis werd overgebracht, geboekt. ,,Acht jaar oud nog maar. Er was geen andere keus, hij kon nergens heen.'' Er is al heel wat voorgevallen, voordat probleemgezinnen via de kinderrechter bij een Bureau Jeugdzorg terecht komen.
,,Hier komen de allerzwaarste gevallen'', knikt Langen. Jeugdzorg wijst een familie een gezinsvoogd toe en niet zelden wordt besloten dat het kind dat onhandelbaar is, uit huis geplaatst moet worden. Het komt dan op de wachtlijst voor een pleeggezin, een internaat of een gesloten (psychiatrische) instelling. Vooral de laatste vorm van hulpverlening zorgt voor grote problemen.
Er is gewoonweg geen plek. Omdat dit totaal ontspoorde kind toch ergens naar toe moet en een gevaar is voor zichzelf en/of zijn omgeving, belandt het via de crisisopvang in een justitiële jeugdinrichting. Daar begint het lange wachten. Ondertussen zitten ook deze justitiële jeugdinrichtingen met een grote last op hun schouders.
De probleemkinderen die de crisisplekken bezetten, vormen een molensteen om onze nek, zegt Henny Lodewijks, directeur behandeling bij Rentray, de grootste jeugdinrichting die Nederland heeft. ,,Kijk, wij voeren uit en mogen niemand weigeren. Het alternatief is dat deze kinderen zichzelf of een ander iets aandoen, drugs gebruiken of zichzelf prostitueren. We moeten dit dus gewoon doen.''
,,Het levert het ons wel een hoop negatieve publiciteit op. Er wordt een beeld geschetst van zielige kinderen die wij in cellen stoppen en dat is niet helemaal terecht. Los van het feit dat we geen keus hebben, zijn ze echt niet allemaal zielig. Sommigen zijn ronduit lastig en de helft van deze kinderen komt uiteindelijk toch in een gesloten of open justitiële behandelinrichting terecht.''
Bij Rentray zitten op dit moment twintig kinderen vast die wachten op een vervolgplek. Die worden zo humaan mogelijk behandeld, zegt Lodewijks. ,,Ze worden direct in ons behandelprogramma opgenomen. Krijgen school, sociale vaardigheidstraining of agressietherapie. Dat mag strikt genomen niet, omdat het om een crisisplek gaat, maar dat doen we toch. Als kinderen een half jaar bij ons wachten tussen notoire criminelen, kun je dat moeilijk een crisisplek noemen. Dat is natuurlijk ronduit schandalig.''
Protest
,,Ongelofelijk frustrerend'', zegt Henk Langen hoofdschuddend. ,,Jongeren die medeplichtig zijn aan moord worden zes maanden opgesloten, en verwaarloosde en misbruikte kinderen een jaar. Is dit recht?'' Langen is boos en protesteert net als vele duizenden andere medewerkers uit de jeugdzorg en -reclassering aanstaande donderdag in Den Haag. ,,Er is veel te veel weggesaneerd. De overheid wil niet investeren in geschikte behandelplekken. Dat terwijl deze kinderen bij uitstek gebaat zijn bij fatsoenlijke hulp. Denk eens na over de gevolgen die dit heeft voor onze samenleving.''
Er is flink bezuinigd terwijl het aantal jongeren met ernstige opvoedingsproblemen juist is gegroeid, zegt Langen. Een andere oorzaak is dat te veel bedden naar ambulante werkplekken zijn omgebouwd. ,,De behoefte aan uithuisplaatsing is gebleven.''
In februari stuurden kinderrechters een brandbrief naar minister Donner van justitie. De rechters zeggen met de rug tegen de muur te staan en vinden dat het huidige kabinet zich te veel richt op het bouwen van nieuwe gevangenissen. Het geld zou beter besteed zijn aan de inrichting van nieuwe behandelplaatsen. Ook de Verenigde Naties tikte de Nederlandse regering op de vingers en Donner kreeg een bombardement van Kamervragen over zich heen.
Inmiddels hebben de ministeries van Justitie en VWS toegezegd een onderzoek te doen naar de plaatsingen van deze kinderen in jeugdgevangenissen: om hoeveel gevallen het gaat, hoe ze worden behandeld en hoe erg hun situatie is. Minister Donner heeft voor de zomer een plan beloofd om zeshonderd extra behandelplaatsen te creëren. Deze week zei hij echter tijdens de behandeling van de Wet Jeugdzorg, ,,Ik kan niet toezeggen dat de problemen aan het eind van dit jaar opgelost zijn. Als er geen andere voorzieningen zijn, is het alternatief dat deze kinderen op straat worden gezet. En dan bied je helemaal geen oplossing voor deze problemen.''
Bron: Nederlands Dagblad 10/04/04