PDA

Bekijk Volledige Versie : Politieke crisis in Israël over plan-Sharon



Simon
28-05-04, 22:00
Politieke crisis in Israël over plan-Sharon

Door onze correspondent

TEL AVIV, 28 MEI. De Israëlische regering verkeert in een politieke crisis, omdat ministers van de vier-partijencoalitie diep verdeeld zijn over het plan van premier Sharon om de joodse nederzettingen in de Gazastrook te ontruimen.


Hernieuwde pogingen van de Likudpremier, gisteren en vandaag, om een meerderheid van ministers achter afgezwakte versies van zijn voorstel te krijgen mislukten.

Sharon, die vecht voor zijn politieke bestaan, brengt zondag tijdens het wekelijkse kabinetsberaad het plan in stemming om de 21 nederzettingen te ontruimen in vier fases, die ieder afzonderlijke toestemming behoeven van de regering.

Of de premier deze stemming zal winnen wordt sterk betwijfeld. In de Israëlische media wordt volop gespeculeerd over de vraag of Sharon na afwijzing van zijn plan zich bij de stemming zal neerleggen en zal doorregeren als een vleugellamme premier óf zal opstappen om plaats te maken voor een andere Likudpremier. Daarbij is minister van Financiën Netanyahu de grootste kanshebber.

Sharon werkt al vijf maanden aan het verwerven van steun voor zijn plan om de 21 nederzettingen met 7.500 orthodoxe kolonisten in de Gazastrook te ontruimen. Volgens opiniepeilingen staat een duidelijke meerderheid van de Israëlische bevolking achter hem. Maar het verzet in zijn eigen partij is groot. Eerder deze maand verwierpen nog geen 50.000 leden van Likud in een partijreferendum het plan van Sharon.

Sindsdien probeert de premier met wijzigingen en afzwakkingen toch een meerderheid in zijn regering te creëren. Hij heeft immers de Verenigde Staten beloofd de nederzettingen in de Gazastrook te ontruimen en de tweede partij in zijn regering, Shinui, dringt aan op ,,diplomatieke en praktische actie''. Aangezien de vijf ministers van de seculiere centrumpartij Shinui voor de ontruiming zijn en de vijf ministers van de twee kleine nationalistische en religieuze partijen mordicus tegen, ligt de sleutel in handen van de 13 Likudministers. Donderdag bleek dat naast de verklaarde tegenstanders als Sharansky en Landau (beiden zonder portefeuille) ook andere sleutelministers, zoals Netanyahu, Livnat (Onderwijs) en Shalom (Buitenlandse Zaken), Sharon niet willen steunen.

De premier trok daarop een miniplan (alleen drie kleine nederzettingen met in totaal nog geen 1.000 inwoners ontmantelen) weer in.

Dit is een verwaterd plan dat op kritiek van de Verenigde Staten en de Europese Unie zou zijn gestuit.

Woordvoerders en aanhangers van Sharon verwijten Netanyahu dat hij bezig is met plegen van een interne coup. Deze oud-premier zou met een deel van Likud, de Nationale Unie, de Nationale Religieuze Partij en de ultra-orthodoxe Shas-partij een eigen regering willen vormen als Sharon over de ontruiming van Gaza gestruikeld is. Netanyahu beschouwt, net als de rechtervleugel van Likud en de beweging van de kolonisten, het ontruimen van de nederzettingen als ,,overgave aan terroristen''.

Vrijwel alle Israëlische media stellen vandaag de retorische vraag of aan de politieke loopbaan van Sharon een einde is gekomen. Sharon zelf hield zich schuil en wil in ieder geval nog een keer proberen om in de regering een meerderheid te forceren. Mocht hij die gok toch winnen, dan verlaten twee van de vier regeringspartijen onmiddellijk de coalitie en stapt een aantal Likudministers - als zij hun dreigend woord houden - op.

Als dat gebeurt, is Sharon aangewezen op de steun van Peres' Arbeidspartij. Peres heeft al laten weten alleen mee te werken als alle nederzettingen in de Gazastrook ontruimd worden en de onderhandelingen met de Palestijnen onmiddellijk worden hervat. De achterban van Peres staat, zo blijkt uit peilingen, zeer huiverig tegenover hernieuwde samenwerking met Sharon, die tijdens een grote, linkse demonstratie in Tel Aviv voor ,,moordenaar'' werd uitgemaakt.

NRC, 28 mei 2004

© Op dit artikel berust auteursrecht