Isaac
03-06-04, 11:57
Gepubliceerd donderdag 3 juni 2004.
Van onze verslaggeefsters Jet Bruinsma en Ellen de Visser
UTRECHT - Dementie kan onder strikte voorwaarden een geldige reden zijn voor euthanasie of hulp bij zelfdoding. Dat blijkt uit een besluit van het college van procureurs-generaal, dat 8 oktober vorig jaar is goedgekeurd door minister Donner van Justitie. Het college besloot om een arts die een Alzheimer-patiënt op diens verzoek hielp bij zelfdoding, niet strafrechtelijk te vervolgen.
Het college vindt dat de diagnose Alzheimer onvoldoende indicatie is om over te gaan tot euthanasie, tenzij sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos psychisch lijden. Artsen moeten dat laatste stevig onderbouwen.
De 64-jarige patiënt was in het beginstadium van Alzheimer en had het schrikbeeld voor ogen van zijn beide ouders die dement waren. Alleen al het vooruitzicht van decorumverlies bleek voor hem ondraaglijk.
Het is voor het eerst dat het college van procureurs-generaal, de top van het Openbaar Ministerie (OM), zich uitspreekt over levensbeëindiging bij dementie, zegt Johan Legemaate, jurist bij de artsenorganisatie KNMG. Hij noemt 'de opening' die het OM biedt opmerkelijk. Het college van pg's heeft de KNMG er in een brief op gewezen dat voor een goede beoordeling van levensbeëindiging bij dementen 'een degelijk onderbouwde diagnose' nodig is. Alleen dan kan objectief worden beoordeeld of er sprake is van ondraaglijk lijden.
In de zaak van de 64-jarige patiënt was die diagnose onzeker en had de arts het lijden onvoldoende duidelijk gemaakt. Omdat hij wel opening van zaken had gegeven aan het Openbaar Minister en zich dus 'toetsbaar' had opgesteld, werd besloten de zaak te seponeren.
De KNMG, die vandaag een congres houdt over de knelpunten rond levensbeëindiging, vindt dat moet worden gediscussieerd over euthanasie bij dementen. Het aantal verzoeken zal door de vergrijzing toenemen, verwacht KNMG-voorzitter Peter Holland. Hij spreekt van 'een gigantisch dilemma'.
'Stel, iemand heeft vastgelegd dat hij euthanasie wil als hij zijn familie niet meer herkent. Als hij eenmaal dement is en in het verpleeghuis woont, drinkt hij gezellig koffie en rookt zijn sigaartje. Moet je dan euthanasie toepassen op grond van die eerdere wilsverklaring? Lijdt een zwaar demente? Tijdens het congres zullen we bespreken of het vooruitzicht van voortschrijdende dementie kan worden gezien als ondraaglijk en uitzichtloos lijden.'
De KNMG vindt verder dat er duidelijke regels moeten komen voor terminale sedatie, waarbij een stervende patiënt zulke zware pijnstillers krijgt dat hij bewusteloos overlijdt. Holland: 'Onderzoek toont aan dat artsen soms terminale sedatie toepassen als een sluiproute voor euthanasie, omdat zij dat dan niet hoeven te melden bij een toetsingscommissie. Er is een grijs gebied ontstaan en dat moet kleiner worden.'
Volgns de Nijmeegse hoogleraar Ben Crul zien artsen terminale sedatie steeds vaker als alternatief voor euthanasie. Fractievoorzitter André Rouvoet van de ChristenUnie pleitte daarom woensdag in de Tweede Kamer voor aanpassing van de euthanasiewet.
Van onze verslaggeefsters Jet Bruinsma en Ellen de Visser
UTRECHT - Dementie kan onder strikte voorwaarden een geldige reden zijn voor euthanasie of hulp bij zelfdoding. Dat blijkt uit een besluit van het college van procureurs-generaal, dat 8 oktober vorig jaar is goedgekeurd door minister Donner van Justitie. Het college besloot om een arts die een Alzheimer-patiënt op diens verzoek hielp bij zelfdoding, niet strafrechtelijk te vervolgen.
Het college vindt dat de diagnose Alzheimer onvoldoende indicatie is om over te gaan tot euthanasie, tenzij sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos psychisch lijden. Artsen moeten dat laatste stevig onderbouwen.
De 64-jarige patiënt was in het beginstadium van Alzheimer en had het schrikbeeld voor ogen van zijn beide ouders die dement waren. Alleen al het vooruitzicht van decorumverlies bleek voor hem ondraaglijk.
Het is voor het eerst dat het college van procureurs-generaal, de top van het Openbaar Ministerie (OM), zich uitspreekt over levensbeëindiging bij dementie, zegt Johan Legemaate, jurist bij de artsenorganisatie KNMG. Hij noemt 'de opening' die het OM biedt opmerkelijk. Het college van pg's heeft de KNMG er in een brief op gewezen dat voor een goede beoordeling van levensbeëindiging bij dementen 'een degelijk onderbouwde diagnose' nodig is. Alleen dan kan objectief worden beoordeeld of er sprake is van ondraaglijk lijden.
In de zaak van de 64-jarige patiënt was die diagnose onzeker en had de arts het lijden onvoldoende duidelijk gemaakt. Omdat hij wel opening van zaken had gegeven aan het Openbaar Minister en zich dus 'toetsbaar' had opgesteld, werd besloten de zaak te seponeren.
De KNMG, die vandaag een congres houdt over de knelpunten rond levensbeëindiging, vindt dat moet worden gediscussieerd over euthanasie bij dementen. Het aantal verzoeken zal door de vergrijzing toenemen, verwacht KNMG-voorzitter Peter Holland. Hij spreekt van 'een gigantisch dilemma'.
'Stel, iemand heeft vastgelegd dat hij euthanasie wil als hij zijn familie niet meer herkent. Als hij eenmaal dement is en in het verpleeghuis woont, drinkt hij gezellig koffie en rookt zijn sigaartje. Moet je dan euthanasie toepassen op grond van die eerdere wilsverklaring? Lijdt een zwaar demente? Tijdens het congres zullen we bespreken of het vooruitzicht van voortschrijdende dementie kan worden gezien als ondraaglijk en uitzichtloos lijden.'
De KNMG vindt verder dat er duidelijke regels moeten komen voor terminale sedatie, waarbij een stervende patiënt zulke zware pijnstillers krijgt dat hij bewusteloos overlijdt. Holland: 'Onderzoek toont aan dat artsen soms terminale sedatie toepassen als een sluiproute voor euthanasie, omdat zij dat dan niet hoeven te melden bij een toetsingscommissie. Er is een grijs gebied ontstaan en dat moet kleiner worden.'
Volgns de Nijmeegse hoogleraar Ben Crul zien artsen terminale sedatie steeds vaker als alternatief voor euthanasie. Fractievoorzitter André Rouvoet van de ChristenUnie pleitte daarom woensdag in de Tweede Kamer voor aanpassing van de euthanasiewet.