Hof maakt gehakt van verweer Staat: Uitstoot moet omlaag
Bron : AD.nl - door : Marcia Nieuwenhuis - 9 oktober 2018
De Nederlandse Staat moet meer doen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Dat bepaalde het gerechtshof in Den Haag vandaag. Het hof handhaaft daarmee een geruchtmakende uitspraak van de rechtbank, die meer dan drie jaar geleden klimaatorganisatie Urgenda ook al in het gelijk stelde.
De Nederlandse staat heeft vandaag weer een gevoelige Nederlaag geleden in het al jaren durende juridische gevecht met klimaatorganisatie Urgenda. Het gerechtshof in Den Haag geeft Urgenda gelijk. De Staat moet maatregelen nemen zodat de uitstoot van broeikasgassen in 2020 wordt teruggedrongen met 25 procent ten opzichte van 1990.*
'Dreigend gevaar'
Volgens het Hof is er een verband tussen de uitstoot van broeikassen en de opwarming van de aarde. Het opwarmen zorgt volgens het gerechtshof voor een 'reëel en dreigend gevaar'.*Gejuich en geklap klinkt al direct na het voorlezen van de bijzondere uitspraak in de rechtszaal. Drie jaar geleden spande duurzaamheidsorganisatie Urgenda met bijna negenhonderd mede-eisers een zaak aan om de overheid via de rechter tot meer actie te dwingen tegen verdere opwarming van de aarde. Tot grote verrassing van juristen*won Urgenda.*
Beroep
De regering ging in beroep, omdat de rechter te veel op de stoel van de politiek zou gaan zitten. Dat is een principekwestie: het zou betekenen dat activistische rechters beleid kunnen bepalen. Of dat nou over het klimaat gaat, over defensie of over de zorg. De procedure draait volgens de landsadvocaat dan ook om de vraag op welke wijze de rechter beleidskeuzes van de regering zou moeten toetsen.
Het hof veegde de vloer aan met deze argumenten. ,,De staat handelt onrechtmatig en in strijd met de zorgplicht", luidde het harde oordeel, waarna erin de zaal al 'yes!' klonk. ,,Gelet op de grote gevaren die dreigen te ontstaan, moeten al op korte termijn verdergaande maatregelen worden genomen om de uitstoot van broeikassen terug te dringen."*
'Principiële kwestie'
Het kabinet sluit niet uit dat het bezwaar zal aantekenen tegen de uitspraak in hoger beroep in de Urgenda-zaak. Tegelijkertijd stelt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat dat het vonnis van het hof zal worden uitgevoerd. Alleen hoe het kabinet het vonnis wil uitvoeren, wordt niet direct duidelijk uit de eerste reactie van het ministerie.*Voor het ministerie draait de Urgenda-zaak niet zo zeer om klimaatbeleid, als om de vraag hoe beleid van het kabinet door een rechter wordt getoetst. ,,Het gaat om een principiële kwestie. Het kabinet zal de uitspraak goed bestuderen met het oog op eventuele cassatie.''
De wereld kijkt mee
De klimaatzaak van Urgenda inspireerde milieugroepen in de hele wereld om vergelijkbare zaken aan te spannen. Tegen overheden – bijvoorbeeld in België, Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en de VS – en tegen bedrijven. Zo begon Milieudefensie, dat vorig jaar een zaak om schone lucht tegen de Staat voerde (en verloor), onlangs*een rechtszaak die Shell moet dwingen te stoppen*met het aanrichten van klimaatschade.*
Kolencentrales
Milieuorganisaties reageren verheugd op de uitspraak van het gerechtshof in de klimaatzaak tegen de Staat. ,,Urgenda schrijft hiermee opnieuw geschiedenis'', aldus Milieudefensie. Greenpeace noemt de uitspraak ,,een fantastische overwinning voor Nederland en het klimaat''. Volgens de milieuorganisatie kan het niet anders dan dat alle kolencentrales nu versneld uit bedrijf gehaald moeten worden.*
,,Want met het huidige beleid gaat de opgelegde 25 procent CO2-reductie in 2020 zeker niet gehaald worden'', zegt campagneleidster Faiza Oulahsen. ,,We zijn blij dat de overheid nu op de vingers getikt wordt en aan haar beloften wordt gehouden.''
Greenpeace verwijst ook naar het laatste tussenrapport van VN-klimaatpanel IPCC. Daarin wordt gewaarschuwd dat verregaande ingrepen nodig zijn om de opwarming van de aarde tot*onder de 1,5 graad te beperken. ,,De tijd dringt en er zijn onmiddellijk maatregelen nodig'', zegt Oulahsen.
Bladwijzers