Hoe lager het inkomen, hoe kleiner de CO2-uitstoot

[Marsipulami]

Hoe lager het inkomen, hoe kleiner de CO2-uitstoot


Gezinnen met een laag inkomen stoten tot vier keer minder CO2 uit dan de rijkste gezinnen in ons land. Dat blijkt uit een studie van de Universiteit Antwerpen.

Roel Wauters11 juli 2019, 6:00

In welke mate zouden nieuwe CO2-taksen een impact hebben op het leven van de Belg? Worden lagere inkomens meer getroffen dan de hogere? In opdracht van de federale overheid startte de UAntwerpen een uitvoerig onderzoek, in samenwerking met het Planbureau en de Brusselse universiteit ULB. Als eerste stap brachten de onderzoekers in kaart hoe de uitstoot van broeikasgassen verdeeld zit over de inkomenscategorieën.

Wat blijkt? Als je kijkt naar de maandelijkse uitgaven, stoten de 10 procent armste Belgen tot vier keer minder CO2 uit dan de 10 procent rijkste. Daar tegenover staat dat per uitgegeven euro lagere inkomens een hogere uitstoot hebben. Dat komt omdat zij relatief gezien meer geld uitgeven aan basisnoden zoals verwarming, elektriciteit en voeding. En vooral die eerste twee categorieën zijn verantwoordelijk voor een hoge uitstoot.
Meer lezen

Geen auto

Zowat de helft van de CO2-emissies komt bij de laagste inkomens uit hun energieverbruik. Ze geven duidelijk minder uit aan goederen en diensten: ze gaan minder op restaurant, geven minder uit aan nieuwe kleren of huishoudtoestellen, betalen minder aan verzekeringen. Maar die uitgaven veroorzaken, relatief gezien, minder uitstoot.

Ook in de categorie transport scoren de Belgen met een beperkt budget eerder laag: vaak hebben ze geen auto. Bij de middeninkomens zie je de CO2-uitstoot daar snel toenemen.

De volgende stap in het onderzoek bekijkt hoe een rechtvaardige klimaattaks eruit kan zien. “Als die ondoordacht wordt uitgevoerd, kan die armere huishoudens harder treffen”, zegt onderzoekster Josefine Vanhille.

Basisbehoeften dreigen extra duur te worden, en net daar gaat het leeuwendeel van het budget van mensen met een laag inkomen naartoe.

Meer marge

Wat meer is: rijkere gezinnen hebben meer marge om in te spelen op een eventuele CO2-belasting, geeft Vanhille aan. Zij hebben de financiële ruimte om hun huis meer te isoleren of zonnepanelen te plaatsen. Omgekeerd kan iemand met een beperkt budget niet snel een elektrische auto kopen. “Die uitwijkmogelijkheden gaan we verder in kaart brengen.”

De onderzoekers adviseren aan de regering om bij de invoering van een CO2-belasting hun bevindingen in rekening te brengen. Mogelijk door een deel van de belastinginkomsten te laten terugvloeien naar zij die dat het meest nodig hebben. “Zo kan hun inkomen worden opgekrikt”, zegt Vanhille. “Een andere optie is om het geld te gebruiken voor een grootschalige renovatie en isolatie van sociale woningen.” Meer fundamenteel pleit de onderzoeker om de inkomenskloof kleiner te maken. “Sociaal beleid en klimaatbeleid kunnen niet los van elkaar gezien worden”, besluit ze. “Buitenlandse voorbeelden tonen aan dat het kan.”

De studie is gebaseerd op een enquête bij meer dan 6.000 huishoudens uit 2014, die het uitgavenpatroon van de Belg in detail in kaart brengt. Op basis daarvan werd berekend hoeveel een gezin per jaar uitstoot. De bouw van huizen en uitgaven bij overheidsdiensten werden niet in rekening gebracht.

De volledige studie kan u hier raadplegen.
De sociale verdeling van broeikasgassen in België | Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck

[Olive Yao]

..
up