Amerikaanse ambassadeur haalt uit naar China: ‘Niet eerlijk over coronavirus’
Bron : AD.nl - 3 april 2020
VS-ambassadeur Pete Hoekstra. © Pix4Profs/Marcel Otterspeer
China heeft de wereld geen betrouwbare data verstrekt sinds het uitbreken van het coronavirus. En nog steeds schieten de Chinezen tekort in openheid over de werkelijke aantallen besmettingen. Dat stelt de Amerikaanse ambassadeur in Nederland, Pete Hoekstra, in een interview met deze site.
Volgens Hoekstra hebben de besmettingsprognoses van zowel de Amerikaanse specialisten als die van het Nederlandse RIVM te lijden onder Chinese manipulatie van statistieken van besmettingen en slachtoffers. De ontwikkelingen in Italië en Spanje geven volgens hem een realistischer beeld dan de officiële Chinese besmettingstrends.
,,We willen precies begrijpen wat er gebeurt en delen alle informatie. Wij zijn onderling heel transparant, ook naar onze burgers. Van China kregen we niet meteen die transparantie’’, aldus Hoekstra. ,,Toen wij voor het eerst hoorden over dit virus hebben we aangeboden specialisten te sturen. Die hulp werd afgeslagen. Daarna werden Amerikaanse journalisten het land uitgeschopt.”
Rond het coronavirus woedt ook nog een heftige propagandaoorlog tussen de supermachten. Terwijl Amerika druk is om het virus in eigen land onder controle te krijgen, proberen Rusland en China de coronacrisis te gebruiken om zich te profileren. Tot ergernis van Brussel én de Amerikanen.
En dan is er ook nog een schuldvraag. Hoekstra zelf neemt het de Chinezen kwalijk dat er nu sprake is van een wereldwijde pandemie. ,,De wereld had hier veel efficiënter op kunnen reageren als China transparanter was geweest.’’ Dat president Trump hoon wekt met oude beelden waarin hij de dreiging van het virus niet serieus neemt, vindt hij ook niet gepast. ,,Onze president reageerde ook op wat er aan kennis was. Naarmate we meer ervaring opdeden merkten we dat het heel anders is dan de Chinezen ons deden geloven.’’
Wat is de stand van zaken nu in uw land?
,,De eerste prioriteit ligt lokaal, dan op het niveau van de staat en dan bij de federale overheid. De laatste is de backstop. De president heeft een aantal staten nu tot nationaal rampgebied verklaard. Dat geeft de regering de mogelijkheid bij te springen. Ik verwacht dat tegen de tijd dat dit overgaat heel veel staten die status zullen hebben. Dat is alsof er in een paar maanden tijd vijftig nationale rampen over het land komen. Qua gezondheid is dit zeer ernstig. Economisch is het ongekend. Vorige week hebben zich 3,3 miljoen mensen aangemeld voor een werkloosheidsuitkering. In één week. Het vorige record stond op ongeveer 800.000.’’
U komt uit Michigan. Hoe raakt het virus uw familie?
,,Mijn zoon, zijn vrouw en mijn twee kleinkinderen wonen daar. Ze moeten de hele dag thuisblijven. Hij werkt in de voedingssector, dus hij gaat elke dag naar zijn werk. Mijn dochter is niet ziek, maar ze werkte voor een klein bedrijf en is ontslagen. Opa en oma wonen in Nederland, grandpa en grandma wonen dertig kilometer verderop. De kleinkinderen kunnen ze niet zien, vanwege de social distancing. Maar iedereen is gezond, we kennen persoonlijk niemand die besmet is.’’
Michigan heeft net als Nederland verregaande maatregelen genomen, toch?
,,De scholen zijn dicht tot 13 april. Volgende week zal de gouverneur besluiten hoe lang de maatregelen van kracht blijven. Ze gelden in de hele staat, maar de brandhaard ligt rond Detroit. Wij wonen in Holland, Michigan, dat is 200 kilometer verderop. De westkant van de staat en het landelijke gedeelte zijn niet zo hard getroffen als Detroit.’’
Waarom heeft president Trump geen nationaal blijf-thuisbevel gegeven? Je hebt nu staten die diep in de problemen zitten, zoals Louisiana, terwijl buurstaten functioneren alsof er niets aan de hand is.
,,Zo werkt ons systeem. De verantwoordelijkheid gaat van beneden naar boven. De lokale autoriteiten weten het best wat ze moeten doen. De gouverneur kent de omstandigheden beter dan de president.’’
Welke lessen kunnen wij trekken uit de Chinese ervaringen?
,,Wat China hiervan kan leren, is hoe goed de Verenigde Staten en Europa samenwerken in deze crisis. We willen precies begrijpen wat er gebeurt en delen alle informatie. Wij zijn onderling heel transparant, ook naar onze burgers. Van China kregen we niet meteen die transparantie. Toen wij voor het eerst hoorden over dit virus hebben we aangeboden specialisten te sturen. Die hulp werd afgeslagen. Daarna werden Amerikaanse journalisten het land uitgeschopt. De wereld had hier veel efficiënter op kunnen reageren als China transparanter was geweest. Zelfs nu zien we niet de transparantie die we graag zouden zien. Als we zien hoe het ziektebeeld zich in Europa en in de VS ontwikkelt, is de trend toch wat anders dan wat we van China horen.’’
Hoe bedoelt u dat?
,,Wat zijn de echte sterftecijfers in China? Hoeveel mensen zijn echt besmet? We hopen dat de wereld op enig moment het vertrouwen zal hebben dat de informatie uit China klopt.’’
Wat denkt u als u in de Europese media verhalen ziet over Chinese hulp, over Chinese artsen die in Italië komen helpen, over Russische legertrucks die hulpgoederen naar Italië brengen?De wereld had hier veel efficiënter op kunnen reageren als China transparanter was geweest.
Pete Hoekstra
,,Weet u, elke hulp die getroffen landen kunnen krijgen van China, zonder dat er voorwaarden aan worden verbonden, is goed. Elke hulp die ze geven voor een pandemie waar zij zelf verantwoordelijk voor zijn, vinden we best. Het is waar dat de Chinezen hier goed mee scoren in de media. Maar kijk ook even naar de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO). Die monitort de gezondheid in de wereld, elke dag, het hele jaar door, 365 dagen per jaar, 24 uur per dag. Dat doen ze al jaren. Maar wie betaalt de WHO?’’
Veel landen, onder andere ook China de laatste jaren.
,,Sorry. Nee, Ze betalen niks. Het zijn landen als de VS en Nederland die dit soort organisaties ondersteunen. Voor een periode van twee jaar betaalt elke Amerikaan gemiddeld iets meer dan 2 dollar per persoon aan de WHO. Hetzelfde geldt voor de Nederlanders. En de Chinezen? Een stuiver. Ik wil ermee zeggen dat wij in het Westen het leeuwendeel betalen van de kosten om de wereld te beschermen tegen epidemieën. Elke dag.’’
Mensen hebben vraagtekens gezet achter de vroege complimenten die de WHO heeft uitgedeeld aan China.
,,Wij hebben daar ook vragen over. Dit is iets wat we later onder de loep zullen nemen. Nu zijn we gefocust op het beschermen van mensen en het zoeken van een oplossing, zodat we Amerikaanse levens kunnen redden. Wij delen onze kennis met iedereen. De Amerikaanse regering heeft net een deal van een miljard dollar gesloten met Johnson & Johnson. Daarvan komt 420 miljoen dollar van de regering. Een goed deel van dat geld zal in Nederland (bij Janssen in Leiden, de Nederlandse tak van Johnson & Johnson, red.) worden besteed om een vaccin te vinden. Maar dat is niet zichtbaar. Dit was hetzelfde bedrijf dat met het geneesmiddel voor ebola kwam, dus dit is serieus.’’
We volgen hier toch met enige verbazing de verklaringen van president Donald Trump rond het coronavirus. Vicepresident Mike Pence zegt dat Trump nu eenmaal een optimist is. Maar als je ze achter elkaar leest, wat wordt gedaan door politieke tegenstanders van Trump, gaat het wel heel snel van ‘niks aan de hand’ naar ‘dit is heel ernstig’.
,,Als je ze achter elkaar wilt zetten, kun je dat ook doen met de uitspraken van het RIVM in Nederland. In januari hadden die ook een andere visie dan vandaag. En dat kwam deels doordat ze hun informatie moesten baseren op wat ze kregen van China. Daardoor kwamen hun verwachtingen in een bepaald kader. Onze president reageerde ook op wat er aan kennis was. In het begin was hij optimistisch. Naarmate we meer ervaring opdeden, niet dankzij China, maar door wat er in Italië en Spanje gebeurde, toen merkten we dat het heel anders is dan de Chinezen ons deden geloven.’’
Staat u in contact met de Nederlandse autoriteiten?
,,Elke dag. Niet over welke maatregelen de Nederlandse regering neemt, maar ik praat bijvoorbeeld met Philips, dat zijn ademhalingsapparaten in de VS maakt. Hoe kunnen we de productie zodanig vergroten dat we tegemoet kunnen komen aan de behoeften van VS, Nederland, Europa en de rest van de wereld? Philips heeft een verantwoording naar al zijn klanten. Niet alleen naar het land waar het de apparaten maakt.’’
Wat is de status nu dan? Wat wij weten, is dat Trump zei dat de ademhalingsapparaten eerst in Amerika blijven.
,,Ik denk dat hier soms unfair en ongegrond over is bericht. We hebben gewerkt aan een oplossing waar Philips zich goed bij voelt en de VS ook. Het belangrijkste is dat de productie wordt opgevoerd en dat de apparaten wereldwijd worden gedistribueerd. Ik verwacht binnenkort een verklaring van Philips en de Amerikaanse regering.’’
Wat doet u nog meer?
,,We praatten met de Nederlandse autoriteiten over de Zaandam en de Rotterdam (de cruiseschepen die voor de kust van Florida lagen mochten gisteravond onder strikte voorwaarden aanmeren, red.) Eerder praatten we over de Nederlanders aan boord van de Westerdam in Azië. We zijn ook bezig met Nederlandse artsen om individuele Nederlanders die een zeer specifieke operatie moeten ondergaan in de VS toch over te vliegen.’’
Heel de wereld is bezig met dit virus. Kan hier uiteindelijk nog iets goeds uit voortkomen?
,,Ik hoop dat de VS en Europa beter leren samenwerken. Iedereen kijkt nu naar zijn aanvoerroutes, in de zin dat we ons willen laten bevoorraden door vertrouwde vrienden. Deze crisis heeft duidelijk gemaakt hoe essentieel de relatie is tussen de VS en Europa.’’
.
Bladwijzers