Belgische koning betuigt spijt voor koloniaal bewind België in Congo
30 juni 2020 07:36
De Belgische koning Filip heeft dinsdag zijn "diepste spijt" betuigd voor de door België gepleegde "geweld- en gruweldaden" in de voormalige kolonie Congo, melden verschillende Belgische media. De Belgische vorst deed dit in een brief aan de Congolese president Félix Tshisekedi, ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van de Congolese onafhankelijkheid.
De Belgische koning erkent in de brief "geweld- en gruweldaden die op ons collectieve geheugen blijven wegen". "Ik houd eraan mijn diepste spijt te betuigen voor die wonden uit het verleden", aldus Filip.
Koning Filip legt het verband tussen het koloniale verleden van België en het heden. De vorst schrijft dat discriminatie in het heden nog te sterk aanwezig is in de samenleving en belooft te zullen blijven strijden tegen racisme. Hij hoopt spoedig de gelegenheid te krijgen om president Tshisekedi in de Republiek Congo te kunnen bezoeken voor een kennismaking.
De Republiek Congo was onder de namen Onafhankelijke Congostaat en Belgisch Congo van 1885 tot 1960 een kolonie van België. Met name koning Leopold II (1835-1909) was verantwoordelijk voor de marteling en dood van miljoenen Congolezen. Hij verdiende een fortuin aan de rubberplantages in de kolonie.
Die was zijn persoonlijke bezit, totdat de gruwelijkheden die daar werden gepleegd de Belgische regering zo in verlegenheid brachten, dat die het bestuur van Congo overnam. Tijdens zijn bewind was het onder meer gebruikelijk de handen van kinderen af te hakken, als hun ouders in de ogen van de plantage-uitbaters niet genoeg rubber hadden verzameld.
Excuses van koning Willem-Alexander voor Nederlands geweld in Indonesië
In maart betuigde koning Willem-Alexander tijdens een staatsbezoek aan de voormalige kolonie Indonesië spijt en bood hij zijn excuses aan voor het Nederlandse geweld tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog in de jaren veertig van de vorige eeuw. Het was voor het eerst dat een Nederlands staatshoofd excuses aanbood voor het geweld dat is gebruikt tijdens deze periode.
Toenmalig minister Ben Bot van Buitenlandse Zaken zei in 2005 tijdens een bezoek aan Indonesië dat Nederland "aan de verkeerde kant van de geschiedenis had gestaan" met de pogingen om de onafhankelijkheid van Indonesië met geweld te voorkomen. Toenmalig koningin Beatrix wilde in 1995 al excuses maken voor de fouten in Indonesië en het excessieve geweld tijdens de politionele acties, maar toenmalig premier Wim Kok stak hier toen een stokje voor.
In Nederland speelt al jaren de discussie over het aanbieden van excuses voor het slavernijverleden. Op 1 juli 2013, precies 150 jaar na de officiële afschaffing van de Nederlandse slavernij, betuigde minister Lodewijk Asscher in het bijzijn van koning Willem-Alexander en koningin Máxima namens de Nederlandse regering spijt en berouw naar aanleiding van "deze schandvlek in onze geschiedenis".
In 2019 dienden zeven politieke partijen uit de Amsterdamse gemeenteraad, die een meerderheid in de raad hebben, een initiatiefvoorstel voor formele excuses in. Op 12 juni van dit jaar werd bekend dat het Amsterdamse stadsbestuur bij gebouwen, standbeelden en gevels die te linken zijn aan het koloniale verleden bordjes wil gaan plaatsen met historische context.
GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver riep premier Mark Rutte op 13 juni op om namens Nederland excuses te maken voor het slavernijverleden. De politicus vond dat Rutte zijn uitspraak dat er in Nederland sprake is van "systemisch racisme" betekenis kan geven door excuses aan te bieden voor het Nederlandse slavernijverleden.
De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb deed in 2018 ook al een oproep aan het kabinet om excuses aan te bieden voor het slavernijverleden. Het kabinet was in juni 2018 nog niet bereid om officiële excuses te maken voor het Nederlandse slavernijverleden.
Bladwijzers