Vallen ExxonMobil & Shell nederlandse belastingbetalers aan met IIS?

[Olive Yao]

.
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Retouradres Postbus 20401 2500 Ek Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG

Datum 26 mei 2020
Betreft Voortgang in de onderhandelingen met Shell en ExxonMobil


Geachte Voorzitter,

Middels deze brief informeer ik uw Kamer over de stand van zaken omtrent de onderhandelingen over een Addendum op het Akkoord op Hoofdlijnen om zo de gaswinning versneld te kunnen beëindigen. Hiermee geef ik uitvoering aan motie van het lid Agnes Mulder c.s. (Kamerstuk 33529, nr. 686) en de motie van het lid Nijboer c.s. (Kamerstuk 35350 nr. 12). Eerder heb ik samen met de minister van Financiën een vertrouwelijke briefing gegeven en is er een vertrouwelijk AO geweest over de onderhandelingen.

Vorig jaar is een aantal additionele maatregelen genomen waardoor de winning in gasjaar 2019-2020 al is gedaald tot onder het door Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerde niveau van 12 miljard m³. Deze afspraak hebben Shell, ExxonMobil en de Staat gemaakt in het Interim Akkoord van 9 september 2019 (Kamerstuk 33529, nr. 678). In het Interim Akkoord is afgesproken dat Shell en ExxonMobil via NAM in het gasjaar 2019-2020 additionele middelen inzetten (berging Norg) aanvullend op de originele afspraken uit het Akkoord op Hoofdlijnen uit 2018 om te helpen de productie uit het Groningenveld nog sneller te kunnen verminderen.

In het Interim Akkoord heb ik met Shell en ExxonMobil afgesproken dat alle partijen zich naar beste vermogen inspannen om uiterlijk 31 maart 2020 overeenstemming te bereiken over het Addendum op het Akkoord op Hoofdlijnen, opdat de versnellingsmaatregelen voor de afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld uit het Interim Akkoord ook zullen gelden in de komende gasjaren. De afgelopen periode is ook na het verstrijken van deze deadline intensief onderhandeld om invulling te geven aan de afspraken uit het Akkoord op Hoofdlijnen en het Interim Akkoord.

Inmiddels is met Shell en ExxonMobil de principe-afspraak gemaakt dat de gasopslag in Norg tot 30 september 2027 wordt ingezet voor het verminderen van het Groningenvolume. Daarmee is voor de bewoners in het aardbevingsgebied een stabiel uitzicht ontstaan op de daadwerkelijke beëindiging van de winning uit het Groningenveld in het voorjaar van 2022 in een gemiddeld jaar. Partijen zijn er helaas niet in geslaagd om langs de weg van onderhandeling op alle punten tot overeenstemming te komen. Partijen hebben daarom gezamenlijk besloten om hun verschillen van inzicht voor te leggen aan een onafhankelijk arbitragepanel.

In de eerste plaats betreft dit de vergoeding voor de voortgezette inzet van Norg. Deze inzet leidt tot extra kosten. Het voornemen is om de vergoeding voor de gewijzigde inzet van Norg vast te laten stellen door een onafhankelijk arbitragepanel. Het gaat hier om de extra inkoopkosten van GasTerra voor het pseudo G-gas dat opgeslagen wordt in de gasopslag Norg, de extra transportkosten, en de extra kosten door het wegvallen van flexibele inzet van Norg. Ook wordt de vraag aan het arbitragepanel voorgelegd of er sprake is van gederfde inkomsten door het wegvallen van optimalisatiemogelijkheden bij de verkoop van gas van GasTerra als gevolg van de gewijzigde inzet van Norg en zo ja in hoeverre die in dat geval vergoed zouden moeten worden. Het voorlopig bedrag uit het Interim Akkoord zal worden verrekend met de vergoeding.

In de tweede plaats hebben partijen ook geen overeenstemming bereikt over het vraagstuk van het herstel van de balans. De versnelde afbouw van de gaswinning leidt tot een lagere winning dan volgens het in het Akkoord op Hoofdlijnen voorziene basispad. Shell en Exxon zijn van mening dat de afwijking van het basispad marktconform vergoed zou moeten worden. De Staat is van mening dat er geen vergoeding voor dit onderdeel verschuldigd is. Partijen hebben besloten om dit geschil in onafhankelijke arbitrage voor te leggen.

Momenteel werk ik met Shell en ExxonMobil de arbitrageovereenkomst uit waarmee de afspraken over de inzet van Norg worden vastgelegd. In de tussentijd zijn alle partijen in goed overleg om uitvoering te blijven geven aan de afspraken in het Akkoord op Hoofdlijnen en het Interim Akkoord met als hoofddoel het beëindigen van de volumematige gaswinning in Groningen in 2022.

Graag bied ik uw Kamer middels deze brief aan om op korte termijn in een vertrouwelijke briefing bovenstaande nader toe te lichten, conform de motie van het lid Nijboer c.s. (Kamerstuk 35350 nr. 12). Ik hecht aan vertrouwelijkheid gelet op de procespositie van de Staat in arbitrage. Ik zal uw Kamer ook bij volgende stappen in het proces blijven informeren, waar nodig vertrouwelijk.

Eric Wiebes
Minister van Economische Zaken en Klimaat

[Olive Yao]

.

Partijen hebben daarom gezamenlijk besloten om hun verschillen van inzicht voor te leggen aan een onafhankelijk arbitragepanel.
(...)
Partijen hebben besloten om dit geschil in onafhankelijke arbitrage voor te leggen.
(...)
Momenteel werk ik met Shell en ExxonMobil de arbitrageovereenkomst uit waarmee de afspraken over de inzet van Norg worden vastgelegd.
(...)
Ik hecht aan vertrouwelijkheid gelet op de procespositie van de Staat in arbitrage.

Hier draait het om. Waar komt dat "onafhankelijke arbitragepanel" vandaan? Komt het uit de lucht vallen? Of is het ad hoc ingesteld? Rust het op een clausule in een overeenkomst tussen de Staat en ExxonMobil en Shell? Of gaat het hier om een privaat investeerderstribunaal op grond van het Energy Charter Treaty (ECT)?

Hoewel Wiebes' brief al van 26 mei dateert, ben ik er nog niets over aan de weet gekomen. Het moet dan ook 'vertrouwelijk' blijven.

[Ibrah1234]

.


Hier draait het om. Waar komt dat "onafhankelijke arbitragepanel" vandaan? Komt het uit de lucht vallen? Of is het ad hoc ingesteld? Of gaat het hier om een privaat investeerderstribunaal op grond van het Energy Charter Treaty (ECT)?

Dat laatste vermoed ik, maar hoewel Wiebes' brief al van 26 mei dateert, ben ik er nog niets over aan de weet gekomen. Het moet dan ook 'vertrouwelijk' blijven.

De overheid is net als de NAM contractpartij. Bijna 60 jaar gaswinning zal wel grondslag vinden in langlopende contracten.

De overheid draait nu eenzijdig de gaskraan dicht. Lijkt mij dat je dan de andere contractpartij moet compenseren. Geen idee welke investeringen de NAM nog heeft gedaan.

De overheid kan niet na 60 jaar eenzijdig de gaskraan dichtdraaien, 'toedeledokie' roepen tegen de NAM (Shell) en daarmee is de kous af.

[Olive Yao]

De overheid is net als de NAM contractpartij. Bijna 60 jaar gaswinning zal wel grondslag vinden in langlopende contracten.

De overheid draait nu eenzijdig de gaskraan dicht. Lijkt mij dat je dan de andere contractpartij moet compenseren. Geen idee welke investeringen de NAM nog heeft gedaan.

De overheid kan niet na 60 jaar eenzijdig de gaskraan dichtdraaien, 'toedeledokie' roepen tegen de NAM (Shell) en daarmee is de kous af.

Ha Ibrah1234, je gaat inhoudelijk, en dat is best, maar de kwestie die ik aan de orde stel is niet inhoudelijk maar formeel: wat is dat voor tribunaal? Dat wordt verhuld.

[knuppeltje]

En de Groningers mogen ondertussen met de brokken blijven zitten.

[Ibrah1234]

En de Groningers mogen ondertussen met de brokken blijven zitten.

Welke brokken? Al heb je een haarscheurtje in je woning krijg je een duurzame vergoeding te verzilveren middels zonneboiler of zonnepanelen. Doen ze helemaal niet moeilijk over. Ik heb zo na lang zoeken ook een haarscheurtje gevonden. Kassa!!!

Mijn vriend werkt bij het bedrijf die de schade moet beoordelen. Veel van die jankverhalen komen van lui met structurele schade aan de fundering of het pand zelf welke vervolgens een vergoedingen ontvangen van enkele
tienduizenden euro's.

Vervolgens koopt men een BMW, gaat een paar keer jaar op vakantie en laat men het na van het ontvangen bedrag de schade aan het pand te herstellen.

Tsja, blijkt bij de eerstvolgende beving dat men de allereerste schade niet heeft laten verhelpen dan krijgt met nul op het rekest.

[knuppeltje]

Welke brokken?

[Olive Yao]

Als ik dan ff inhoudelijk reageer (terwijl mn eerste punt dus, zoals geschreven, formeel is) -

In zaken als deze wordt vaak een beginsel van legitieme verwachtingen ingeroepen.

Jeremy Bentham, een grondlegger van utilitarisme, is de oudste auteur van wie ik daarover iets las. Brian Barry bespreekt het beginsel in Political argument. In IIS (vaak ISDS genoemd) zijn private buitenlandse investeerderstribunalen dit beginsel vaak gaan toepassen. Het is een open norm, die de tribunalen naar eigen inzicht invullen, vaak partijdig ten gunste van hun opdrachtgevers.

Bij toepassing van het beginsel van legitieme verwachtingen pas ik utilitarisme toe:

onnut is geen legitieme verwachting

Als een kapitalist met een investering onnut veroorzaakt, kan de kapitalist niet met recht verwachten dat hij daarmee door mag gaan.

Zo eenvoudig is het volgens mij.

[Ibrah1234]

Ouwe Google professor

Ken zat lui die in woningen wonen van voor 1970. Elk klein scheurtje, al zit het er al 100 jaar in kregen ze vergoed. Doen ze niet moeilijk over.

Voorheen meen ik 5000 euro maar je krijgt nu moet je de woning voor 5000 euro verduurzamen. Zonneboiler, zonnepanelen of grondwarmtepomp.

Ken tientallen hier in de buurt die zo zonnepanelen op het dak vergoed hebben gekregen.

50 jaar oud scheurtje

[Ibrah1234]

Bij toepassing van het beginsel van legitieme verwachtingen pas ik utilitarisme toe:

onnut is geen legitieme verwachting

Als een kapitalist met een investering onnut veroorzaakt, kan de kapitalist niet met recht verwachten dat hij daarmee door mag gaan.

Zo eenvoudig is het volgens mij.

Een investeerder, zeker een value investor neemt immateriële activa vrijwel niet mee in de waardering van een bedrijf of asset.

Ulitarisme: morele waarde van een handeling afmeten aan de bijdrage die deze handeling levert aan het algemeen nut, waarbij onder algemeen nut het welzijn en geluk van alle mensen wordt verstaan.

Geluk, welzijn, pijn etc. zijn ook subjectieve termen kunnen persoonsgebonden zijn en lastig cijfermatige parameters van te maken.

Net als 'goodwill' op de balans van een annual report. Deze intangibles laat ik vrijwel altijd buiten beschouwing behalve als het gaat om merkenrecht. De merknaam Coca Cola bijvoorbeeld.