.
IJskoud vernederd: zo stierf Belgische student Sanda Dia tijdens ontgroening
NU.nl vrijdag 28 augustus 2020
27,2 graden: dit was de lichaamstemperatuur van toekomstig ingenieur Sanda Dia (20) toen hij in de avond van 5 december 2018 door de leden van de Belgische studentenvereniging Reuzegom naar het ziekenhuis werd gebracht. Het bloed kwam uit zijn neus en mond en zijn organen hielden ermee op. Volgende week staan achttien betrokkenen voor de raadkamer in de zaak die heel België doet gruwen. Wat gebeurde er met de twintigjarige student tijdens de ontgroening?
Dia besluit in 2018, tijdens zijn studie aan de Katholieke Universiteit (KU) in Leuven, dat het goed is voor zijn contacten en toekomst als hij zich aansluit bij het elitaire Reuzegom.
Veel oud-leden hebben toonaangevende banen gekregen: rechter, advocaat, bankier. De slogan van de groep: Ut Vivat, Crescat et Floreat (Opdat ze leven, groeien en bloeien). Dia ziet deze toekomst ook voor zichzelf. Samen met een paar andere aspirant-leden doet hij mee aan de tweedaagse ontgroening, in België een 'doop' genaamd.
De eerste dag vindt plaats in Leuven zelf en staat vooral in het teken van comazuipen, zo blijkt uit een reconstructie van Het Nieuwsblad. Flessen gin, bier en wodka worden aan de lippen van de aspirant-leden gezet. Ze kotsen en liggen bewegingsloos op de grond, maar in plaats van dat er wordt geminderd, wordt de situatie juist erger: de kranen worden onklaar gemaakt, zodat ze hun kater niet kunnen verzachten.
Met Dia op de achterbank rijdt Reuzegom op de tweede dag naar blokhut Cardon, een huisje in een afgelegen gebied in Vorselaar. En hier wordt het niet veel beter voor de aspirant-leden, is te lezen in de reconstructie. In de ijzige kou moeten ze een kuil graven, waar ze vervolgens in moeten gaan staan. Er wordt over ze geürineerd, de verenigingsleden gooien emmers koud water én een van de aspirant-leden wordt zelfs ondergepoept.
Dia's gezondheid gaat snel achteruit
Het gaat in rap tempo slechter met Dia, die al verzwakt is door het vele drinken de dag ervoor. De aspirant-leden krijgen 'eetproeven' opgelegd en moeten onder meer vissaus drinken en een levende goudvis eten. Terwijl in de keuken van het huisje een levende muis in de blender wordt gestopt, raakt de jonge student buiten bewustzijn. Tientallen minuten nadat hij uit de put is gehaald, wordt hij naar het ziekenhuis gebracht.
De artsen stellen vast dat het zoutgehalte in zijn lichaam zo hoog is, dat hij lijdt aan orgaanfalen. Diezelfde avond nog sterft de ingenieursstudent. Volgens Het Nieuwsblad veranderen de kreten van een van de leiders, Alexander G., van "We gaan er een gestoord bruut jaar van maken" naar "Als hij het niet haalt, gaan 'Zaadje' (bijnaam andere leider, red.) en ik er gewoon voor opdraaien, hè".
Hoe heeft het zover kunnen komen? Dat is de vraag die België bezighoudt. "Waar massa's bij elkaar komen, gebeuren gekke dingen", zo zegt Arjaan Wit, universitair hoofddocent psychologie aan de Universiteit Leiden.
Hij legt uit dat, als er geen tegengeluid klinkt, situaties uit de hand kunnen lopen. "Zeker als er wordt gedronken en het organiserende comité qua hevigheid over het andere jaar heen wil gaan." Wit hoopt dat excessen als deze door de toegenomen mondigheid van jongeren niet veel meer voorkomen. Maar het risico op escalatie is er nog steeds.
'Ruimte bieden aan kritische mensen is belangrijk'
De hoofddocent psychologie wordt dan ook met regelmaat benaderd door studentenverenigingen die advies willen over ontgroeningen. Wit, wiens eigen dochter tijdens een ontgroening bij een roeivereniging in Leiden geblinddoekt het water is ingeduwd, is van mening dat "een beetje voorzichtigheid geen kwaad kan", overigens niet alleen op fysiek vlak, maar ook als het gaat om beledigingen.
"Het belangrijkste is dat de comités het goed voorbereiden, alles op papier zetten en ruimte bieden aan kritische mensen. Zowel in de voorbereiding als tijdens de ontgroening", aldus Wit. Hij geeft ook als tip aan studentenverenigingen dat het plaatsen van voor- en achternamen op shirts van het organisatiecomité werkt om het verantwoordelijkheidsgevoel te vergroten.
Ophef over afhandeling zaak
België kijkt met grote interesse naar volgende week vrijdag, als de verdachten voor de raadkamer verschijnen. Een petitie voor de vervolging van de betrokken achttien oud-leden van Reuzegom is inmiddels bijna twintigduizend keer ondertekend. Onder de verdachten zijn onder anderen de organisator van de ontgroening Alexander G. en de oud-praeses van Reuzegom genaamd Jef J., ook wel 'Zaadje' genoemd.
Het is aan de raadkamer om te bekijken wat de bewijslast is en hoe de zaak verder moet gaan. Volgens Belgische media zijn kort na de dood van Dia onder meer WhatsApp-gesprekken verwijderd en is de blokhut grondig schoongemaakt.
KU Leuven deed het incident destijds af met een taakstraf voor de betrokken leden van Reuzegom, dat zich overigens niet lang na het overlijden van Dia heeft opgeheven. Rector Luc Sels zei onlangs na te willen denken over een alternatief voor de traditionele dopen. Op vragen van de media wil de universiteit niet ingaan nu de zaak onder de rechter is.
De vader van Dia wordt vertegenwoordigd door advocaat Sven Mary, een bekend strafpleiter die onder anderen terrorist Salah Abdeslam bijstond. "Voor dit dossier is er maar één woord. En als je het uitspreekt, ga je intuïtief meteen op zoek naar de overtreffende trap. Het woord is walging", sprak de raadsman.
Bladwijzers