.
Hoe ons Wob-verzoek wordt beantwoord met een lastercampagne
The Rights Forum vrijdag 11 februari 2022
Een groep academici en studenten verzocht The Rights Forum een Wob-verzoek in te dienen bij Nederlandse universiteiten. Zij vreesden repercussies als zij dat zelf zouden doen. Die vrees blijkt terecht.
De academici en studenten benaderden ons in december met de vraag het door hen opgestelde Wob-verzoek bij de universiteiten in te dienen. Zij vreesden schadelijke gevolgen voor hun carrières als zij dat zelf zouden doen. Universiteiten zijn geen veilige omgeving voor medewerkers en studenten die Israël-kritische activiteiten ontplooien, vertelden zij. Vaak leiden die tot protesten en campagnes van pro-Israëlische organisaties die open debat over Israël-kritische thema’s proberen te voorkomen, gewoonlijk door de betrokkenen van antisemitisme te betichten.
Het vorig jaar verschenen ELSC-rapport De mond gesnoerd – De ondermijning van pro-Palestijns activisme in Nederland geeft voorbeelden van zulke hetzes en plaatst die in bredere context: niet alleen studenten en academici, maar iedereen die in de ogen van pro-Israëlische organisaties onwelgevallige standpunten verkondigt wordt aangevallen – een fenomeen dat op onze website veelvuldig is beschreven. Ook de recente pogingen het functioneren van pro-Palestijnse studentenorganisaties aan de universiteiten van Maastricht en Leiden aan banden te (laten) leggen passen in dit kader. Dat geldt ook voor de poging van pro-Israëlische organisaties om een in 2018 door The Rights Forum georganiseerde lezing van Israëlische en Palestijnse mensen*rechtenverdedigers aan een universiteit geannuleerd te krijgen vanwege hun Israël-kritische opvattingen.
In het ons voorgelegde Wob-verzoek worden universiteiten om informatie gevraagd over hun organisatorische banden met Israëlische academische instellingen en bedrijven, alsmede met organisaties in Nederland en daarbuiten die bekendstaan om hun actieve en onvoorwaardelijke steun aan Israëls overheersing van de Palestijnen. Achtergrond van het verzoek is de jarenlange discussie in Europa over mogelijke directe of indirecte betrokkenheid van Nederlandse en andere academische instellingen bij onder meer Israëls illegale kolonisering van bezet Palestijns gebied en de Israëlische wapenindustrie. Die discussie lijdt onder een gebrek aan concrete gegevens.
Een Wob-verzoek is de geëigende methode om zulke gegevens boven tafel te krijgen. Het is een wettige en democratische procedure die iedere Nederlander in staat stelt om naar eigen inzicht en vertrouwelijk informatie in te winnen bij overheidslichamen en publiekrechtelijke organisaties. Ook het doen en laten van The Rights Forum is onderwerp van Wob-verzoeken – laatstelijk van een ons onbekende partij die alle correspondentie tussen The Rights Forum en het ministerie van Buitenlandse Zaken in de periode 2009-2020 opvroeg. Ook in dit geval geldt: wat ook de motieven van partijen zijn om zulke informatie op te vragen, het is hun goed recht.
The Rights Forum kon zich in het doel van het Wob-verzoek van de academici en studenten vinden. Ook wat ons betreft dient de door de opstellers beoogde transparantie te worden geboden. Enkele weken geleden dienden wij het Wob-verzoek bij de universiteiten in.
Lastercampagne
Deze week werd in volle omvang duidelijk hoe gerechtvaardigd de vrees van de academici en studenten was. Ons Wob-verzoek werd door een medewerker van een van de universiteiten gelekt naar pro-Israëlische organisaties en (direct of indirect) de Telegraaf – een handelwijze die de door de opstellers ervaren onveiligheid onderstreept en door de universiteiten onderzocht dient te worden. Binnen de kortste keren kwam een lastercampagne op gang waarin The Rights Forum in alle toonaarden van antisemitisme wordt beschuldigd. Ons kantoor werd via telefoon en e-mail overstroomd met scheld- en haatberichten.
De aanstichters van de campagne zijn de usual suspects. Hoofdredactrice Esther Voet van het Nieuw Israëlietisch Weekblad (NIW) beet de spits af met een artikel waarin ze schrijft dat The Rights Forum ‘het antisemitisme niet schuwt’ en ‘liever ziet dat Israël als Joodse staat van de kaart wordt geveegd’. In een tweet heeft ze het zelfs over ‘jacht op Joden’. Ze mocht haar verhaal doen in de podcast van de in Israël woonachtige Joop Soesan, die ‘opzienbarende onthullingen’ aankondigde over ‘de bedoelingen van The Rights Forum, dat eigenlijk niets liever wil dan dat Joden uit Nederland vertrekken’. Dat bij The Rights Forum meerdere Joden werken zeiden Voet en Soesan er niet bij. Overigens bevinden zich ook Joden onder de opstellers van het Wob-verzoek.
In een column op de website Israël Nieuws benadrukte Soesan zijn beschuldiging, onder meer met de volgende quote:
The Rights Forum toont haar ware gezicht: een anti Joodse, anti Israëlische organisatie die Nederland “Judenrein” wil maken, een organisatie die wil dat universiteiten hun banden met Israël en Joodse personen en instellingen verbreken.
Voormalig voorzitter van het Centraal Joods Overleg (CJO) en ex-directeur van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) Ronny Naftaniel leverde zijn gebruikelijke bijdrage door in een tweet te spreken van een ‘krankzinnig en discrimi*nerend WOB-verzoek – de Ariërverklaring revisited’. Een andere usual suspect, voormalig CIDI-medewerker Akiva van Koningsveld, tegenwoordig woonachtig in de illegale Israëlische kolonie Eli, tweette: ‘Als het aan The Rights Forum en directeur Gerard Jonkman ligt worden Joodse studenten aan Nederlandse universiteiten voortaan gedwongen een gele ster te dragen – geheel in de antisemitische traditie van Dries van Agt. Walgelijk.’
Wim Kortenoeven, voormalig PVV-Kamerlid en de tweede afgezwaaide CIDI-medewerker die in Eli is neergestreken, leverde zijn bijdrage in het Duits: ‘Ach so! Untersturmführer Gerard Jonkman der Schutzstaffel Dries van Agt gegen die Juden und Ihre Geschäfte… SS-Totenkopfverbände The Rights Forum… Es sind dieselben wie früher.’
Zoals vaker liet ook opperrabbijn Binyomin Jacobs zich horen. Tegenover het Israëlische nieuwsmedium Arutz Sheva spreekt hij van een ‘antisemitisch Wob-verzoek’ van een ‘openlijk Israël-vijandige groep’. Verder stelt hij ten onrechte dat The Rights Forum ‘iedere Israëli, iedere link met Israël en iedere Jood aan Nederlandse universiteiten in kaart wil brengen’. Arutz Sheva typeert, het journalistieke principe van hoor en wederhoor compleet negerend, The Rights Forum op eigen gezag als een ‘antizionistische groep’.
Intimidatie van universiteiten
De voornaamste pijlen worden echter niet gericht op The Rights Forum, maar op de universiteiten. Het doel van de lastercampagne is de instellingen zozeer te compromitteren en intimideren dat zij het Wob-verzoek terzijde schuiven. Zowel Jacobs als Voet beschuldigt de universiteiten van ‘medeplichtigheid’. Volgens de laatste is hun medewerking een alarmerend ‘teken aan de wand’. Jacobs trekt zelfs een parallel met ‘de meeste burgemeesters die gedurende de bezetting netjes de namen van hun Joodse burgers aan de Duitsers doorgaven’.
(...)
Bladwijzers