Nederlanders bot, stipt en bekrompen?

[Orakel]

Nederlanders: bot, stipt en bekrompen
Van onze verslagggeefster Deedee Derksen


DEN HAAG - Nederlanders die in het buitenland hebben gewoond en weer terugkeren, krijgen vaak opnieuw een cultuurschok. 'Je moet je twee keer aanpassen', aldus een remigrant. En dat valt niet mee. 'Ongelooflijk als iemand belt dat ie vijf minuten te laat is.'

e-mail dit artikel

printversie

meer over dit onderwerp

nieuwsbrieven




Repatrianten kijken met verbazing naar veranderingen in de maatschappij en voelen zich vaak niet thuis

In Afrika vonden Michel de Lepper (45) en zijn vrouw José Verwegen (41) zichzelf heel Nederlands. Veel Nederlandser dan ze zich nu voelen, nu ze terug zijn. Dáár, en later in Vietnam, vierden ze elk jaar Sinterklaas en zongen op Koninginnedag uit volle borst het Wilhelmus. Trots vertelden ze over de orde en rust in hun vaderland. Soms waren ze zelfs té Nederlands, als ze wel erg direct waren. Het echtpaar leerde zich aan te passen.
In 1997 keerden ze terug naar Nederland. Tot hun verbazing voelen ze zich híer niet meer thuis. 'Als mijn huis in Duitsland zou staan, zou ik het ook prima vinden.'

Het was moeilijk om contact te houden met hun oude vrienden, zegt De Lepper, technisch directeur van Heinekenvestigingen. 'Nederlanders hebben altijd totaal volgeplande agenda's. Een afspraak kun je pas maken voor over drie weken. Dat is heel weinig hartelijk.'

Hij kreeg ook problemen op zijn werk. 'In Afrika had ik geleerd dat als er een probleem was, ik zo snel mogelijk met een oplossing kwam. Maar in Nederland werkt dat heel anders. Hier moet je eerst overleggen met allerlei collega's. Je moet samen door een hele emotie heen, voordat je met een oplossing komt. Het poldermodel, zeg maar. Het wordt absoluut niet op prijs gesteld als ik direct met een plan aankom.' De Lepper voelt zich inmiddels helemaal geen Nederlander meer. Hij vindt Nederlanders 'hyprocriet en bekrompen'. 'Ze denken precies te weten hoe alles in elkaar zit. Allemaal eigenschappen waar ik me absoluut niet mee identificeer.'

Voor Els de Jong (54) van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) in Amsterdam is dit een bekend verhaal. 'Als Nederlanders naar het buitenland gaan bereiden ze zich voor op een cultuurschok, maar niet als ze terugkeren. Toch blijkt dat vaak veel moeilijker dan verwacht.' Vier jaar geleden begonnen De Jong en haar collega Jaap Vossestein daarom met een zogeheten re-entrycursus, een inburgeringsklasje voor repatrianten.

De Jong en Vossestein komen veel verzet tegen bij net teruggekeerde Nederlanders om zich weer aan te passen aan de Nederlandse cultuur. De Jong: 'In het buitenland denken ze na over hun culturele identiteit en passen ze zich gedeeltelijk aan aan de heersende waarden en normen. Als ze dan weer terugkomen ergeren ze zich bijvoorbeeld aan de rigide agenda's, de stiptheid, of het gebrek aan hiërarchie. Toch blijkt hun Nederlander-zijn uiteindelijk te overheersen.'

'Je moet je twee keer aanpassen, een keer in het buitenland en dan weer in Nederland', zegt De Lepper, 'Je wordt je bewust van het onbewuste: je Nederlandse identiteit.' Maar wat is die Nederlandse identiteit precies? En is dat iets wat je in het buitenland van je af kunt schudden, of blijft het onherroepelijk en misschien wel ongewild altijd bij je?

Nederlanders zijn bot, direct en heel erg informeel, vindt Annemiek van Stek (41), die als ontwikkelingswerker twaalf jaar met haar gezin in Bangladesh, Belize en Egypte woonde. 'Verder staan Nederlanders in het buitenland bekend om hun punctualiteit en grote gevoel voor gerechtigheid.' Ze herkent zichzelf nog maar ten dele in dit beeld.

'Die stiptheid heb ik bijvoorbeeld niet meer. Ik vind het nu ongelofelijk als iemand belt om te zeggen dat hij vijf minuten te laat is, wat hier als heel gewoon wordt beschouwd.' Ook het geheven vingertje, dat ze hier nogal eens aantreft, heeft ze in het buitenland achtergelaten. 'Ik ben er nu achter dat het in andere landen gewoon anders gaat. Niet beter of slechter.' Ondanks deze veranderingen is ze 'onvervreemdbaar Nederlands' gebleven, vindt ze zelf. 'Ik heb nog steeds die oer-Hollandse nuchterheid en directheid en een groot gevoel voor rechtvaardigheid. Als Willem-Alexander door rood rijdt, moet hij ook gewoon een boete betalen, vind ik.'

Yolanthe Smit (58) - 25 jaar in de Verenigde Staten, tweeënhalf jaar terug - noemt zichzelf liever 'kosmopoliet' dan Nederlander. 'Maar het Nederlander-zijn blijft natuurlijk wel in mijn systeem zitten. Ik vind de taal erg belangrijk, en ook sommige dichters die ik me van vroeger herinner, zoals Slauerhoff en Bloem. Verder ben ik heel huiselijk. Ik schep er plezier in mijn huis leuk in te richten. Die huiselijke gezelligheid vind ik ook typisch Nederlands.'

Uit de Verenigde Staten heeft ze haar ondernemingslust overgehouden. 'Amerikanen reageren altijd heel enthousiast als je een plan hebt. Nederlanders zien eerder obstakels.'

Niet alleen zijzelf zijn veranderd in de tijd dat ze weg waren, de repatrianten zien dat in Nederland zelf de afgelopen jaren grote verschuivingen hebben plaatsgevonden. Jaap Vossestein van het KIT heeft een lijst gemaakt van nieuwigheden die zijn cursisten zijn opgevallen.

De punten lopen uiteen van praktische zaken als hoge huizenprijzen en kant-en-klaarmaaltijden tot zinloos geweld, multiculturele samenleving en het zoeken naar normen en waarden.

Nederlanders zijn veel materialistischer geworden, vindt Van Stek. 'Ik vind het verbazingwekkend om te zien met welk gemak mensen hier tegenwoordig geld uitgeven. Het tuincentrum hier in de buurt puilt uit van de spullen, twaalf jaar geleden was dat nog heel anders. Kennissen van ons kochten onlangs een nieuwe keuken, alleen maar omdat ze de oude niet meer mooi vonden. Daar kan ik niet bij.'

José Verwegen vindt de omgangsvormen in het openbare leven erg verruwd sinds zij uit Nederland vertrok. 'Iedereen wil de eerste zijn, vooral in het verkeer. Ik was erg verbaasd over het gemak waarmee tegenwoordig de derde vinger wordt opgestoken. Ik kende het gebaar niet eens, toen ik hier wegging.'

Terwijl ze het zegt, moet ze een beetje lachen. 'Dit klagen is eigenlijk ook typisch Nederlands.' Haar man: 'Nederlanders zijn zelden positief. Al helemaal niet over ons Nederlanderschap.'


Vervang "Nederlander" door "allochtoon" en veel (niet alles) wordt duidelijk.

[Tomas]

Geplaatst door Orakel

'In Afrika had ik geleerd dat als er een probleem was, ik zo snel mogelijk met een oplossing kwam. Maar in Nederland werkt dat heel anders. Hier moet je eerst overleggen met allerlei collega's. Je moet samen door een hele emotie heen, voordat je met een oplossing komt. Het poldermodel, zeg maar. Het wordt absoluut niet op prijs gesteld als ik direct met een plan aankom.'

Hebben we allemaal door moeten maken, hoor.

Zeikerd.

Het voordeel van deze samen-door-de-emoties-cultuur is wel dat de opgeleverde kutzooi veel beter is verankerd in de organisatie en dat je dus veel moeilijker van de opgeleverde ellende afkomt.

En veel duurder natuurlijk.

[Orakel]

Geplaatst door EdV
Wel, Orakel,

Ik heb het woord "Nederlander" vervangen door "Allochtoon" en niets werd me duidelijk.

Maar ik neem aan dat je een en ander in een paar woorden wel kunt toelichten?


Ed


P.S. Ik had het artikel al in de krant gelezen.

Het is als met tegenzin uitvaren uit de haven, deze langzaam zien verdwijnen en de bestemming is onbekend en nog lang niet in zicht.

Ik meen dat zich bij allochtonen hetzelfde proces van vervreemding voordoet. Je thuisland is niet meer zoals je het hebt achtergelaten (feitelijk en/of verondersteld) en je kunt met je achtergrond moeilijk aarden in het nieuwe thuisland.
Zonder melancholisch te willen doen, heb ik het wel eens ervaren als statenloos zijn. In Marokko vreemd en hier ook vreemd en ook al is dat of zou dat een subjectief gegeven zijn, dan nog geeft het fricties.

Iets meer dan een paar woorden...

[Donna]

Nouuuuja zeg, dit is echt schandalig!!!!

Bot en bekrompen klopt natuurlijk, maar stipt??

Ik ben altijd overal 5 minuten te vroeg.

Ik eis excuses van het Nederlands genootschap van hoofdredacteuren.

Ik ben diep gekwetst.

En ook beledigd.

Ik overweeg een zaak aan te spannen tegen euhm..... heel veel mensen.

Maar eerst Barend en van Dorp kijken en dan slaap ik er nog wel eens een nachtje over.

[barfly]

Geplaatst door Donna
Nouuuuja zeg, dit is echt schandalig!!!!

Bot en bekrompen klopt natuurlijk, maar stipt??

Ik ben altijd overal 5 minuten te vroeg.

Ik eis excuses van het Nederlands genootschap van hoofdredacteuren.

Ik ben diep gekwetst.

En ook beledigd.

Ik overweeg een zaak aan te spannen tegen euhm..... heel veel mensen.

Maar eerst Barend en van Dorp kijken en dan slaap ik er nog wel eens een nachtje over.

*Echte Nederlander*

[barfly]

klant: ik heb een klacht!
werknemer: heeft u een klantnummer?
klant: een wat? ik heb geen verwarming!
werknemer: heeft u dit al gemeld bij de meldkamer?
klant: ja en via dat nummer ben ik hier!
werknemer: zonder klantnummer kan ik u niet helpen, ik zet u even terug in de wacht, één moment aub.
klant: ja ma..túttút
werknemer: *enorme kolere herrie zoals dinges bernal*

Dit is meer het hedendaagse Nederland.

[Orakel]

Stelletje randdebielen...




Hee Donna... welkom terug. Je ben solang weggeweest, je bent ontheemd geraakt vrees ik..

[bman]

Ik meen dat zich bij allochtonen hetzelfde proces van vervreemding voordoet. Je thuisland is niet meer zoals je het hebt achtergelaten (feitelijk en/of verondersteld) en je kunt met je achtergrond moeilijk aarden in het nieuwe thuisland.
Zonder melancholisch te willen doen, heb ik het wel eens ervaren als statenloos zijn. In Marokko vreemd en hier ook vreemd en ook al is dat of zou dat een subjectief gegeven zijn, dan nog geeft het fricties.

Iets meer dan een paar woorden...

Inderdaad dit klinkt heel bekend in de oren: van kennisen en familie die in het voormalig N.I. zijn geboren en die na 40 jaar ofzo weer eens een kijkje zijn gaan nemen.

Ik denk ook dat veel mensen in het buitenland een soort romantisch beeld van het thuisland creeeren dat met de werkelijk niet altijd strookt. Ik weet van relatief korte verblijven in het buitenland dat ik datzelf na een paar maanden ook ga doen, maar toch is het nog altijd fijn als je weer 'boven schiphol' hangt en je de weilanden, kassen de keurige huisjes van Nederland weer ziet.

Leuk artikel!

[Marsipulami]

Geplaatst door Orakel
Nederlanders: bot, stipt en bekrompen
Van onze verslagggeefster Deedee Derksen


DEN HAAG - Nederlanders die in het buitenland hebben gewoond en weer terugkeren, krijgen vaak opnieuw een cultuurschok. 'Je moet je twee keer aanpassen', aldus een remigrant. En dat valt niet mee. 'Ongelooflijk als iemand belt dat ie vijf minuten te laat is.'

Repatrianten kijken met verbazing naar veranderingen in de maatschappij en voelen zich vaak niet thuis

In Afrika vonden Michel de Lepper (45) en zijn vrouw José Verwegen (41) zichzelf heel Nederlands. Veel Nederlandser dan ze zich nu voelen, nu ze terug zijn. Dáár, en later in Vietnam, vierden ze elk jaar Sinterklaas en zongen op Koninginnedag uit volle borst het Wilhelmus. Trots vertelden ze over de orde en rust in hun vaderland. Soms waren ze zelfs té Nederlands, als ze wel erg direct waren. Het echtpaar leerde zich aan te passen.
In 1997 keerden ze terug naar Nederland. Tot hun verbazing voelen ze zich híer niet meer thuis. 'Als mijn huis in Duitsland zou staan, zou ik het ook prima vinden.'

Het was moeilijk om contact te houden met hun oude vrienden, zegt De Lepper, technisch directeur van Heinekenvestigingen. 'Nederlanders hebben altijd totaal volgeplande agenda's. Een afspraak kun je pas maken voor over drie weken. Dat is heel weinig hartelijk.'

Hij kreeg ook problemen op zijn werk. 'In Afrika had ik geleerd dat als er een probleem was, ik zo snel mogelijk met een oplossing kwam. Maar in Nederland werkt dat heel anders. Hier moet je eerst overleggen met allerlei collega's. Je moet samen door een hele emotie heen, voordat je met een oplossing komt. Het poldermodel, zeg maar. Het wordt absoluut niet op prijs gesteld als ik direct met een plan aankom.' De Lepper voelt zich inmiddels helemaal geen Nederlander meer. Hij vindt Nederlanders 'hyprocriet en bekrompen'. 'Ze denken precies te weten hoe alles in elkaar zit. Allemaal eigenschappen waar ik me absoluut niet mee identificeer.'

Voor Els de Jong (54) van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) in Amsterdam is dit een bekend verhaal. 'Als Nederlanders naar het buitenland gaan bereiden ze zich voor op een cultuurschok, maar niet als ze terugkeren. Toch blijkt dat vaak veel moeilijker dan verwacht.' Vier jaar geleden begonnen De Jong en haar collega Jaap Vossestein daarom met een zogeheten re-entrycursus, een inburgeringsklasje voor repatrianten.

De Jong en Vossestein komen veel verzet tegen bij net teruggekeerde Nederlanders om zich weer aan te passen aan de Nederlandse cultuur. De Jong: 'In het buitenland denken ze na over hun culturele identiteit en passen ze zich gedeeltelijk aan aan de heersende waarden en normen. Als ze dan weer terugkomen ergeren ze zich bijvoorbeeld aan de rigide agenda's, de stiptheid, of het gebrek aan hiërarchie. Toch blijkt hun Nederlander-zijn uiteindelijk te overheersen.'

'Je moet je twee keer aanpassen, een keer in het buitenland en dan weer in Nederland', zegt De Lepper, 'Je wordt je bewust van het onbewuste: je Nederlandse identiteit.' Maar wat is die Nederlandse identiteit precies? En is dat iets wat je in het buitenland van je af kunt schudden, of blijft het onherroepelijk en misschien wel ongewild altijd bij je?

Nederlanders zijn bot, direct en heel erg informeel, vindt Annemiek van Stek (41), die als ontwikkelingswerker twaalf jaar met haar gezin in Bangladesh, Belize en Egypte woonde. 'Verder staan Nederlanders in het buitenland bekend om hun punctualiteit en grote gevoel voor gerechtigheid.' Ze herkent zichzelf nog maar ten dele in dit beeld.

'Die stiptheid heb ik bijvoorbeeld niet meer. Ik vind het nu ongelofelijk als iemand belt om te zeggen dat hij vijf minuten te laat is, wat hier als heel gewoon wordt beschouwd.' Ook het geheven vingertje, dat ze hier nogal eens aantreft, heeft ze in het buitenland achtergelaten. 'Ik ben er nu achter dat het in andere landen gewoon anders gaat. Niet beter of slechter.' Ondanks deze veranderingen is ze 'onvervreemdbaar Nederlands' gebleven, vindt ze zelf. 'Ik heb nog steeds die oer-Hollandse nuchterheid en directheid en een groot gevoel voor rechtvaardigheid. Als Willem-Alexander door rood rijdt, moet hij ook gewoon een boete betalen, vind ik.'

Yolanthe Smit (58) - 25 jaar in de Verenigde Staten, tweeënhalf jaar terug - noemt zichzelf liever 'kosmopoliet' dan Nederlander. 'Maar het Nederlander-zijn blijft natuurlijk wel in mijn systeem zitten. Ik vind de taal erg belangrijk, en ook sommige dichters die ik me van vroeger herinner, zoals Slauerhoff en Bloem. Verder ben ik heel huiselijk. Ik schep er plezier in mijn huis leuk in te richten. Die huiselijke gezelligheid vind ik ook typisch Nederlands.'

Uit de Verenigde Staten heeft ze haar ondernemingslust overgehouden. 'Amerikanen reageren altijd heel enthousiast als je een plan hebt. Nederlanders zien eerder obstakels.'

Niet alleen zijzelf zijn veranderd in de tijd dat ze weg waren, de repatrianten zien dat in Nederland zelf de afgelopen jaren grote verschuivingen hebben plaatsgevonden. Jaap Vossestein van het KIT heeft een lijst gemaakt van nieuwigheden die zijn cursisten zijn opgevallen.

De punten lopen uiteen van praktische zaken als hoge huizenprijzen en kant-en-klaarmaaltijden tot zinloos geweld, multiculturele samenleving en het zoeken naar normen en waarden.

Nederlanders zijn veel materialistischer geworden, vindt Van Stek. 'Ik vind het verbazingwekkend om te zien met welk gemak mensen hier tegenwoordig geld uitgeven. Het tuincentrum hier in de buurt puilt uit van de spullen, twaalf jaar geleden was dat nog heel anders. Kennissen van ons kochten onlangs een nieuwe keuken, alleen maar omdat ze de oude niet meer mooi vonden. Daar kan ik niet bij.'

José Verwegen vindt de omgangsvormen in het openbare leven erg verruwd sinds zij uit Nederland vertrok. 'Iedereen wil de eerste zijn, vooral in het verkeer. Ik was erg verbaasd over het gemak waarmee tegenwoordig de derde vinger wordt opgestoken. Ik kende het gebaar niet eens, toen ik hier wegging.'

Terwijl ze het zegt, moet ze een beetje lachen. 'Dit klagen is eigenlijk ook typisch Nederlands.' Haar man: 'Nederlanders zijn zelden positief. Al helemaal niet over ons Nederlanderschap.'


Vervang "Nederlander" door "allochtoon" en veel (niet alles) wordt duidelijk.

Dit vind ik echt wel een mooi artikel. Ik vond de titel een beetje te Marsipulaans provocerend naar Hollanders toe. Maar de titel dekt niet de hele inhoud van dit artikel. Nee, dit is een zinvol artikel.

In feite draait het hele debat over integratie niet over de grote thema's als islam-christendom, verlichting, vrijheid en democratie, de rechtstaat, gelijkheid tussen man en vrouw en allerlei andere fundamentele normen en waarden waar veel te veel mensen tegenstellingen menen te ontwaren tussen de westerse en de moslimwereld. Eigenlijk zijn zowel autochtonen als allochtonen het over de meeste dingen helemaal eens met elkaar.

Het draait allemaal om pietluttigheden, zoals een paar minuten te laat komen op een afspraak omdat je dingen te doen had die volgens jou belangrijker of interessanter waren dan die afspraak. L'enfer c'est les autres zei Sartre, de anderen zijn de hel voor mij omdat ze anders zijn. Dit heeft minstens zoveel met onze eigen bekrompenheid te maken dan met de hogervermelde maatschappelijke idealen en dito discussies over fundamentele normen en waarden. Hoe meer ik mezelf stoor aan de anderen des te groter het bewijs van mijn eigen bekrompenheid.

[Simon]

Geplaatst door Orakel
Ik meen dat zich bij allochtonen hetzelfde proces van vervreemding voordoet. Je thuisland is niet meer zoals je het hebt achtergelaten (feitelijk en/of verondersteld) en je kunt met je achtergrond moeilijk aarden in het nieuwe thuisland.
Zonder melancholisch te willen doen, heb ik het wel eens ervaren als statenloos zijn. In Marokko vreemd en hier ook vreemd en ook al is dat of zou dat een subjectief gegeven zijn, dan nog geeft het fricties.

Nebahat Albayrak - de nummer 4 op de PvdA lijst - zegt deze week ook iets dergelijks in een uitgebreid interview in Vrij Nederland:

Over haar jeugd:

"Ooit viel de Ramadan in de tijd dat we naar Turkije gingen. Mijn ouders zijn liberale moslims, maar vasten was thuis traditie. Toen we Turkije binnenreden dacht ik: hier klopt iets niet. Mensen liepen op straat te roken, te drinken en te eten. Waren dit nu de zuivere Turken waar we op moesten lijken? We gingen thuis steeds meer vragen stellen en onze mondigheid werd geaccepteerd. Gaandeweg kregen we meer vrijheden. We hebben ervoor gezorgd dat respect voor geloof en tradities onze ontplooiing niet zou hinderen" etc.

Simon