'Misyar-huwelijk' ter discussie in Saudi Arabie
Door Michel Hoebink
Een rechtszaak in Saudi-Arabië tegen een vrouw die met twee mannen is getrouwd heeft een controverse opgerakeld over het zogenaamde misyar huwelijk: is dat een belangrijke aanpassing van het islamitisch recht aan de behoeften van de moderne moslim, of een legale vorm van prostitutie?
Saudische_bruidegom
Saudische bruidegom moet veel geld neertellen voor een bruid
Een Saudische vrouw moet zich op dit moment voor de rechter verantwoorden omdat ze met twee mannen is gehuwd. De vrouw was met beide mannen een zogenaamd 'misyar' huwelijk aangegaan, zonder dat de twee dat van elkaar wisten. De zaak kwam uit toen een van beiden het vliegtuig miste en weer thuisgekomen de ander bij zijn echtgenote aantrof. Mannen mogen in Saudi-Arabië met vier vrouwen tegelijk getrouwd zijn, maar vrouwen die meer dan één man huwen, maken zich volgens de in het koninkrijk geldige sharia schuldig aan overspel. De vrouw hangt nu de doodstraf door steniging boven het hoofd.
Fransman
Van steniging van overspelige vrouwen wordt de publieke opinie in Saudi-Arabië niet warm of koud, maar de kwestie van de vrouw met de twee echtgenoten heeft wel een andere discussie opgerakeld die de Saudische samenleving al enige jaren bezighoudt: die van de misyar huwelijken. Dat zijn volgens het islamitisch recht gesloten huwelijkscontracten die een relatie wettigen die nog het meest lijkt op die tussen de stereotiepe Fransman en zijn maitresse.
Een misyar huwelijk komt er in de meeste gevallen op neer dat de vrouw een aantal van de rechten opgeeft die zij volgens een gangbaar islamitisch huwelijkscontract heeft, zoals het recht op door de man voorziene woonruimte en levensonderhoud en het recht dat hij met haar samenleeft - of in elk geval evenveel tijd met haar doorbrengt als met zijn eventuele andere echtgenoten.
De misyar huwelijken hebben de laatste jaren een enorme vlucht genomen in het vrome koninkrijk. Duizenden mannen zijn vooral via het internet op zoek naar vrouwen voor een misyar huwelijk.
Levensgevaarlijk
Dat mannen belangstelling hebben voor het misyar huwelijk is wel te begrijpen. In een maatschappij waarin overspel levensgevaarlijk is, schept het de mogelijkheid van een legale liefdesrelatie met een vrouw zonder de sociale en financiële verplichtingen van een officieel huwelijk. De mannen willen hun nieuwe partner op elk gewenst moment kunnen bezoeken zonder verplicht te zijn haar te onderhouden of een huis voor haar te kopen. Ook worden de misyar huwelijken vaak geheimgehouden, voor de familie en voor de eerste en officiële echtgenote van de man. En wat misschien nog wel het belangrijkste is: het misyar huwelijk biedt de mogelijkheid om de torenhoge bruidsschat te omzeilen die in Saudi-Arabië gebruikelijk is.
Saudische vrouwen zouden vooral met deze huwelijksvorm instemmen omdat ze kansloos zijn voor een gewoon huwelijk. Onder meer door de hoge bruidsschatten trouwen steeds meer Saudische mannen met buitenlandse bruiden. Hoewel er geen statistische gegevens voorhanden zijn, zou dat ertoe geleid hebben dat het aantal ongetrouwde en gescheiden vrouwen in Saudi-Arabië de laatste jaren alarmerend stijgt.
Fatsoensnormen
Het fenomeen van het misyar huwelijk heeft tot heftige debatten geleid onder geestelijken maar ook onder een breder publiek. Voorstanders redeneren dat het geoorloofd is volgens de sharia omdat beide partijen op vrijwillige basis een contract aangaan. Zij zien het misyar huwelijk als een goede oplossing voor wat bekend staat als: het probleem van de gescheiden vrouwen en oude vrijsters.
Tegenstanders veroordelen het misyar huwelijk als een bedreiging voor de positie van vrouwen en de fundamenten van het gezin. Saudische voorvechtsters van vrouwenrechten zijn hogelijk verontwaardigd: het normale huwelijk, dat aan mannen veel meer rechten geeft dan aan vrouwen, is al erg genoeg, vinden ze. Dit huwelijk zou vrouwen beroven van het beetje rechten dat ze nog hadden.
Maar ook onder veel traditionele moslims heeft misyar huwelijk geen goede reputatie. Volgens de prominente sjeik Ahmed al-Kubaissi uit de Verenigde Arabische Emiraten is er formeel gezien niks tegen het misyar huwelijk in te brengen: het voldoet aan alle eisen van het islamitisch recht. Maar desalniettemin acht hij het in strijd met islamitische fatsoensnormen. Een respectabele vrouw zou volgens hem nooit in zo'n huwelijk toestemmen
http://www.wereldomroep.nl
Bladwijzers